Travayda fetal distres tanısında elektronik fetal monitörizasyon ve mekonyumlu amniyon sıvısının değeri

Abstract

ÖZET Fetal distres, fetusun oksijenasyonunun bozulmasıyla ortaya çıkan metabolik değişikliklerin bir yansımasıdır ve fetal hasar veya ölümle sonuçlanabilir, intrapartum fetal değerlendirmenin ana amaçlarından biri, hipoksik (asidotik) fetusun zamanında belirlenebilmesi ve intrauterin ölüm veya nörolojik hasar oluşmadan doğumun en uygun zamanda ve şekilde gerçekleşmesini sağlamaktır. Bu amaçla EFM son yıllarda aralıklı oskültasyonun yerine sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır. Amniyon sıvısında mekonyum varlığı ise fetal distres için bir gösterge olarak kabul edilmekle birlikte hala tartışmalı bir konudur. Çaiışmamızdaki amacımız, aralıklı oskültasyona üstünlüğü konusunda kesin sonuçlara varılamamış olsa bile kullanımı giderek yaygınlaşan EFM'nin ve fetal distres tanısında tartışmalı yeri olan amniyon sıvısında mekonyum varlığının fetal distres tanısında yerini belirlemekti. Bu amaçla perinatal asfıksi tanısı için altın standart olan neonatal asit-baz durumuyla, ayrıca 1. ve 5. dakika Apgar skoru ve yenidoğan servisine yatırılma durumuyla karşılaştırmaları yapıldı. Bu amaçla Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Doğumhanesi'ne Mart 1999 ile Eylül 2000 tarihleri arasında başvuran, travayın birinci safhasındaki düşük risk gurubundaki 516 term gebeliği olan kadın çalışmaya alındı. Travay sırasında, EFM değerlendirilmesi yapılarak normal, şüpheli veya fetal distres şeklinde kaydedildi. Amniyon sıvısında mekonyum varlığı, doğum şekli ve doğumdan hemen sonra umbilikal arter, ven, maternal ven pH'sı, 1. ve 5. dakika Apgar skoru ve yenidoğan servisine yatırılma durumu tespit edildi. EFM fetal distres tanısında faydalı bir tarama testidir. Ancak yalancı pozitifliği yüksek olduğu için dikkatli değerlendirilmelidir. Mekonyum varlığı fetal distresle ilişkilidir. Özellikle kaim mekonyum varlığı fetal distres açısından uyarıcı olmalıdır, ince mekonyumun daha fazla olmak üzere fetal distres bakımından yalancı pozitifliği yüksektir. Mekonyum başka nedenlerle de İlişkilidir. Çalışmamızda mekonyum ve gebelik süresi arasında kuvvetli bir ilişki saptadık. Ayrıca, umbilikal ven pH'sı, 1. ve 5. dakika Apgar skorları, distres açısından umbilikal arter pH'sına yakın ölçüde anlamlıydılar. EFM günümüzde travayda fetal distres için obstetrisyeni uyarabilecek faydalı bir yöntemdir. Fakat, kesin fetal distres tanısı için ek testlere ihtiyaç vardır. 42