Postoperatif radyoterapi uygulanmış larenks kanserli olgularda prognostik faktörler

Abstract

TÜRKÇE ÖZET Prognostik faktörlerin belirlenmesi, diğer kanserlerde olduğu gibi larenks kanserlerinin tedavi yönteminin seçiminde de önemlidir. Prognostik faktörlerin arayışında bir çok olgu, tümör ve tedavi faktörleri araştırılmıştır. Bu çalışmada yaş, cinsiyet, Karnofsky perfomans durumu (KPS), tanı öncesi semptomların süresi, operasyon merkezi, tümörün lokalizasyonu, tümör derecesi, klinik ve patolojik evre, radyoterapinin başlangıç zamanı, radyoterapi dozu, radyoterapi sırasında tedaviye ara verme süresinin, sağkalım ve lokal kontrol üzerindeki etkileri retrospektif olarak incelenmiştir. Temmuz 1991 ve Mart 1996 arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi bölümünde DEBBKG (Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Baş Boyun Kanserleri Grubu) tedavi protokolüne uygun olarak postoperatif radyoterapi uygulanan 97 larenks kanserli olgu çalışmaya dahil edilmiştir. Ağustos 1991 ile aralık 1997 tarihleri arasında izlenen 97 olgunun izlem süresi ortalama 36 ay (3 - 76 ) ay. Dört olgu (%4) 9., 17.,18. ve 21. aylardan sonra izlemden çıkmıştır, izlem sırasında 13 (%13) olguda bölgesel ve/ veya lokal yineleme ve 5 (%5) olguda uzak metastaz saptanmıştır. Dokuz olguda (%9) bölgesel yineleme, bir olguda (%1) bölgesel ve lokal yineleme, bir olguda (%1) bölgesel ve stomada yineleme, bir olguda (%1) bölgesel yineleme ile birlikte uzak metastaz saptanmıştır. Bu olguların onu ölmüş, iki tanesi hastalıklı olarak izlemdedir. Sadece lokal yineleme saptanan bir olgu (%1) ile uzak metastaz saptanan beş olgu da (%5) ölmüştür. Sağkalım analizleri Kaplan Meier yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Tek değişkenli analizler Logrank testi kullanarak yapılırken, çok değişkenli inceleme için Cox regresyon analizi kullanılmıştır. Altı yıllık hastalıksız sağkalım % 72 (ortalama 58 ay), altı yıllık genel sağkalım % 74 (ortalama 61 ay) olarak saptanmıştır. İncelenen faktörlerden, klinik evre genel sağkalım (p:0.04) için, operasyondan sonra radyoterapiye başlama süresi, hastalıksız sağkalım (p: 0.02) ve genel sağkalım (p: 0.01) için anlamlı bulunmuştur.

VIII. İNGİLİZCE ÖZET (SUMMARY) Identification of prognostic factors for laryngeal carcinoma is important in defining treatment strategy. A variety of patient, tumour and treatment factors have been studied as prognostic factors to provide further information to this subject. In this study the influence on survival and local control of age, gender, Karnofsky performance status (KPS), duration of symptoms before diagnosis, operation center, tumour localisation, tumour grade, clinical and pathological stage, time to onset of radiotherapy, radiotherapy dose and interruption during radiotherapy are analysed as prognostic factors retrospectively. Ninetyseven patients, receiving postoperative radiotherapy for carcinoma of the larynx at the Dokuz Eylül University Radiation Oncology Department according to the protocol between July 1991 and March 1996, were included into the evaluation. The follow up of the 97 patients between July 1991 and December 1997 ranged from 3- 76 months (mean 36 months). Four (4%) patients were lost to follow up at 9, 17, 18 and 21 months. Thirteen (13%) local and/or regional failures and 5 (5%) distant failures were observed during the follow up period. The sites of initial failure of the treatment were regional recurrence in 9 patients (9%); regional and local recurrence in 1 patient (1%); regional recurrence and recurrence at the stoma in 1 patient (1%); regional recurrence and distant metastases in 1 patient (1%). Ten of the observed patients mentioned above died and 2 patients are followed up with their disease. One patient (1%) with local recurrence and 5 patients (5%) with distant metastases died. Survival rates were analysed using the Kaplan Meier method and differences between groups were tested using the log- rank test method. Multivariate analyses were performed using Cox regression model. The disease free survival at six years was 72% (mean 58 58months), the overall survival at six years was 74% (mean 61 months). Among the factors analysed, clinical stage was found to be significant for overall survival (p:0.04). Time to onset of radiotherpy was found to be significant for disease free survival (p:0.02) and overall survival survival (p:0.01) 59