Endometriozis hastalarının ötopik ve ektopik endometrium dokularında endoglin ekspresyonunun araştırılması ve klinik faktörlerle ilişkisi

Abstract

ÖZET Endometriozis üreme dönemindeki kadınlarda sık görülen, kronik pelvik ağrıya ve infertiliteye neden olan, progresyon ve tekrarlama eyilimi bulunan bir hastalıktır. Etiyopatogenezi net aydınlatılamadığı için etkin bir tedavi şekli yoktur. Endometriozisin gelişiminde en çok kabul gören teori retrograd menstrüasyon sonucu periton boşluğuna geçen endometrial dokunun implante olup gelişim göstermesidir. Endometrial dokular başarılı bir şekilde peritoneal yüzeylere implante olup varlığını sürdürebilmesi için etkin bir kan akımı desteğine, yani anjiogeneze gereksinim duyar. Anjiogenezin endometriozis patogenezinde önemli olduğunu belirten kanıtlar vardır. VEGF gibi bir çok anjiogenik faktör bulunmasına rağmen son yıllarda TGF-p tipi reseptör kompleksinin bir komponenti olan endoglinin neovaskülarizasyonda daha spesifik bir belirteç olduğu tespit edilmiştir. Endoglin, insan vasküler hücrelerinde TGF-01'in inhibitor etkilerini antagonize ederek anjiogenezde rol alır. Bu çalışmada endometriozisli 28 hastanın ötopik ve ektopik endometriumunda ve kontrol grubunu oluşturan 21 hastanın endometriumunda endoglin ekspresyonu değerlendirildi. Sonuç olarak endoglin ekspresyonu endometriozisli hastaların ötopik endometriumunda kontrol grubundaki hastaların endometriumuna göre özellikle sekretuar fazda anlamlı olarak daha fazla eksprese edildiğinin gösterilmesinin, endometriozis patogenezinde önemli olduğu düşünülmüştür. Ektopik endometriumda, endoglin ekspresyonun anlamlı olarak yüksek saptanamaması ve ekspresyonunun evrelerle ilişkisinin gösterilememesi, hastalığın progresyonunda peritoneal kavitedeki diğer faktörlerin rol oynayabileceğini akla getirmiştir. 49

SUMMARY Endometriosis is a disease that causes cronic pelvic pain and infertility in the reproductive age group of women and have tendency to progress and recurrence. There is not a convenient therapy because the etiopathogenesis of endometriosis is not clear. The most accepted theory about this disease is the implantation of the endometrial tissue in the peritoneal space with retrograde menstruation. For this implantation and survival of this tissue in the peritoneal surface there must be an effective blood supply. There is evidence that angiogenesis is important in the etiopathogenesis of endometriosis. In recent years, although a lot of angiogenic factors like VEGF were known, endoglin was accepted to be a more specific marker for neovascularization. Endoglin is a component of TGF01 receptor complex and play a role in angiogenesis with inhibiting the inhibitor effect of TGF01 on human vascular cells. In this study endoglin expression was investigated in eutopic and ectopic endometrium of 28 patients with endometriosis and also in endometrium of 21 patients selected for the control group. According to the results, endoglin expression in the eutopic endometrium of the patients with endometriosis was significantly higher than the endometrium of the control group, especially in the secretuary phase. Because there was no significant difference in endoglin expression between ectopic and eutopic endometrium and no significant difference in endoglin expression among the stages of the disease, other factors in the peritoneal cavity may play a role in the progression of the disease. 50