A60`a karşı IgG, IgM ve IgA`nın tüberkülozun serolojik tanısındaki yeri

Abstract

ÖZET Tüberküloz, günümüzde hala dünya çapında önemli bir sorun olmaya devam etmektedir. Balgam direkt bakısında basil saptanmayan olgularda, erken tanı konmasında zorluklar vardır. M. tuberculosisin antijenlerine karşı oluşan immun-globulinlerin vücut sıvılarında araştırılması, hızlı, ucuz ve kullanımı kolay bir yöntem olduğu için, erken tanı konusunda araştırmalara sıklıkla konu olmaktadır. M. bovis BCG A60 antijeni, mikobakterinin sitoplazmasında bulunan ve yüksek oranda immun yanıt oluşturan bir antijen kompleksidir ve serolojik tanıda faydalı olabileceği düşünülmektedir. Bir lipopolisakkarit-protein kompleksi olan A60, Old Tüberkülin ve PPD'nin ısıya dayanıklı komponentini oluşturur. Bu çalışmada, 64 aktif akciğer tüberkülozu, 40 inaktif akciğer tüberkülozu, 19 milyer tüberküloz ve 50 kontrol olgusundan oluşan toplam 173 olgunun serumunda A60' a karşı oluşan IgG, IgM ve IgA antikorları, ELISA yöntemiyle araştırılmıştır. IgG'nin sensitivitesi %48.1, spesifitesi %90; IgM'nin sensitivitesi %10.8, spesifitesi %96.2; IgA'nın ise sensitivitesi %77, spesifitesi ise %88 bulunmuştur. IgG ile IgA birlikte değerlendirildiğinde, sensitivite %86.7, spesifite %82 bulunmuştur. İnaktif tüberkülozlu olgularda, IgG için %25, IgA içinse %37.5 oranında yanlış pozitiflik oranları saptanmıştır. IgM ile çok düşük sensitivite elde edildiği için, değerlendirmeye katılmamıştır. PPD ve BCG pozitifliğinin yanlış pozitif sonuçları attırmadığı saptanmıştır. Balgamda basil saptananlarla saptanmayanlar arasında test pozitifliği açısından fark bulunmamıştır. Bu durum, basil negatif hastalarda bu testin tanıya katkısı olabileceğini düşündürmektedir. Ayrıca, sıklıkla balgamda basil saptanmayan milyer tüberküloz olgularında, IgG ve IgA ile yüksek pozitiflik saptanmıştır. Milyer tüberkülozlularda, IgG ve A için sensitivite değerleri sırasıyla %47.2 ve %72.2 bulunmuştur. İkisi birarada değerlendirildiğinde ise sensitivite %84.2'ye yükselmiştir. Sonuç olarak, ELISA ile anti-A60 antikorların saptanmasının, basil negatif aktif akciğer tüberkülozlu ve milyer tüberkülozlu hastalarda tanıya katkısı olduğu, ancak özellikle yakın zamanda tüberküloz tedavisi olmuş hastalarda yüksek yanlış pozitiflik saptanması nedeniyle tekbaşına tanı koydurmada yetersiz olduğu görüşüne varılmıştır. 29