Baş-boyun patolojilerinde süperselektif anjiografinin tanıya katkıları ve tedavideki yeri

Abstract

ÖZET Dünyadaki gelişmiş birçok tıp merkezinde başarıyla uygulanan endovasküler tedavilerin- ilk basamağı olan süperselektif anjiografinin tekniği, uygulama alanları, tam ve tedaviye katkılarını belirlemek amacıyla planlanan bu çalışma kapsamında, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Radyodiagnostik Anabilim dalı Anjiografi ünitesine Aralık 1992-Eylül 1996 tarihleri arasında başvuran 12 erkek 5 kadın toplam 17 hastaya diyagnostik veya terapötik amaçlı yapılan süperselektif tetkik verileri değerlendirilmiştir. Olgularımız, 6 AVM (2 dural, 1 pial, 3 mikst tipte), 2 dural AVF, 2 menenjiom, 2 maksillofasial tümör, 2 anevrizması, 1 hemanjiom, 1 glomus jugulare, 1 lenfanjiom' dan oluşmaktadır. Süperselektif anjiografi, 8 hastaya diagnostik amaçlı, 9 hastaya ise endovasküler tedavi amaçlı uygulanmış olup toplam 46 süperselektif kateterizasyon (45 arterial. 1 venöz) yapılmıştır. Süperselektif anjiografi görüntülerinin, rutin anjiografi tetkik görüntüleri ile kıyaslamak değerlendirilmesi yapılmıştır. Değerlendirme kriterleri arasında, varolan vasküler lezyonun besleyici arterlerinin, lezyonun intratümöral damarlarının, lezyonu besleyen kapiller arterlerin, varsa nidusun (iç yapısının, AVF varlığının, uzanımlarının ) drenaj venlerinin özellikleri ve endovasküler tedavi sırasında tehlikeli sonuçlar doğurabilecek anastomozların gösterilebilmesi dikkate alınmıştır. 12 hastada süperselektif anjiografi ile tehlikeli anastomozlar güvenilir şekilde görüntülenmiştir. Bir hastada (Olgu no: 13) süperselektif anjiografi ile rutin anjiografi ile net değerlendirilemeyen ikinci bir vasküler yumak izlenmiştir. Bir olgumuzda (Olgu no: 15) kateterizasyona bağlı komplikasyon gelişmiştir. Arterovenöz fistül yolunun balon ile test oklüzyonu sırasında kateterin intimal irritasyonuna bağlı vazospazm ve ardından oklüzyon gelişmiştir. Bu oklüzyon alanında kontrol tetkiklerinde değişiklik izlenmemiştir. Süperselektif anjiografi görüntülerinin, özellikle hipervasküler patolojilerin değerlendirilmesinde sağladığı bilgiler, başka hiçbir görüntüleme yöntemi ile elde edilemeyecek nitelikteki anatomik, fonksiyonel ve dinamik bilgiler açısından vazgeçilmez niteliktedir. Bu bilgilerin ışığında, bu tür patolojilerin ayırıcı tanılarının yapılmasında, olası tedavi alternatifleri içinden en uygun olan yöntemin seçilmesinde, planlanan tedavinin uygulama aşamalarında ve oluşabilecek komplikasyonların teşhis ve tedavisinde önemli bir yeri olduğu düşünülmektedir. 71