Postmenapozal osteoporozda Dehydroepiandrosteron`un rolü

Abstract

VH-OZET Menopoz sonrasında kemik kaybının hızlandığı ve erken menopozun da osteoporoz sürecini hızlandırıp, öne aldığı eskiden beri bilinmektedir. Menopoz sonrasında osteoporozun patogenezinde asıl sorumlu faktörün östrojen eksikliği olduğu tartışma götürmez bir gerçektir. Gerek menopozun erken semptomlarının giderilmesinde gerekse kardiyovasküler hastalık riski ve osteoporozun önlenmesi ve tedavisinde en yararlı ve yaygın olarak kullanılan hormonun östrojen olduğu herkesçe kabul edilmiştir. DHEA tedavisinin östrojen tedavisiyle kombine bir şekilde uygulanması östrojenin antiosteoporotik etkilerini arttırırken, ayrıca effektif östrojen dozunun daha da azalmasına yol açabilir. Böylece östrojen dozunun düşmesi östrojene bağlı gelişen yan etki ve komplikasyonların azalmasına ve östrojen replasmanının daha güvenli bir şekilde yapılmasına olanak verir. Konuya bu açıdan bakıldığında DHEA ilavesi, HRTye yeni bir bakış açısı getireceği kanısını bizde uyandırmıştır. Çalışmamız Temmuz 1998 ve Ocak 1999 tarihleri arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Deney Hayvanları Laboratuvarında ve Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı menopoz polikliniğine başvuran olgular ile gerçekleştirildi. Proje iki aşamalı olarak planlandı. İlk aşamayı oluşturan rat modeli için 10'ar adet Wistar Albino tipi erişkin dişi rattan oluşan iki grupta toplam 20 adet rat kullanıldı. Kontrol grubu ve DHEA verilen rat gruplarında; IL-6, AP ve TRAP düzeyleri değerlendirildi. Kontrol grubunda TRAP düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı olan bir artış gözlenirken, DHEA verilen grupta istatistiksel olarak anlamlı olan bir azalma saptandı. DHEA verilen rat grubunda görülen IL-6 düzeylerindeki düşme, istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. Bu çalışmada elde edilen bilgiler ışığı altında menopozal hastalarda progesteron içeren ERT ile, DHEA uygulaması karşılaştırıldı. Bu kıyaslama sırasında postmenopozal kadınlardaki DHEA kullanımının, TG düzeyleri, TK 39