Küçük hücreli dışı akciğer karsinomlarında angiogenez, eozinofil ve mast hücresi infiltrasyonunun tümör evresi ile karşılaştırılması ve eozinofil ve mast hücrelerinin angiogenez ile ilişkisinin araştırılması (63 olgu)

Abstract

ÖZET Akciğer karsinomları dünyada en sık görülen ve en sık ölüme neden olan neoplazmlardur. Tedavi yöntemlerinin en etkin ve doğru biçimde geliştirilebilmesi için prognostik faktörlerin de belirlenmesi gerekmektedir.Angiogenezin son yıllarda pek çok neoplazide prognostik bir belirteç olduğu öne sürülmüştür. Angiogenezi uyaran faktörler salgılaması nedeniyle mast hücreleri ve angiogenez arasındaki ilişkiyi ve mast hücrelerinin prognostik önemini araştıran bazı çalışmalar dikkati çekmektedir. Eozinofil lökositlerin ise angiogenezi uyardığı saptanan birkaç faktör içermesine karşın angiogenez ile ilişkisinin, özellikle de solid organ neoplazmlarında araştırılmadığı görülmektedir. Yine eozinofillerin baş boyun, serviks karsinomları gibi bazı tümörlerde prognostik önemi araştırılmış olmasına karşın akciğer karsinomlarında bu konuda bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada 63 KHDAK olgusunda angiogenez, tümör içi ve çevresi mast hücreleri ve eozinofiller, tümör çevresi topluluk oluşturan belirgin lenfoplazmositer infiltrat, evre, lenf nodu metastazı ile karşılaştırılarak prognostik önemleri araştırılmıştır. Gereç ve yöntem Doku Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi (DEÜTF) Patoloji Anabilim dalında 1995- 2001 yılları arasında tanı almış 63 küçük hücreli dışı akciğer karsinomu olgusu ile çalışma yapılmıştır.Olgulara ait tümör ve çevre dokuyu örnekleyen en iyi kesit seçilerek H-E boyalı kesitinde eozinofil sayısı sayılmıştır.Aynı lamın diğer iki kesitinden birine immun doku kimyasal olarak CD31 antikoru, diğerine Toluidin Blue histokimyasal boyası uygulanmıştır.CD31 ile boyanan damarlarda VSD ve NVES değerleri hesaplanmıştır.Toluidin Blue ile boyanan mast hücreleri sayılmıştır. İstatistik Tüm değişkenler arasındaki ilişkilerde Mann-Whitney Test, NPar test, T-test independent samples test ve Chi-square test yapılmıştır. Bulgular 63 küçük hücreli dışı akciğer karsinomu olgusunun 49'u erkek, 14'ü kadındır.Olguların yaş ortalaması 60.14'dür.19 olgu adenokarsinom, 32 olgu 30skuamöz hücreli karsinom 6 olgu büyük hücreli karsinom, 3 olgu bronşioloalveoler karsinom, 2 olgu adenoskuamöz karsinom ve bir olgu nöroendokrin diferansiyasyon gösteren büyük hücreli karsinomdur.Olguların 15'i evre 1, 12'si evre 2, 33'ü evre 3, 3'ü evre 4'dür.Lenf nodu metastazı olan 33 olgu, olmayan ise 30 olgu vardır. Uzak metastazı olan 3 olgu, olmayan 60 olgudur.Tümör çevresinde lenfoid agregat bulunan 26 olgu, olmayan 37 olgudur.Tüm olgularda ortalama VSD 6.50 mm, ortalama NVES 54.02 mm'dir. Bu değerlerin histolojik tür, cinsiyet, lenf nodu metastazı, uzak metastaz, tümör çevresi lenfoid agregat, mast hücresi ve eozinofil sayısıyla ilişkisi yoktur. Evre ile mast hücresi arasında ilişki vardır. Evre 1,2 karsinomlarda evre 3,4 karsinomlara oranla daha çok mast hücresi vardır. Bu fark istatistiksel olarak anlamlıdır(P=0.037). Eozinofil sayısı da evre 1 ve 2 'de evre 3 ve 4'e oranla daha yüksektir ama arada istatistiksel olarak anlamlı fark yoktur (p=0.0174). Adenokarsinom grubu (Adenokarsinom + Adenoskuamöz karsinom + bronşioloalveoler karsinom) ile skuamöz hücreli karsinom arasında NVES, VSD, mast hücresi bakımından istatistiksel olarak anlamlı fark yoktur.Ancak bu iki grup arasında eozinofil sayısı bakımından istatistiksel olarak anlamlı fark vardır (p=0.025). Skuamöz hücreli karsinom grubunda eozinofil sayısı belirgin olarak daha yüksektir. Sonuç Çalışmamızda KHDAK'da bu konuda yapılan çalışmaların çoğunluğunun aksine angiogenez belirteçleri olan NVES, VSD değerleri ile evre, lenf nodu metastazı ve ve uzak metastaz arasında ilişki bulunamamıştır. Bu konuda yapılan çalışmalar angiogenezi kötü bir prognostik faktör olarak kabul etmek için yetersiz sayıda olabilir. Çalışmalar sürdükçe bizim çalışmamızda olduğu gibi farklı sonuçların çıkması angiogenezin prognostik önemi ile ilgili tartışmalara katkıda bulunabilir. Mast hücrelerinin angiogenez ve prognoz ile ilişkisi tartışmalıdır. Bizim çalışmamızda angiogenez ve tümör içi ve çevresi mast hücre sayısı arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Öte yandan mast hücre sayısının istatistiksel olarak anlamlı, eozinofillerin ise istatistiksel olarak anlamlı olmasa da evre 1 ve evre 2 KHDAK'da yüksek bulunmaları bu hücrelerin tümör hücrelerine olan sitotoksik etkisi ile açıklanabilir. Bu hücrelerin prognostik öneminin olup olmadığının sağ kalım verileri olan daha geniş olgu serileri üzerinde araştırılması bu konuya açıklık getirecektir. 31