Tip 1 Diabetes Mellitus`lu olguların retrospektif incelenmesi (1991-1998)

Abstract

ÖZET TİP I DİYABETES MELLİTUSLU OLGULARIN RETROSPEKTİF İNCELENMESİ (1991-1998) ŞEBNEM ÖZDOĞAN AMAÇ: Tip I Diyabetes Mellitus genetik yatkınlığı olan bir bireyde pankreasın beta hücrelerinin yıkımı ile seyreden otoimmün bir hastalık olup etyolojisi halen tam olarak bilinmemektedir. 1980'lerin ortalarından itibaren epidemiyolojik çalışmaların hız kazanması ile hastalığın etyolojisine daha geniş açıdan bakılmaktadır. Yapılan epidemiyolojik çalışmalar sonucunda etyolojide rol oynadığı düşünülen çevresel faktörlerin kontrol altına alınması ile tip I diyabetin %75 oranında önlenebileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Endokrinoloji Ünitesinde tip I DM tanısıyla izlenen olguların epidemiyolojik özellikleri incelendi. Etiyolojide rol oynayabilecek genetik ve çevresel faktörlere ve bunlara dayanılarak yapılacak çalışmalara ışık tutmak amaçlandı. GEREÇ VE YÖNTEM: Bu çalışmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Endokrinoloji Ünitesinde 1991-1998 yılları arasında tip I DM tanısı ile izlenen 88 olgunun epidemiyolojik özellikleri retrospektif olarak incelenmiştir. BULGULAR: Olguların tanı yaşı 8.5 ay ile 17 yaş arasında olup ortalama 8.6±4.37 yıl idi. Olguların 39'u (% 44.3) erkek, 49'u (%55.7) kız olup kız/erkek oranı 1.2/1 idi. Yaş gruplarına göre yapılan değerlendirmede %23.9'u 0-5 yaş, %37.5'i 6-10 yaş, %38.6'sı 11-17 yaş arasında bulundu. İlk tanı 6-8 yaş ve 10-12 yaşları arasında 2 pik yapmaktaydı. Kış mevsiminde 17(%25.8), ilkbaharda 19(%28.8) olguya, sonbaharda 19(%28.8) ve yaz mevsiminde ise 11(% 16.7) olguya tanı konduğu saptandı. Olguların 23 (%31.1)'ünün kış mevsiminde, 19 (%25.7)'unun ilkbaharda, 18 (%24.3)'inin yaz mevsiminde, 14 (%18.9)'ünün ise sonbaharda doğduğu belirlendi. Olgulara ortalama 36.06±29.2 gün içinde tanı konup 65 olgudan 16'sı (%24.6) tanı öncesi enfeksiyon geçirmişti. 71 olgudan 15'i (%21.1) diabetik ketoasidozla başvurdu. Olguların tanı döneminde kan şekeri regülasyonu 10.0±2.74 gündeyapıldı. Taburcu olurken ortalama insulin dozu 0.77 IU/kg/gün idi. Dosya kayıtlarına ulaşılabilen 79 olgudan 26'sı (22'si parsiyel, 4'ü tam remisyonda) ortalama 52.1±37.63 günde remisyona girdi. 55 olgudan 52'sinin (%94.5) BCG aşılaması yapıldığı saptandı. 43 olgudan 5'i (%11.6) anne sütü almazken 15'inin (%34.9) 6 aydan az, 23'ünün (%53.5) 6 ay ve üzerinde anne sütü aldığı öğrenildi. 66 olgudan 3'ünde (%5) ailede Tip I diyabet öyküsü, 24'ünde (%36.4) ailede Tip II diyabet öyküsü mevcuttu. 43 olgudan 1 olguda hashimoto tiroiditi saptandı. 45 olgudan 1 olguda mikroalbuminüri, 55 olgudan 2 olguda ise diyabetik retinopati saptandı. SONUÇ: Çalışmamıza alınan 88 Tip I DM tanısı ile izlenen olguların tanı yaşının 2 yaşından sonra artmaya başlayıp 6-8 ve 10-12 yaşlarında pik yaptığı, erkek olguların 2-4 ve 10-12 yaş gruplarında, kız olgularınsa 6-8 yaş grubunda çoğunlukla tanı aldığı, en az tanı konan olgu sayısının yaz mevsiminde olduğu, tanı öncesi 1 ay içinde olguların %24.6'sının enfeksiyon geçirdiği, %21.1'inin ketoasidozda başvurduğu, tanı döneminde kan şekeri regülasyonu için hastanede yatış süresinin 10±2.74 gün olduğu, ortalama 0.77±0.38 IU/kg/gün insülin dozu ile taburcu oldukları, %94.5'inin BCG aşılamasının yapıldığı, %5'inin ailesinde Tip I DM, %36.4'ünün ailesinde Tip II DM öyküsü olduğu, diyabetik nefropatinin 1 olguda, diyabetik retinopatininse 2 olguda geliştiği saptandı. ANAHTAR KELİMELER: Tip I DM, Epidemiyoloji, Klinik özellikler

