Sepsiste famotidin ile oluşturulan histamin H2 reseptör blokajının hemodinamik etkileri

Abstract

47 ÖZET Sepsiste famotidin ile oluşturulan histamin H2 reseptör blokajının, kardiyovasküler sistem ve periferik oksijen kullanımı üzerine olan etkilerinin araştırıldığı çalışmamız; Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İlaç Araştırmaları Yerel Etik Kurulu'ndan onay ve hasta yakınlarından `Bilgilendirilmiş Onam Formu` ile izin alınarak, Fakültemiz Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Yoğun Bakım Ünitesinde gerçekleştirildi. Çalışmamıza sepsis tanısı almış, bu nedenle pulmoner ve radiyal arter kateterizasyonu yapılmış ve solunum yetmezliği nedeni ile kürarizasyon ve sedasyon gereksinimi olan, hemodinamik açıdan stabil 10 olgu dahil edildi. Tüm hastaların elektrokardiyografi, kalp atım hızı, ortalama arter basıncı, ortalama pulmoner arter basıncı, santral venöz basınç değerleri devamlı monitörize edildi, kan gaza analizleri yapıldı ve pulmoner arter kateteri aracılığı ile kalp debisi, kardiyak indeks, pulmoner kapiller uç basıncı, pulmoner vasküler rezistans, sistemik vasküler rezistans, karışık ven oksijen saturasyonu, oksijen dağılımı, oksijen tüketimi, arteriyo-venöz oksijen içeriği farkı ve oksijen ekstraksiyon oranı değerleri ölçüldü. Hemodinamik monitörizasyonun ardından uygulama öncesi kontrol ölçümleri yapılarak; kalp atım hızı, ortalama arter basıncı, ortalama pulmoner arter basıncı, santral venöz basınç, kalp debisi, kardiyak indeks, pulmoner kapiller uç basıncı, pulmoner vasküler rezistans, sistemik vasküler rezistans, karışık ven oksijen saturasyonu, oksijen dağılımı, oksijen tüketimi, arteriyo-venöz oksijen içeriği farkı ve oksijen ekstraksiyon oranı değerleri kaydedildi Kontrol ölçümlerinin ardından famotidin 40 mg 3 dakikada intravenöz infüzyon yolu ile uygulanıp, infüzyonun sonlanmasını izleyen 4, 8, 12, 16, 30, 60, 120. dakikalarda yukarıdaki hemodinamik ölçümler yinelendi. Araştırmadan elde edilen veriler ortalama ± SEM olarak sunuldu; famotidin infüzyonunu izleyen 4, 8, 12, 16, 30, 60 ve 120. dakikalarda elde edilen veriler, kontrol değerleri ile karşılaştırıldı; p<0.05 anlamlı kabul edildi. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, hastalarda famotidin enjeksiyonunu takiben kontrol değerlerine kıyasla istatistiksel olarak anlamlı kalp debisi, kardiyak indeks, oksijen dağılımı, oksijen tüketimi, oksijen ekstraksiyon oranı düşüşü ve sistemik vasküler rezistans, pulmoner vasküler rezistans, karışık ven oksijen saturasyonu artışı saptandı. Bu sonuçlar değerlendirildiğinde çalışmamızda; famotidin ile oluşturulan histamin H2 reseptör blokajına bağlı kalp debisi düşüşünün, periferal oksijen dağılımım azaltarak, sepsisteki oksijen dağılımına bağlı oksijen tüketimini azalttığı sonucuna varıldı.

48 SUMMARY Hemodynamic effects of histamine H2-receptor blokage with famotidine in sepsis Our study which is performed in Anesthesia and Reanimation Unit of our faculty after Dokuz Eylül University Faculty of Medicine Drug Researches Local Ethical Comitee and patients' relatives' written permission, has challenging topic of effects of histamine H2 receptor blokage with famotidine in sepsis on cardiovascular system and peripheral oxygene utilization. 10 confirmed sepsis cases having pulmonary and radial artery catheterization with curarization and sedation due to respiratory failure are taken in to this study. All patients were continously monitorized for electrocardiography, heart rate, mean arterial pressure, mean pulmonary arterial pressure, central venous pressure and arterial blood gases analysis were performed and with the help of pulmonary arterial catheter, cardiac output, cardiac index, pulmonary capillary wedge pressure, pulmonary vascular resistance, systemic vascular resistance, mixed venous oxygene saturation, oxygene delivery, oxygene consumption, arterio-venous oxygene content gradient and oxygene extraction ratio are measured. After hemodynamic monitorization, control measurements are performed; heart rate, mean arterial pressure, mean pulmonary arterial pressure, central venous pressure, cardiac output, cardiac index, pulmonary capillary wedge pressure, pulmonary vascular resistance, systemic vascular resistance, mixed venous oxygene saturation, oxygene delivery, oxygene consumption, arterio-venous oxygene content gradient and oxygene extraction ratio values were calculated. After the end of famotidine 40 mg 3 min. intravenous infusion, 4, 8, 12, 16, 30, 60, 120 minutes hemodynamic calculations discussed above are recalculated. Results were reported as ± SEM; 4, 8, 12, 16, 30, 60, 120 minutes results after famotidine infusion were compared with control values; p<0,05 were accepted as statistically significant. According to the results we obtained from our study, famotidine injection to the patients causes decrements in cardiac output, cardiac index, oxygene delivery, oxygene consumption oxygene extraction ratio and increments in systemic vascular resistance, pulmonary vascular resistance, mixed venous oxygene saturation which are all statistically significant with respect to the control values. We conclude that our results show that, cardiac output reduction with histamine H2 receptor blockage by famotidine reduces peripheral oxygene delivery which causes decrement in oxygene consumption which depends on oxygene delivery in sepsis.