Yaş grubu yüzücülerin yaz sezonu antrenmanlarının laktik asid test performansları ve rutin hematolojik değerleriyle ilişkisi

Abstract

ÖZET Araştırma, bir yaz sezonu boyunca uygulanan yüzme antrenmanlarının laktik asid test performansı ve rutin hematolojik değerleri üzerine olan ilişkilerini saptamak amacı ile yapıldı. Araştırmamıza denek olarak katılan 14 erkek, 13 kız yüzücü Ege Üniversitesi Spor Kulübü yüzme şubesindeki yaş grubu sporcuları idi. Yüzücü denekler kendi içlerinde cinsiyet ve farklı yaş gruplarında ele alınarak ayrı ayrı tanımlandı Tüm gruplara aynı türdeki test protokolü uygulandı. Bu protokol gereğince sezon başında (SB) ve sezon sonunda (SS) 3x200 m'lik serbest yüzme uygulaması yaptırıldı. Yüzülen mesafelerde üç değişik hızda; presubmaksimal (Psm) - submaksimal (Sm) ve Maksimal (Max) olacak şekilde giderek artan yüklenmeler yapıldı. Her yüzme denemesi sonrasında ve dinlenmede laktik asid ölçümü için parmak ucundan dört kez kan örneği alınırken, diğer yandan karotis arterinden nabız ölçümü yapıldı. Rutin hematolojik değerlerin tespiti için ise sporcuların dinlenik olmalarına dikkat edilerek parmak ucu kapiller kan örneklerinden hematokrit ve hemoglobin ölçümleri gerçekleştirildi. Rutin hematolojik değerleri yaş grubuna uygun alt sınırın üzerinde olmayan yüzücülerden ayrıca ön kol veninden kan örneği alınıp plazma ferritin ölçümü yapıldı. Ölçüm sonucu plazma ferritin değerleri yetersiz olan yüzücülere ilaç tedavisi uygulandı. Tüm ölçümler yaz sezonu başında ve sonunda olmak üzere iki kez tekrarlandı. Buna göre: 1- Yaş gruplarında saptanan rutin hematolojik değerlerdeki eksikliklerin giderilmesinin performans üzerine olan etkileri incelendi ve doğru yönde bir ilişki gözlendi. 2- Laktat test profillerinin uygulama türü, koşulları ve sonuçlarının test performansları ile olan ilişkisi incelendi. 3- Her yaş grubunda laktat test performansları ile rutin hematolojik değerler arasında gözlenen pozitif ilişki tartışıldı. 4- Yüzme sporunda daha objektif antrenmanlarda uygulanacak aerobik ve anaerobik laktat test profillerinin yardımı ile yeni plan ve programların yön verici avantajları sayıldı. 43

SUMMARY The purpose of the study was to establish the relationships of lactate test performance and hematological parameters in the course of pre-competition swimming training period. Male (n=14) and female (n=13) members of the Ege University age group swimming team served as subjects. They formed two age sub-groups of both sexes. The test protocol performed at the beginning and the end of the training period consisted of three repetitions of 200 m free style swimming, at speeds of presubmaximal, submaximal and maximal levels. Blood lactate levels from fingertip capillary blood samples withdrawn at the end of each step and following a three minute rest were determined on site. Resting capillary blood hemoglobin and hematocrit levels were also determined. In subjects with low hematological results, plasma ferritin concentrations were determined by radioimmunoassay. Iron supplementation was prescribed to swimmers with low hemoglobin and plasma ferritin levels. Hematological tests were repeated at the end of the training period. As a result: 1- The effect of restoring hematological status on performance was discussed and a linear relationship was established. 2- The relationship of lactate testing with performance was assessed. 3- The positive relationship observed between hematological status and test performance in any age group was evaluated. 4- The potential advantages of applying lactate performance test results in the planning of training programs was discussed. 44