Subaraknoid kanama oluşturulan tavşanlarda akut normovolemik hemodilüsyonun orta serebral arter kan akımına etkileri

Abstract

ÖZET Subaraknoid Kanama Oluşturulan Tavşanlarda Akut Normovolemik Hemodilüsyonun Orta S erebr al Arter Kan Akımına Etkileri Dr. Lale KOROGLU, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Arıesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı. Toplumda sık rastlanan intrakraniyal anevrizmalar rüptüre olduklarında, yüksek mortalite ve morbidite kaynağıdırlar. Subaraknoid kanama sonrası serebral iskemi gelişen hastaların nörolojik durumlarını iyleştirmek için farmakolojik ve fizyolojik tedaviler uygulanmaktadır. Volüm genişletme, hemodilüsyon ve kan basıncı yükseltilmesi gibi fizyolojik değişkenler ile cesaret verici sonuçlar elde edilmiştir. Çalışmamızda; subaraknoid kanama oluşturulmuş tavşanlarda, hemodilüsyonun orta serebral arter akım hızı, pulsatilite ve rezistans indeksleri, intrakraniyal basınç, serebral perfüzyon basıncı, arteriyel oksijen içeriği ve serebral oksijen transportu üzerine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada 12 adet Yeni Zelanda tavşanı kullanıldı. Subaraknoid kanama oluşturmak için, 1 ml/kg otolog kan, 10 saniyede sisterna magna'ya enjekte edildi. Denekler randomize olarak 2 gruba ayrıldı. Kontrol grubunda (n=6), hemodilüsyon oluşturulmazken, hemodilüsyon grubunda (n=6), deneklerden hematokrit % 26-3 O'a düşürülünceye kadar 30 dakika içinde kan alındı. Normovolemik hemodilüsyon, kan alınması ile eşzamanlı olarak % 10 Hidroksietil Starch infüzyonu ile gerçekleştirildi. Transkraniyal Doppler Ultrasonografi kullanılarak, orta serebral arter ortalama akım hızı ölçüldü ve pulsatilite ile rezistans indeksleri otomatik olarak cihaz tarafından hesaplandı. Arteriyel oksijen içeriği ve serebral oksijen transportu değerleri, ilgili formüllerle hesaplandı. Hematokrit değeri, hemodilüsyon grubunda; % 37.221.18 (ortalama±SD)'den % 26.88±0.63'e düşürüldü. Orta serebral arter velositesi, kontrol grubunda; 30. dakikada 0.24±0.04 m/sn, 75. dakikada 0.23±0.04 m/sn iken hemodilüsyon grubunda; 30. dakikada 0.23±0.05 m/sn, 75. dakikada 0.29±0.08 m/sn olarak bulundu ve 75. dakikada, hemodilüsyon grubunda kontrol grubuna göre daha yüksekti (p=0.041). Gruplar arasında, pulsatilite ve rezistans indeksi yönünden anlamlı farklılık saptanmadı. Arteriyel oksijen içeriği 175. dakikada, hemodilüsyon grubunda (12.12±0.49 ml/dl), kontrol grubuna (16.70±0.61 ml/dl) göre daha düşüktü (p=0.002). Bununla birlikte, gruplar arasında serebral oksijen transportu yönünden anlamlı farklılık saptanmadı. Hidroksietil Starch infüzyonu ile hematokrit değerini % 37'den % 27'ye indirerek gerçekleştirdiğimiz hemodilüsyon sonucunda, serebral oksijen sunumu korunurken, orta serebral arter kan akım hızının % 26 artmış olduğunu gözlemledik. Sonuçlarımız ışığında, hemodilüsyonun subaraknoid kanamalı olgularda da serebral korunma amacıyla kullanılmasının faydalı olabileceğini düşünmekteyiz. Anahtar Kelimeler: Normovolemik hemodilüsyon, Subaraknoid kanama, Transkraniyal Doppler USG, Tavşan, Orta serebral arter kan akım hızı

SUMMARY Effects of Normovolemic Hemodilution on Middle Cerebral Arterial Blood Flow in the Rabbits with Subarachnoid Hemorrhagia Lale KORO?LU MD, Dokuz Eylül University Faculty of Medicine, Department of Anesthesiology and Reanimation. Intracranial aneurysms which are frequent in the community, results whith a high mortality and morbidity when they are ruptured. To improve the neurologic status of the patients who develop cerebral ischemia following subarachnoid hemorrhagia, pharmacological and physiological interventions are practiced. Favorible results have been obtained with the physiological interventions such as volume expansion, hemodilution and increasing the blood pressure. We aimed to investigate the effects of hemodilution on the blood flow velocity of middle cerebral artery, pulsatility and resistance indices, intracranial pressure, cerebral perfusion pressure, arterial oxygen content and cerebral oxygen transport parameters in the rabbits that we performed subarachnoid hemorrhagia. In this study we used 12 New Zelland rabbits. To produce subarachnoid hemorhagia we injected lml/kg autologous blood into cisterna magna during a 10 seconds period. Subjects were randomly divided into two groups. We did not perform hemodilution in the control group (n=6), on the other hand, we took the subjects blood untill reaching hematocrite values of 26-30 % during a 30 minute period in the hemodilution group (n=6). To obtain normovolemic hemodilution we synchronously infused 1 0 % Hydroxyetil starch solution. We measured the blood flow velocity of middle cerebral artery by using Transcranial Doppler Ultrasonography and the machine automatically computed the pulsatility and resistance indices. Then we calculated arterial oxygen content and cerebral oxygen transport values by using the related formula. The hematocrite value decreased from 37.221.18 % (mean±SD) to 26.88±0.63 % in hemodilution group. While blood flow velocities of middle cerebral artery at times 30 minutes and 75 minutes were 0.24±0.04 m/sec and 0.23±0.04 m/sec respectively in control group; these values were 0.23±0.05 m/sec and 0.29±0.08 m/sec respectively in hemodilution group and it was faster in hemodilution group than in control group at 75th minute (p=0.041). When we compared the pusatility and resistance indices, there were no significant difference 3between the groups. The arterial oxygen content value was significantly lower in hemodilution group than in control group at time 75 minutes (12.12±0.49 ml/dl versus 16.70±0.61 ml/dl respectively) (p=0.002). However, when we considered the arterial oxygen contents of the groups, there was no significant difference between the groups. We observed that, as a result of hemodilution with hydroxyetil starch in a degree of hematocrite decrease from 37% to 27%, there was a 26% increase in the blood flow velocity of middle cerebral artery and finally, the cerebral oxygen supply was maintained. According to our results, we suggest that, it is helpful to use hemodilution in the patients with subarachnoid hemorrhagia for cerebral protection. Key Words: Normovolemic hemodilution, Subarachnoid hemorrhagia, Transcranial Doppler USG, Rabbit, Middle cerebral arterial blood flow velocity.