Yönetici hemşirelerin kullandıkları güç tarzlarının astları tarafından algılanması ve organizasyona bağlılığın incelenmesi

Abstract

ÖZET YÖNETİCİ HEMŞİRELERİN KULLANDIKLARI GÜÇ TARZLARININ ASTLARI TARAFINDAN ALGILANIŞI VE ORGANİZASYONA BAĞLILIĞIN İNCELENMESİ Bu çalışma hemşirelerin yöneticilerinden algıladıkları güç tarzları ve organizasyona bağlılıklarını incelemek üzere tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Üniversite, Sağlık Bakanlığı ve SSK hastanelerinde, yönetici konumunda olmayan, en az bir yıldır kadrolu olarak çalışan hemşirelerin %30'unu oluşturan 249 hemşire araştırma örneklemine alınmıştır. Araştırmada kullanılan veri toplama araçları Algılanan Liderlik Gücü ve Organizasyona Bağlılık anketleridir. Araştırma sonucunda üç hastanede en fazla kullanılan güç tarzının meşru güç olduğu.organizasyona bağlılık boyutu olarak ise hemşirelerin, kuruma sadakat düzeylerinin özdeşleşme ve işe katılıma kıyasla daha yüksek olduğu bulunmuştur. Güç tarzlarının kendi aralarındaki bağıntı analizlerinde pekiştirici ve meşru gücün aralarında olumlu ilişkiler olduğu saptanmıştır. Güç tarzlarının, organizasyona bağlılık boyutları ile yapılan bağıntı analizlerinde orta düzeyde ve olumlu ilişkiler olduğu görülmüştür. Çalışılan kuruma göre güç tarzlarının algılanmasında kurumlar arasında fark olduğu görülmüştür. Üniversite hastanesinde pekiştirici güç, Sağlık Bakanlığı hastanesinde zorlayıcı güç yüksek bulunmuştur. Genç yaş grubunda, Hemşirelik Yüksek Okulu ve Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu mezunlarında ve nöbet sayısı fazla olanlarda pekiştirici güç algılanmasının yüksek olduğu görülmüştür. Buna karşın çalışma yılı fazla olanlarda ve dul hemşirelerde pekiştirici gücün düşük olduğu, çalışılan klinik ve çalışma şekline göre ise güç tarzlarının algılanmasında fark olmadığı saptanmıştır. Organizasyona bağlılık boyutlarıyla ilgili analizlerde Üniversite hastanesinde özdeşleşme ve işe katılım, Sağlık Bakanlığı hastanesinde ise sadakat düzeyi yüksektir. 1-5 ve 16 yıldan fazla çalışan, ayda altıdan fazla nöbettutan, Hemşirelik Yüksek Okulu ve Sağlık Hizmetleri Yüksek Okulu mezunu hemşirelerin özdeşleşme, sürekli gündüz ve polikliniklerde çalışan hemşirelerin işe katılım düzeyleri yüksek bulunmuştur. Organizasyona bağlılığın medeni durum ve yaş değişkenlerinden etkilenmediği görülmüştür. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Güç, Güç Tarzları, Organizasyona Bağlılık, Hemşirelik

ABSTRACT THE STUDY OF ORGANİZATİONAL COMMITMENT AND STAFF NURSES' PERCEPTİON OF POWER TYPES USED BY HEAD NURSES This descriptive study has been conducted in order to study the types of power used by supervisors as percepted by nurses as well as commitment to organization. 249 nurses have been chosen as study samples, who form 30 % of the nurses working at the University, Ministry of Health and Social Insurances Hospitals for at least one year. The data collecting instruments used in this study are questionnaires of Percepted Leadership Power and Organizational Commitment. It has been found that the type of power mostly used in the three hospitals is legimate power and the levels of nurses' commitment to organization are higher than identification and participation in work. In the analyses of inner correlation between types of power, it has been found out that there are positive correlations between reinforcing and legitimate powers and moderate and positive correlations have been found between types of power and levels of commitment to organization. It has been that there are differences between institutions with respect to the perception of types of power. Whereas the reinforcing power was found to be higher at the University Hospital, the coercive power was higher at the Hospital of Ministry of Health. It has been determined that the perception of reinforcing power is higher in the young age group, gradutes of four years (BS) and two years (AD) nursing education program and those who are frequently on duty. On the other hand, it has been seen that the reinforcing power is lower in nurses who have worked for a longer time and are widows and, there is no difference in the perception of types of power with regard to clinics and type of work. In the analyses made respect to commitment to organization, it has been seen that levels of commitment change in accordance with the institutions. Whereas there is a high level of identification and participation in work at theUniversity Hospital, the level of commitment is higher at the Hospital of Ministry of Health. The identification levels of nurses who worked for 1-5 and over 16 years, are on duty more than six times a month and who are gradutes of four and two years nursing programmes. Whereas the nurses who always work during day-time and at polyclinics have a high level of participation in work. It has been found out that the commitment to organization is not affected by variables such as marital status and age. key Wdrds= Power, Types of Power, Organizational Commitment, Nursing