Tavşanlarda Propofol, İzofluran ve Sevofluranın renin-anjiotensin-aldosteron sistemi üzerine etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Normalde Renin-Anjiotensin-Aldosteron-Sistemi (RAAS)'nin kan basıncı regülasyonunda önemli rolü olduğu bilinmektedir. Pek çok anestezik ajan hipotansiyona sebep olmaktadır. Anesteziklerin RAAS üzerine olan etkileri araştırılmış ancak günümüzde çok kullanılan IV ajan olan propofol ile yeni kullanıma giren inhalasyon anesteziği sevofluranın RAAS üzerine etkileri konusunda yeterli litaratür bilgisi bulunmamaktadır. Bu nedenle izofluran, propofol ve sevofluramn. RAAS üzerine etkilerini karşılaştırmalı incelemek için bu çalışma planlanmıştır. 15 adet erkek Yeni Zelanda tavşanı, propofol (n=5), izofluran (n=5) ve sevofluran (n=5) olarak rastgele üç gruba ayrıldı. Tavşanlar kulak veninden kanüle edilerek 2 ml/kg/h %0.9 NaCl solüsyonu infüzyonu başlandı. Diğer kulağın arterinden arteriyel kan basıncı monitörizasyonu için kanülasyon uygulandı ve monitörize edildi. EKG monitörizasyonu sağlandı. İndüksiyondan önce bazal değerler için kan alındı. Bütün gruplarda spontan ventilasyon ile sürdürülen anestezi 45. dakikada sonlandırıldı ve 60. dakikaya kadar monitör ile izlem sürdürüldü. Anestezi derinliği litaratürde bildirilen dozlar yardımı ile nistagmus olmaması, göz kapama refleksinin olmaması ve ağrılı uyarana yanıtın olmaması ile ayarlandı. Girişte, 30. ve 60. dakikadan sonra plazma renin (PR), plazma aldosteron (PAL) değerleri için kan örnekleri alındı. Girişte, 15, 30, 45 ve 60. dakikalarda orta arter basıncı (OAB), kalp atım hızı (KAH) kaydedildi. Girişte ve 60. dakikalarda Na, Htc, kan gazı ve pH değerleri için arteriyel kan örneği alındı. Propofol grubunda; diğer gruplara göre OAB'ında 15. dakikadaki azalma anlamlı bulundu. Biokimyasal ölçümlerde bu sonuca uygun olarak aldosteron ve renin seviyelerinde artma saptandı. Tüm gruplarda gelişen hipotansiyona paralel renin ve aldosteron artışı gözlendi. Diğer bulgular yönünden üç grup arasında farklılık bulunmadı. Bu bulgular ile halotan, enfluran ve izofluranda olduğu gibi propofol ve sevofluranın oluşturduğu hipotansiyonu regüle etmek için de RAAS'nin aktive olduğu ve bu aktivasyonun hipotansiyon derecesine paralel artış gösterdiği sonucuna vardık. Ayrıca RAAS'nin kompansatuar etkisinin örneğin ACE inhibitörleri ile belli derecede engellendiği hastalarda anestezi uygulaması sırasında kan basıncı regülasyonunun daha ileri çalışmalar ile aydınlatılmasının gerektiği düşüncesindeyiz. 59

SUMMARY It is known that, Renin-Angiotensin-Aldosterone-System (RAAS) has a very important role in the maintenance of blood pressure. Most of the anesthetic agents can cause hypotension. There are some studies about the effects of anesthetics on RAAS, however, sufficient reports about effects on this system of a commonly used intravenous agent propofol and a new inhalation anesthetic agent sevoflurane is lacking. Therefore this study was planned to observe and compare the effects of isoflurane, propofol and sevoflurane on RAAS. Fifteen male New Zealand rabbits were randomly allocated into three groups to receive either propofol (n=5) or isoflurane (n=5) or sevoflurane (n=5). After venous cannulation of the ear, 0.9% NaCl was infused at a rate of 2 ml/kg/hr. Circulatory function monitoring was performed via electrocardiogram and invasive arterial blood pressure tracing from the other ear. Blood samples for base-line values were obtained before the induction of anesthesia. Spontaneous breathing was maintained during the whole anesthesia period, which lasted 45 minutes in each group. Monitoring was terminated at 60 minutes. The depth of anesthesia was adjusted according to the reported dosages for loss of corneal reflex, absence of nystagmus and absence of response to painful stimuli. Blood samples were obtained for plasma renin (PR) and plasma aldosterone (PAL) level measurements at 0, 30 and 60 minutes. Mean arterial blood pressure (MAP) and heart rate (HR) were recorded at 0, 15, 30, 45 and 60 minutes. Arterial blood samples were obtained for Na, Htc, arterial blood gas and pH measurements at times 0 and 60 minutes. MAP decrease at 15 minutes showed a statistically significant difference between the propofol group and other two groups. In accordance with this finding, there was an increase in aldosterone and renin levels. This increase in aldosterone and renin levels, was parallel to the degree of hypotension. For other parameters, there was no statistically significant difference between the three groups. According to these findings we concluded that RAAS is activated to control the hypotension caused by propofol and sevoflurane like halothane, enflurane and isoflurane and this activation is parallel to the degree of hypotension. 60In our oppinion, there is also a need for further studies to explain blood pressure regulation during anesthesia in patients using ACE inhibitors which block the compensatory effects of RAAS. 61