Bayraklı 1 nolu Sağlık Ocağı bölgesinde 18-58 yaş engellilik sıklığı ve engellilerin çalışma yaşamı özelliklerinin değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada Bayraklı 1 Nolu Sağlık Ocağı bölgesinde 18-58 yaş engellilik sıklığı değerlendirilmiş ve engellilerin çalışma yaşamı özellikleri irdelenmiştir. Örnek büyüklüğü 968 kişidir. Bu kişilere hanelerinde ulaşılması tasarlanmış; haneler, ebe bölgelerine göre tabakalı ve sistematik örnekleme yoluyla saptanmıştır. Sonuçta 938 kişiye (örneğin %97.7'si) ulaşılmıştır. Engellilik; Dünya Sağlık Örgütü Disability Assessment Schedule (WHODAS ÎI)'ün 12+24 soruluk düzenlemesi kullanılarak değerlendirilmiştir. Veriler yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Engellilik sıklığı %6.8 bulunmuştur. 36 yaş ve üstünde, kadınlarda, ilkokul ve daha düşük öğrenim düzeyinde, göç öyküsü olanlarda, 226 milyon ve daha düşük aylık kazancı olanlarda, zor/çok zor geçindiklerini belirtenlerde engellilik anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Toplam engellilik değeri ortalamaları düşük öğrenim düzeyinde, az gelirlilerde ve zor geçindiklerini belirtenlerde anlamlı derecede yüksektir. Ev hanımı kümesi ve işsizlik engellilerde anlamlı derecede yüksektir. Engellilerin %20.3'ü çalışmaktadır. Engelliler arasında 44-58 yaşında olanlar, kadınlar, düşük öğrenimliler anlamlı derecede daha az çalışma yaşamına katılabilmektedirler. Engellilerin çalıştıkları işler genellikle niteliksiz işlerdir. Bu araştırmada, engellilerin çalışma yaşamları yeterince irdelenememiştir. Bunun nedeni araştırma kapsamındaki çalışan engelli sayısının az olmasıdır. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Engellilik, bedensel sapma, işlev yitimi, çalışma yaşamı, İş sağlığı, Uluslararası Engellilik Sınıflaması Ş0^M^^^m^^J^^' J*~

ABSTRACT The aim of this study was the evaluation of the disability prevalence and examination of working life of disabled people in the Bayrakli Health District, Izmir. The study sample consisted of 968 individuals, aged 18-58 years old, who were systematically selected from stratifies of midwife files. The response rate was 97.7% (n=938). World Health Organisation Disability Assessment Schedule (WHODAS H) was used for disability evaluation. The WHODAS H questionnaire which consisted of 12 core and 24 additional items was completed by face to face interviews. The prevalence of disability was 6.8%. The disability frequencies were found significantly higher in the groups of those older than 36 years old, female, immigrants, less educated and economically more disadvantageous ones. Approximately 20% of the disabled were employed. Unemployment rate was found significantly higher in the disabled group compared with the study population. Among the disabled group, female, elderly, and less educated persons were found to have lesser employment participation rate. Disabled individuals were mostly employed in the unskilled jobs. On the other hand the number of disabled ones was fairly inadequate, thus working life of the disabled group were not explored sufficiently. As for the community medicine approach, disability could be conceptualised as one of the important holistic and ill health indicator. KEY WORDS: Handicap, disability, impairement, working life, occupational health, WHO International classification of functioning, disability and health (ICF) VT