Total kalça artroplastisi uygulanacak hastalarda preoperatif egzersiz ve eğitimin etkinliğinin belirlenmesi

Abstract

ÖZET Total Kalça Artroplastisi Uygulanan Hastalarda Preoperatif Egzersizin ve Hasta Eğitiminin Etkinliğinin Belirlenmesi Fzt. Zeliha GÖÇEN Total Kalça Artroplastisi (TKA), vücudumuzda en sık uygulanan artroplasti işlemidir. Bu nedenle yaygın bir hasta popülasyonunu içermektedir. TKA sonrası hastaların fonksiyonlarını kazanarak bağımsızlık düzeyinin elde edilmesinde preoperatif fonksiyonel düzeyi üzerinde durulmaktadır. TKA sonrası basanda preoperatif fonksiyonel düzeyin önemli olması nedeniyle preoperatif egzersiz uygulamalarının ve hasta eğitiminin büyük ölçüde etkili olabileceği belirtilmektedir. Çalışmamızın amacı TKA uygulanacak koksaartrozlu hastalarda preoperatif egzersiz ve hasta eğitiminin etkinliğini belirlemektir. Çalışmamız Eylül 1999 - Kasım 2001 tarihleri arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji servisinde aynı cerrah tarafından, aynı cerrahi teknik ve aynı cerrahi enstrüman kullanılarak total kalça artroplastisi uygulanan ve postoperatif erken rehabilitasyon programına alınan başka eklem tutulumu ve kronik hastalığı olmayan hastalar üzerinde prospektif olarak yapıldı. Hastalar iki gruba ayrıldı. Grup l'e 29 hasta, Grup 2'ye 30 hasta basit rastgele yöntem kullanılarak randomize ayrıldı. Hastaların yaş ortalamaları Grup l'de 46.93 ± 11.48 yıl, Grup 2 de 55.50 ± 14.44 yıldır. Grupl'deki hastalara operasyondan iki ay önce kuvvetlendirme ve germe egzersizleri ile eğitim verildi. Grup 2'deki hastalara operasyondan önce herhangi bir egzersiz ve eğitim verilmedi. Operasyondan sonra her İki gruba aynı rehabilitasyon programı uygulandı. Hastalan değerlendirmek için Harris Kalça Skoru, Visuel Analog Skalası (VAS), kalçanın fleksiyon ve abduksiyon açıklıklan, yürümeye, merdiven çıkmaya ve transferlere başlama günü, yürüyüş mesafesi kullanıldı. Gruplar kendi içlerinde paired t testi ile gruplar arasında indipented t testi ile karşılaştınldı. Gruplar karşılaştmldığmda istirahatte ve aktivitede ağn düzeylerinde, hastanede kalış sürelerinde, tedavi öncesi ve tedavi sonrası Harris Kalça Skoru farkında, tedavi öncesi tedavi sonrası kalça fleksiyon ve abduksiyon açıklık farkında, yürümeye başlama gününde, istatistiksel açıdan anlamlı bir fark bulunmamıştır (, p=0.54, p=0.89, p= 0.75, p=0.80, p=0.97, p=0.48, p=0. 14, indepented t testi).Merdiven eğitimine (p= 0.01), yatak içi transfere (0.02), sandalye transferine (p= 0.00) tuvalet transferlerine başlama gününde (0.02) ve yürüme mesafesinde (p= 0.00) grup 1 lehine istatistiksel açıdan anlamlı bir fark bulunmuştur. Transferlere başlama ve merdiven eğitimine başlama yaklaşık bir gün daha erken bulunmuştur. Sonuç olarak çalışmamız preoperatif egzersiz ve eğitimin kalça eklem hareket açıklığında, Harris Kalça skorunda, ağrıda, yürümeye, merdiven eğitimine, yatak içi transfere, sandalye transferine, tuvalet transferlerine başlama gününde ve hastanede kalış süresinde etkili değildir. Yürüme mesafesinde ise fark belirgindir. Anahtar Kelimeler: Total Kalça Artroplastisi, Preoperatif egzersiz ve eğitim, Rehabilitasyon.

SUMMARY The Effectivenes of Preoperative Exercise and Education for the Patients Undergoing Total Hip Arthroplasty Zeliha GÖÇEN, PT Total hip arthroplasty (THA) is the most widely used arthroplasty procedure so consists of a wide patient population. Preoperative functional level was emphasied to affect the independency level and function of patients after THA. The purpose of our study was to analyse the effects of preoperative exercise and patient education on the outcome of THA patients with coxarthrosis. Our series consisted of patients undergoing THA with same implant, and surgical technique between September 1999 and december 2001. All operations were performed by the same surgeon, in the Dokuz Eylül University Hospital. Patients with other chronic disease or any other joint involvement were excluded from the study. The patients were randomly divided into two groups. Group 1 consisted of 29 patients and group 2, 30 patients. The mean age of the patients was 46.93 ± 1 1.48 year in group 1, and 55.50 ± 14.44 years in group 2. Group 1 received strengthing and stretching exercise and education before 2 months prior to THA. Group 2 received no preoperative exercise or education program, but the same rehabilitation program applied to both of the groups postoperatively. The results were evaluated using the Visuel Analog Scale, Harris Hip Score, range of hip flexion and abduction, walking distance, the time of discharge from the hospital and the day of beginning to walk, climb a stair and transferring activities. Statistical analyses were performed using t-test or independent t-test, where necessary. There was no significant difference between two groups with regard to pain level at rest and activity, mean length of hospital stay, the improvement in Harris Hip Score, range of hip flexion and abduction and the first day of beginning to walk (p values were 0.54, 0.89, 0.75, 0.80, 0.97, 0.48 and 0.14 respectively). Although there were significant differences between the groups, in favour of group 1 in the first days of climbing stairs (p=0.01), transferring activity inside the bed (p= 0.02), transferring activity to chair (p=0.00), toilet transferring activity (p=0.02) and walkingdistance (p= 0.00), the mean differences were maximum 1 day, except from the walking distance. In conclusion, our results show that preoperative exercises and education are not effective in the final outcome with regard to pain level at rest and activty, mean length of hospital stay, the improvement in Harris Hip Score, range of hip flexion and abduction and the first day of beginning to walk, climbing stairs, transferring activity inside the bed, transferring activity to chair, toilet transferring activity. However, walking distance is significantly increased by the preoperative program. Key Words: Total Hip Arthroplasty, Preoperative Exercise and Education, Rehabilitation. 7