Normal gözyaşı drenaj sistemi ile tüplü ve tüpsüz dakriyosistorinostomi operasyonu uygulanmış gözlerdeki gözyaşı drenaj sisteminin anatomik ve fonksiyonel farklılıklarının araştırılması (60 olgu)

Abstract

ÖZET Gözyaşı boşaltım sistemindeki tıkanıklık sonucu oluşan epifora rahatsızlık vericidir. Epifora gözün optik fonksiyonlarını bozmanın yanısıra, gözyaşını devamlı silmek zorunda bırakması nedeniyle hastaları psikolojik ve sosyal yönüyle de etkiler. Aynca lakrimal drenaj sisteminin kese altında tıkanması sonucu dakriyosistit gibi ek sorunlar da ortaya çıkacaktır. Özellikle soğuk ve rüzgarlı havalarda, şiddeti artan epifora hastayı rahatsız eder. Uzun süre devam ettiğinde lakrimal göllenmeye bağlı kronik irritatif konjonktivite, zamanla göz kapağı ve yanakta ekimatöz dermatite neden olabilir. Orbita iç duvarında sağlanan kemik açıklıktan, lakrimal kese ile burun boşluğunun direkt birleştirilmesiyle lakrimal drenaj yeniden sağlanabilmektedir. Böylece epifora, prülan birikim ve bunlara bağlı komplikasyonlar tümüyle çözümlenmektedir. Bu çalışmada dakriyosistorinostomi endikasyonu olan hastalarda ameliyat öncesi ve sonrası, değişik test ve görüntüleme yöntemleriyle gözyaşı drenaj sisteminde oluşan anatomik ve fonksiyonel değişiklikler saptanmıştır. Normal gözyaşı boşaltım sistemi ile silikon tüplü ya da tüpsüz dakriyosistorinostomi operasyonu uygulanan gözyaşı boşaltım sistemindeki farklılıklar değerlendirilmiştir. Operasyon sırasında ve operasyondan sonra kullanılan silikon tüpün dezavantajları ve avantajları da belirlenmiştir. Lakrimal sistemdeki operasyon sonrası oluşturulan anatomik ve fonksiyonel değişiklikleri incelemek için nazolakrimal kanal lavajı, sakkarin testi, boya kaybolma testi, nükleer sintigrafi ve makrodakriyosistografi gibi yöntemlerden faydalanılmıştir. Nazolakrimal kanal lavajı oluşturulan kanalın açıklığım belirlemek için kullanılmıştır. Sakkarin testi ve makrodakriyosistografi drenaj hızını, boya kaybolma testi ve nükleer sintigrafi drenajın miktarım belirlemek için kullanılmıştır. Lakrimal sistemde gözyaşı drenajında büyük rol oynayan aktif pompa sisteminin operasyon sonrasında hasar gördüğü ve gözyaşı drenajında aksama olduğu bulunmuştur. Silikon tüp, oluşturulan kanal içinde yer kapladığı için, drenaj miktarım ve hızım olumsuz etkilemektedir. Tüp kullanılarak yapılan operasyonlarda bir nüksle karşılaşılırken, tüp kullanılmadan yapılan operasyonlarda altı nüksle karşılaşılmıştır. Bu sonuç, silikon tüpün operasyon başarısını arttırdığını göstermiştir. Bu çalışmada silikon tüpün operasyon başarısını arttırdığı, çok önemli olmasa da komplikasyonlara neden olduğu ve gözyaşı drenaj kalitesini olumsuz etkilediği sonucuna varılmıştır. 51