Sağlık sisteminde akılcı kaynak aktarımı için hastalık yükü kavramı ve DALY ölçütü

Abstract

ÖZET Araştırma başlığı: Sağlık Sisteminde Akılcı Kaynak Aktarımı İçin Hastalık Yükü Kavramı ve DALY Ölçütü Araştırmacı ismi: Dr. Doğan Fidan Özetin ana hatları Giriş : Birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede, sağlık yatırım ve harcamalarının bölgesel dağılımı, yerel sağlık gereksinimlerinden çok, politik karar süreçlerine ve önceki yıllardaki bütçe düzenlemelerine göre yapılmaktadır. Yerel gereksinimlerin saptanmasında epidemiyolojik verilerinin kullanıldığı durumlarda ise genellikle sadece mortalite dikkate alınıp morbidite değerleri gözardı edilmektedir. Bu yüzden, ölümcül olmayan kronik hastalıkların toplum sağlığına getirdiği yükü saptama potansiyeli olan ölçütler sağlık planlaması biliminde son derece değerli olabilir. Yöntem: Bu çalışmada hastalık yükü kavramı ve bu kavramın ölçütü olan DALY'nin, sağlık hizmetlerinin yerel gereksinimlere göre planlamasının sağlanmasındaki değeri araştırılmıştır. Bu amaçla İngiltere'nin West Midlands bölgesinde, birincil ve ikincil veri kaynaklarından elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi yoluyla bölgenin hastalık yükü ve sağlık harcamaları hesaplanmıştır. Ayrıca, DALY başına düşen maliyetler hesaplanarak sağlık harcamalarına ayrılan kaynakların, yerel gereksinimlerini ne derecede karşıladığı irdelenmiştir. Sonuç ve Tartışma: Daha önce bu konuda yapılan çalışmalar ile aynı doğrultuda, ölümcül olmayan kronik hastalıkların getirdikleri hastalık yükünün, ağırlıkla engelli yaşanan yaşam yıllarına bağlı olduğu gösterilmiştir. Diğer bir deyişle, bu hastalıkların topluma ve sağlık sistemine getirdiği yükü mortalite temelli yöntemlerle saptamak olası olmadığı gözlenmiştir. Sonuç olarak, varolan yöntemsel sorunlara karşın, hastalık yükü kavramının yerel gereksinimlerin saptanmasında yararlı bir araç olabileceği kanısına varılmıştır. Ayrıca bu yöntem, DALY başı maliyetlerin hesaplanması yoluyla farklı hastalıkların sağaltımına ayrılan kaynakların birbirleriyle karşılaştırılmasını olası kılmaktadır. Ancak her hastalığın sağaltımının maliyeti ve sağaltım sonucu elde edilen kazanımların düzeyleri farklı olduğundan, bu ölçütün sağlık kaynaklarının akılcı dağıtımı alanında kullanımı konusunda çekinceler sürmektedir. Bu nedenle, sağlık kaynaklarının dağılımı şu andaki standart yöntem olan maliyet-etkililik araştırmaları sonuçlarına göre yapılmalıdır. Anahtar sözcükler Hastalık yükü, DALY ^LS^^'^ft'WKlAaiw

ABSTRACT Title of the Study West Midlands DALYs Project : Evaluation of the Burden of Disease approach as a tool for health services planning. Name of the Investigator: Dr. Doğan Fidan Brief Summary Introduction : In many developed and developing countries, health care resources are distributed according to the historical pattern of local expenditure and political interests rather than local health needs. Moreover, existing local health care needs assessments are often based on mortality, rather than morbidity data, clearly ignoring the burden of disease of non-fatal health outcomes. Development of health care assessment criteria that includes the non-fatal health outcomes may be very important in informing decision-makers to ensure the rational resource allocation in health systems. Method: This study investigated the role of the Burden of Disease approach in health care planning in line with local health needs. Total Burden of Disease for West Midlands region was calculated as Disability Adjusted Life Years (DALYs) using various primary and secondary data sources. The health care expenditure was also calculated and apportioned to disease groups. The cost per DALY for each group of disease was then calculated to assess if the current West Midlands health care expenditure pattern has met the health needs. Conclusion: This study has shown that the disease burden of non-fatal chronic diseases is mainly due to the years lived with disability (YLD), rather than years of life lost (YLL), consistent with previously published reports. The DALY approach is therefore thought to be superior to mortality based assessments due to its ability to incorporate non-fatal health outcomes. It was concluded that the burden of disease approach has the potential to offer a valuable tool to inform health care planners in identifying the local health priorities, despite the current difficulties in methodology. The use of Burden of Disease approach in informing resource allocation process by health care planners however remains doubtful as the costs for different health care interventions and the benefits for each treatment is highly variable. Therefore the standard method to evaluate new treatment modalities continues to be cost-effective analyses. Key words Burden of disease, DALY