SUMMARY RETROSPECTIVE EVALUATION OF PATIENTS WITH TYPE I DIABETES MELLITUS (1991-1998) ŞEBNEM ÖZDO?AN AIM: Type I DM is an autoimmune disease that leads to beta cell destruction of pancrease in the genetically susceptible individuals and the etiology of the disease is still unknown. As the epidemiological studies accelerated since mid 1980s the etiology of the disease was investigated in a broader sense. Epidemiological studies concluded that approximately 75% of childhood DM is potentially preventable by the elimination of the environmental factors playing role in the etiology. In this study we aimed to evaluate the genetical and environmental factors playing role in the etiology of Type I DM and to assist the studies on this purpose by examining the epidemiological features of the patients with Type I DM that we followed in our outpatient department. PATIENTS and METHODS: In this study the epidemiological features of 88 patients with Type I DM were retrospectively evaluated between 1 991 -1 998 in Dokuz Eylül University, Faculty of Medicine, Department of Pediatric Endocrinology. RESULTS: The age of the patients at diagnosis were between 8.6-17 years and the mean age was 8.6±4.37 years, 39(44.3%) of the patients were male, 49(55.7%) of them were female and the female/male ratio was 1.2/1. The distribution of the patients according to age groups were as follows; 23.9% were between 0-5 years, 37.5% were 6-10 years, 38.6% were 11-17 years. Peaks of presentation occur in 2 age group; at 6-8 years and at 10-12 years of age. Seasonal pattern of onset of Type I DM in the patients were as follows; 17(25.8%) patients in winter, 19(28.8%) in spring, 19(28.8%) in autumn and 11(16.7%) in summer. The seasonal pattern of birth of patients with Type I DM were as follows; 23 (31.1%) patients in winter, 19 (25.7%) in spring, 18 (24.3%) in summer and 14 (18.9%) in autumn. The mean duration of symptoms was 36.06±29.2 days and 16 (24.6%) of 65 patients had a history of infection before diagnosis. At diagnosis 15 (21.1%) of 71 patients presented with diabetic ketoacidosis. The average duration of hospital staylength due to blood glucose regulation was 10±2.74 days. The mean insulin dose was 0.77 IU/kg/day at discharge. Twenty-six of 79 patients (22 of it partial, 4 of it complete remission) had remissions in average 52.1 ±37.63 days. Fifty-two (94.5%) of 55 patients were administered BCG vaccination. Five (1 1.6%) of 43 patients had no breast feeding whereas 15 (34.9%) were breast fed less than 6 months and 23 (53.5%) were breast fed at least 6 months or more. Three (5%) of 66 patients had family history of Type I DM and 24 (36.4%) had Type II DM. Hashimoto thyroiditis was diagnosed in 1 of 43 patients. Microalbuminuria was observed in 1 of 45 patients and diabetic retinopathy was diagnosed in 2 of 55 patients. CONCLUSION: Eighty eigth patients with Type I DM enrolled to our study and we found that; the age at diagnosis was increased after 2 years of age and peaked between 6-8 years and 10-12 years. The male patients were first diagnosed at 2-4 years and 10-12 years of age group whereas female patients were in 6-8 years age group. The incidence of the disease was low during summer, 24.6% of the patients had a history of infection in 1 month before the onset of the disease and 21.2% of the patients were presented with diabetic ketoacidosis. The duration of hospital stay length due to regulation of blood glucose was 10±2.74 days. The mean insulin dose was 0.77±0.381U/kg/day at discharge. BCG vaccination were administered to 94.4% of the patients. Family history of Type I DM was present in 5% of the patients whereas Type II DM was present in 36.4% of the patients. One patient with diabetic nephropathy and 2 patients with diabetic retinopathy were diagnosed. KEY WORDS: Type I DM, Epidemiology, Clinical features