Nörofibromotozis tip 1`de mikrosatellite instabilitenin araştırılması

Abstract

ÖZET SÖROFİBROMATOZİS TİP-1!DE MİKROSATELLİT İNSTABİLİTE ARAŞTIRILMASI Dr. Ayşe Erbay AMAÇ: Nörofibromatozis tipl'li (NF-1) hastalarda ve bu hastaların ailelerinde normal popülasyona göre maliynite gelişme riskinin artmış olduğu bilinmektedir. Ancak bunun nedeni tam olarak açıklanamamıştır. Öte yandan, DNA mismatch tamir (MMR) genleri replikasyon sırasında ortaya çıkan hataları saptayıp düzelten genlerdir. MMR genlerinde mutasyon olduğu saptanan ailelerde NF-1'li çocukların doğduğu bildirilmiştir. Ökaryot genomunda dağınık olarak bulunan mikrosatellite bölgeleri mutasyona yatkın bölgelerdir ve MMR genlerinin mutasyonlarında mikrosatellite instabilite (MSI) gelişmektedir. Bu noktadan yola çıkılarak, NF-1'li hastalarda ve ailelerinde MSI araştırılarak NF-1 gelişiminde ve NF-1'li hastalarda gelişen tümörlerin karsinogenezinde MMR genlerinin etkinliği konusunda sekonder olarak bilgi edinilmesi amaçlanmıştır. HASTALAR VE METOD: Çalışmaya Ocak 1988-Eylül 1999 tarihlerinde kliniğimizde National Institute of Health Consensus Development Conference kriterleri ile NF-1 tanısı alan ve telefonla ulaşılabilen hasta aileleri ya da patoloji bölümünde maliyn ya da beniyn tümör bloğu bulunan hastalar dahil edildi. Ailelerin periferik kanlarından DNA izolasyonu yapıldı. Ayrıca patoloji bloklarından tümör dokusu ve patolog tarafından normal olarak rapor edilen doku (cerrahi sınır, ikincil cerrahi ile biyopsi örnekleri vs) ya da yaşayan hastalardan alınan periferik kan normal doku olarak kabul edilerek bu dokulardan DNA izole edildi. Bu DNA'lardan polimeraz zincir reaksiyonu(PCR ) ile 17 kromozomda p53 gen bölgesine yakın bir bölgede D17S1807 dinükleotid primer dizisi ile MSI çalışıldı. BULGULAR: Çalışmaya toplam 18 hasta dahil oldu. Bu hastalardan 13'ünün ailesine, iki hastanın ailesine ve tümör dokusuna, ve üç hastanın tümör dokusu ile normal dokularına ulaşıldı. Ondört aileden altısında aile bireylerinin en az birindefenotipik olarak normal hücrelerde, bir ailede ise NF-1'li çocukta gelişen fibrosarkom dokusunda MSI saptandı. MSI saptanan ailelerin 6'sında aile ağacının MSI saptanan kolunda maliynite öyküsü vardı. Bu ailelerden 6 bireyde NF-1'e ait klinik bulgular olmaksızın MSI saptandı. Çalışılan beş tümörden üçünde MSI, birisinde heterozigotluğun kaybı saptanırken, birisi normal bulundu. Ailede maliynite öyküsü ile MSI saptanması arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulundu. YORUM: NF-1'de fenotipik olarak normal olan dokularda MSI saptanması, bu hasta grubunun bir bölümünde MMR gen defekti olduğunu düşündürdü. MMR gen defektinin bu hasta grubunda ve ailelerinde malinite gelişme riskinin atmasının nedeni olabileceği, ayrıca artmış mutasyon hızını da açıklayabileceği sonucuna varıldı.

SUMMARY MICROSATELLITE INSTABILITY IN NEUROFIBROMATOSIS TYPE-1 Ayşe Erbay, M D OBJECTIVES: Neurofibromatosis Type-1 (NF-1) is the most common neurocutaneous syndrome in the population. It is inherited otosomal dominantly but half of the patients represent with de novo mutations. Increased risk of malignant disorders in these patients and their families have been reported. The exact pathogenetic mechanism remains unclear. DNA mis- match repair (MMR) genes recognise and repair the mistakes during the replication. It has been reported that some of the families with MMR gene deficiency have children with NF-1. Eukaryot genome has interspreed microsatellite regions and these regions are prone to mutations and MMR deficiency leads to microsatellite instability (MSI). The aim of this study was to determine MSI in patients with NF-1 and also in their families, with an assumption that MSI may show a role of MMR genes in both pathogenesis of NF- 1 and carcinogenetic mechanism of tumour development. PATIENTS AND METHODS: In this study the patients who have been diagnosed as NF-1 according to the diagnostic the criteria of National Institute of Health Consensus Development Conference and have been followed in our clinic from January 1988 to September 1999 were included. Peripheric blood lymphocytes from patients with NF-1 and from their family members and paraffin embedded blocks of malignant or benign tumour tissues and normal tissue specimens belonging to the patients with NF-1 were used to analyse MSI. After DNA isolation from these tissues and peripheric blood cells, determination of MSI was performed using a primer DNA squence (D 17S 1807) in the chromosome 17, close to the p53 gene region. RESULTS: MSI analysis were carried out in patients and their families for 13 cases; in patients their families and tumour tissues for two cases; and in tumour tissue and normal tissues for three cases. In the six out of 14 families had at least onemember displaying MSI in the phenotypically normal cells. In another family, fibrosarcoma tissue belonging to an affected child displayed MSI. It was noteworthy that in pedigrees belonging to the families showing MSI, malignant tumours were evident in the same side with MSI. Three tumour tissues showed MSI, one exibited loss of heterozigosity and another one showed no abnormality. The relationship between the presence of MSI and family history of malignant tumours was statistically significant. CONCLUSION: Presence of MSI in both patients with NF-1 and some of their phenotypically normal family members suggested that some of these families may have carry MMR gene deficiency. MMR may play a role in the increased rate of NF-1 gene mutations and also in high risk of developing cancer in families with NF-1.