Koroner arter ektazi ve/veya anevrizmalarının morbidite ve mortalite üzerine etkileri

Abstract

8) ÖZET: Koroner arter ektazileri ve/ veya anevrizmaları koroner arter anomalilerinin nadir sebeplerinden biridirler. Konjenital veya edinilmiş olabilir. Ateroskleroz, hem koroner arter hastalığının hem de koroner arter ektazi ve/ veya anevrizmalarının önemli ve en sık sebeplerinden biri olduğundan koroner arter ektazi ve/ veya anevrizmaları koroner arter hastalığının bir evresi gibi düşünülebilir. Aterosklerotik koroner arter hastalığı etyoloji, tanı, tedavi ve prognozu ile ilgili birçok çalışma yapılmış olmasına rağmen koroner arter ektazi ve/ veya anevrizmaları ile ilgili yapılmış olan çalışma sayısı özellikle Türkiye' de oldukça kısıtlıdır. Bu çalışmada Ağustos 1993 ve Ağustos 2000 yılları arasında DEÜTF kateter laboratuvarında koroner anjiografi yapılan ve koroner arter ektazisi ve/ veya anevrizması saptanan hastaların demografik özelliklerini ve mortal ite ve morbiditelerini ortaya koymayı amaçladık ve bu sayede bu tür hastalara tedavi yaklaşımının nasıl olacağını ortaya koymayı hedefledik. Literatüre göre koroner arter ektazi ve/ veya anevrizmalarının, diagnostik kardiyak kateterizasyonlardaki anjiografîk insidansı % 0.3 ve % 4.9 arasında değişmektedir Ağustos 1993 ve Ağustos 2000 yıllan arasında DEÜTF kateter laboratuvarında koroner anjiografi yapılan ve aynı hastada tekrar edilen koroner anjiografiler çalışmadan dışlandıktan sonra geriye kalan 7000 hastadan 135' inde koroner arter ektazisi ve/ veya anevrizması saptanmıştır (%1.9). Koroner arter ektazisi ve/ veya anevrizması olan 135 hastanın 65' inde kritik darlık saptanmıştır; 70 hasta saf koroner arter ektazili ve/ veya anevrizmalıdır, yani bu hastalarda kritik darlık saptanmamıştır Kontrol grubu Ağustos 1993 ve Ağustos 2000 yılları arasında yaş ve cinsiyeti benzer, koroner anjiografileri normal olan hasta grubundan randomize olarak seçilmiştir ve 62 kişidir. Çalışmaya alınan 197 hastanın 194' ü ortalama 37.7±22,5 ay takip edilmiştir. Çalışmamıza katılan normal, saf ektazi ve kritik darlığı olan ektazi grupları yaş, cinsiyet, hipertansiyon, diyabet, sigara kullanımı, aile koroner arter hastalığı hikayesi, menapoz, geçirilmiş serebrovasküler hastalık hikayesi açısından birbirlerinden istatistiksel olarak farklı değildirler. Normal grupta atipik göğüs ağrısı ve stabil anjina pektoris ile başvuru fazla iken, saf ektazi ve kritik darlığı olan ektazi grubunda anstabil anjina pektoris ve myokard enfarktüsü ile başvuru şikayeti fazladır. Ektatik gruplarda normal gruba göre hiperlipidemili hasta sayısı fazladır. 46Sol ventrikül fonksiyonları kritik darlığı olan ektazi grubunda belirgin olarak daha kötü bulunmuştur. Hem saf ektazi ve/ veya anevrizma hem de kritik darlığı olan ektazi ve/ veya anevrizma gruplarında en sık tutulan koroner arter RCA olarak saptandı. Proksimal segmentlerin distal segmentlere göre daha sık tutulduğu gözlemlendi. Hastaların izleminde hasta subgrupları arasında ölüm, anstabil anjina pektoris, myokard enfarktüsü ve MACE açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar saptandı ve kritik darlığı olan ektazi ve/ veya anevrizma grubunda istatistiksel olarak anlamlı yüksek saptandı.. Çalışmamızda koroner arter ektazisi ve anevrizmasının yaygınlığının bir göstergesi olan Markis sınıflanmasına göre koroner arter ektazisi ve anevrizmasının yaygınlığı ile MACE arasında ilişki saptanmadı. Kritik darlığı olan ektazi ve/ veya anevrizma grubunda kritik lczyonlu damar sayısı arttıkça MACE' in arttığı saptandı. Hasta subgruplarınm ortalama sol ventrikül sislolık fonksiyonları ile MACE arasında ilişki olduğu gözlendi. Anahtar kelimeler. Koroner arter ektazisi, koroner arter anevrizması, koroner arter hastalığı 47

9) SUMMARY THE NATURAL HISTORY OF CORONARY ARTERY ECTASIAS OR ANEURYSMS WITH OR WITHOUT OBSTRUCTIVE CORONARY ARTERY DISEASE Coronary artery ectasias were defined as nonobstructive lesions of the epicardial coronary arteries with a luminal dilatation exceeding the 1,5- to 2,0- fold of normal diameters, and a coronary aneurysms were defined as a dilatation > 2,0- fold of normal diameters. Previous reports on the complications and outcomes of coronary ectasias or aneurysms have reported the presence of thrombosis and distal embolization, rupture, and spasm. We retrospectively studied 7000 patients who had been referred for coronary angiography between August 1993 and August 2000. There were 65 patients with obstructive coronary artery ectasias or aneurysms and 70 patients with pure ectasia or aneurysm. Control group consisted of 62 patients with age and sex were similar to coronary artery ectasia or aneurysm group and they were randomly taken from normal coronary angiography pool. Control, pure ectasia or aneurysm and obstructive coronary artery ectasia or aneurysm groups were similar with each other in terms of age, sex, hypertension history, diabetes mellitus history, menapause history, and family coronary artery history. In the follow up obstructive coronary artery ectasia or aneurysm group had higher cardiac death ratio, unstable angina pectoris ratio, myocardial infarction ratio, and MACE ratio than control and pure ectasia or aneurysm group. As a result, the natural history of pure ectasia or aneurysm group is similar to normal coronary artery group but if there is coexisting obstructive lesion in patients with coronary artery ectasia or aneurysm, mortality and morbidity significantly increases and the prognosis becomes poorer. Key words: Coronary artery ectasia, coronary artery aneurysm, coronary artery disease