Türk, elit sprinter ve atlayıcılarının diz fleksiyon/ekstansiyon kuvvet oranlarının tespiti ve izometrik egzersiz programı ile düzeltilmesi

Abstract

ÖZET : Hazırlık periodu antrenmanlarına devam etmekte olan, Türk, erkek, elit sprinter ve atlayıcı atletlerin hamstring/quadriceps kuvvet (H/Q peak-torque) ve güç (H/Q average power) oranlarını değerlendirip, bu konudaki dengesizlikleri giderebilmek amacıyla, Cybex 11-340 izokinetik dinamometre ile, 60- 180-300 Vsn'lik açısal hızlarda testlemeler yapılmış ve H/Q peak-torgue oranları 60°/sn için % 49- 84; 180V sn için % 58-103; 300Vsn için % 52-119 bulunmuştur. H/Q peak-torque oranları 60Vsn için % 69' un altında olan sporcular, rutin antrenman programlarına devam ederken, aynı zamanda David's Rehab- Trainer izotonik-izometrik sisteminde 5 hafta süren ve haftada iki seans olarak düzenlenen, toplam 10 seanslık ek bir izometrik egzersiz programına alın mıştır. Her seansta, deneklerin uygulamaya alınan herbir bacağı için 3 'er set ve her sette 10 'ar sn' lik 5 tekrar uygulanmıştır. Tekrarlarda maksimum istemli kasılmanın % 100'U kullanılmıştır (% 100 MÎK). 5 haftalık ek izometrik egzersiz programı sonrasında, deney grubunun H/Q peak- torque oranları, 60°/sn'lik açısal hızda istatistiki olarak anlamlı bir düzeyde % 58. 4 'ten % 64.0 'e artmıştır (p<0.05). Fakat bu ek izometrik egzersiz programının, yüksek açısal hızlarda (180-300°/sn), ne kuvvet ne de güç değerlerine anlamlı bir etkisi görülmemiştir. 91Bu arada, sadece rutin hazırlık dönemi antrenmanlarına devam etmekte olan kontrol grububunun H/Q peak-torque oranları 60°/sn'de düşmüştür. Bundan dolayı çalışmaya katılan elit sprinter ve atlayıcıların, hazırlık periodu antrenmanlarında hamstring kuvveti gelişimine gerekli önemin verilmediği, bunun sonucunda da H/Q oranlarının gittikçe düşerek bir yaralanma faktörü haline gelebileceği sonucuna varılmıştır. 92

SUMMARY The purpose of this study was to evaluate and try to improve the low hamstring/quadriceps (H/Q) ratios of elite male Turkish sprinters and jumpers who were continuing their routine training at the preparatory season. Cybex 11-340 isokinetic dynamometer was used for evaluating H/Q ratios at the angular velocities of 60Vsec, 180Vsec, and 300°/sec and Davids' Rehab-Trainer isotonic-isometric exercise system was used for practicing the additional isometric exercise program. H/Q peak-torque ratios was determined to be between 49 % and 84 % at 60°/sec, between 58 % and 103 % at 180°/sec., and between 52 % and 119 % at 300Vsec. Subjects, whose H/Q ratios were lower than 69 %, were practised isometrically on the Davids* Rehab-Trainer system. This exercise programme was performed for 5 weeks, 2 sessions per week, 3 sets per session, and 5 repetitions per set. Duration of a single repetition (constraction) was 10 seconds and intensity of repetitions was 100 % MVC (Maximum Voluntary Contraction). The subjects, of the expe rimental group continued their routine training programs. 93After completing 5 weeks of additional isomet ric exercise program, average knee flexion peak- torques of experimental group at 60°/sec. increased significantly Çp<0.05). Average H/Q ratio of this group increased from 58.4 % to 64.0 %. This incre ase was also statistically significant (p<0.05). However, at higher velocities (180-300 Vsec), no significant effect of this exercise program was observed neither on peak- torque nor on average power levels and H/Q ratios. Meanwhile, subjects in the control group, performing only their routine preparatory phase training program, had decreases in their H/Q peak- torgue ratios at 60°/sec. Therefore, it has been concluded that adequate emphasis is not given for hamstring strengthening in sprinters and jumpers who participated in this study, so that H/Q ratios is tend to decrease to a limit of injury. 94