Veri gazeteciliği ve infografik haber tasarımına yönelik uygulamalı bir analiz

Abstract

Bu çalışma veri gazeteciliğinde görselleştirme ve haberleştirme süreçlerine odaklanmaktadır. Veri gazeteciliği iş akışı sonunda elde edilen enformasyonun insanın anlayacağı ve ondan yararlanacağı bir anlayışla sunulması, bu gazetecilik faaliyetinin en önemli ayağını oluşturmaktadır. Haberleştirme sürecinde yararlanılabilecek haber sunum formlarından biri infografik haber tasarımıdır. İnfografik tasarım; veri görselleştirmelerini, illüstrasyonları, metinleri ve görüntüleri bir araya getirerek hikâyeyi eksiksiz bir şekilde anlatan grafik tasarımını ifade etmektedir. Bu çerçevede çalışma kapsamında etkili ve kolay anlaşılır bir haber için infografik haber tasarım ilkelerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma, infografik haber tasarım ilkelerini okuyucu ekseninde ortaya koymaktadır. Çalışma, nicel ve nitel yöntemlerin bir arada kullanıldığı karma yöntem araştırmasıdır. Çalışmada veri toplama yöntemi olarak gözlem, görüşme ve kavrama testinden yararlanılmıştır. İnfografik haber tasarım ilkelerinin ortaya konulması çerçevesinde yapılandırılmış laboratuvar ortamında göz takip cihazı (Eye Tracking) ile infografik haber okuma çalışması gerçekleştirilmiştir. Örneklem olarak belirlenen 20 katılımcıya önceden seçilen 14 infografik haber okutulmuş ve SMI Experiment Center 3.7 programıyla göz hareket kayıtları alınmıştır. Bu çalışma ile elde edilen bulgular doğrultusunda infografik haber tasarım ilkeleri ortaya konulmuştur.Çalışmanın iki hipotezini test etmek amacıyla araştırma kapsamında kavrama testi ve haber okuma çalışması yapılmıştır. Çalışmanın ilk hipotezi infografik haber tasarımının geleneksel haber tasarımına göre daha akılda kalıcı olduğu yönündedir. Çalışmanın ikinci hipotezi ise infografik haberin geleneksel haberden daha kısa sürede okunacağıdır. Bu iki hipotezin doğrulanması noktasında örneklem olarak 40 katılımcı seçilmiş ve bu katılımcılarla haber okuma çalışması gerçekleştirilmiştir. Haber okuma çalışması sonunda haberlerin akılda kalıcılığını sorgulamak amacıyla katılımcılara kavrama testi uygulanmıştır. Haber okuma süreleri ve kavrama testi sonuçları değerlendirildiğinde infografik tasarımın haberin anlaşılırlığını arttırdığı ve okuma süresini kısalttığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Veri Gazeteciliği, İnfografik Tasarım, Veri Görselleştirme, Göz İzleme.

This study focuses on visualization and communication processes in data journalism. Presenting the information obtained at the end of the data journalism workflow with an understanding that the people will understand and benefit from, is the most important step of this journalism activity. One of the news presentation forms that can be used in the communication process is the infographic news design. Infographic design is a graphic design that tells the story in a complete way by combining data visualizations, illustrations, texts and images. Within the context of this study, it is aimed to present the principles of infographic news design for an effective and easily understandable news. The study reveals the principles of infographic news design on readers' axis.The study is a mixed method research in which quantitative and qualitative methods are used together. Observation, interview and comprehension test were used as a data collection method in the study. Infographic news was read by eye tracking device in the laboratory environment that was established to reveal news design principles. 20 participants who were determined as a sample group were made to read a total of 14 pre-selected infographic news, and eye movements were recorded by SMI Experiment Center 3.7 program. Infographic news design principles have been revealed in line with findings of this study.The study is based on two assumptions. These assumptions are that infographic news will be read in shorter time than traditional news and that infographic news is more catchy than traditional news. 40 participants were selected as sample group for the verification of these two assumptions and a news reading study was conducted with these participants. At the end of the news reading study, a comprehension test was applied to the participants in order to question memorability of the news. Considering duration of reading and the results of the comprehension test, it has been determined that the infographic design increases the comprehensibility of the news and shortens the duration of reading.Key Words: Data Journalism, Infographic Design, Data Visualization, Eye Tracking.