Yaşlılarda fiziksel performans ile bilişsel durum arasındaki ilişkinin araştırılması

Abstract

Amaç: Çalışmamızın amacı huzurevinde yaşayan yaşlılar (65 yaş ve üstü kişiler) ile kendi ev ortamlarında aileleriyle birlikte yaşayan yaşlılarda bilişsel fonksiyonlar ve fiziksel performans değerlendirmeleri yaparak iki grup arasında fark olup olmadığını incelemektir. Diğer bir amaç ise yaşlılarda günlük yaşam aktiviteleri, yaşam kalitesi ve depresyonu değerlendirerek fiziksel performansla ilişkilerini araştırmaktır. Yöntem: Çalışma S.H.Ç.E.K. İzmir Huzurevi Müdürlüğü' nde yaşayan 40 yaşlı ile Nebahat Dolman Yaşlı Dayanışma Merkezi'ne gelen ve evinde yaşayan 30 yaşlı ile yapılmıştır. Fiziksel performans Fiziksel Performans Testi (FPT), bilişsel durum Mini Mental Durum Muayenesi (MMDM) ve Stroop Testi, depresyon Yesavage Geriatrik Depresyon Skalası (YGDS), günlük yaşam aktiviteleri Enstrümental Günlük Yaşam Aktiviteleri Skalası (EGYAS) ve yaşam kalitesi Short Form- 12 (SF-12) ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Huzurevi grubunda ev grubuna göre FPT, Stroop Testi, mental kompozit skor değerleri anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p<0.05). EGYAS sonuçlan ise ev grubunda daha düşüktür (p>0.05). FPT ile Stroop Testi arasında ev grubunda olumsuz yönde, güçlü ve anlamlı bir ilişki görülmüştür (p<0.05). Her iki grupta da MMDM ile FPT arasında olumlu yönde, zayıf ve anlamlı olmayan (p>0.05), EGYAS ile FPT arasında olumlu yönde, orta derecede ve anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.005). Ev grubunda FPT ile YGDS sonuçlan arasında olumsuz yönde, güçlü ve anlamlı bir korelasyon bulunmuştur (p<0.05). Her iki grupta da fiziksel kompozit skor ile FPT arasında olumlu yönde, güçlü ve anlamlı bir korelasyon bulunmuştur (p<0.05). Buna karşın her iki grubun mental kompozit skoru ile FPT arasında olumlu yönde, zayıf ve anlamsız bir korelasyon saptanmıştır (p>0.05). Sonuç: Huzurevi grubunda ev grubuna göre fiziksel performans, bilişsel fonksiyonlar ve mental kompozit skorun anlamlı derecede düşük olduğu saptanmıştır. Huzurevi grubunda depresyon sıklığının fazla olduğu bulunmuştur. Fiziksel performans ile bilişsel fonksiyon, depresyon ve günlük yaşam aktiviteleri ve yaşam kalitesi fiziksel kompozit skor arasında ilişki bulunmuştur. Anahtar kelimeler: yaşlılar, fiziksel performans, bilişsel durum, yaşam kalitesi, huzurevi

Purpose: The purpose of this study was to investigate the relationship between cognitive function and physical performance in older adults who live in their own house with their family and who live in nursing home. Second purpose was to evaluate the daily living activities, quality of life and depression in older adults and to investigate their relationship with physical performance. Subjects and Methods: 40 older adults who live in S.H.Ç.E.K. İzmir Huzurevi Müdürlüğü and 30 older adults who live in their own house and come to 'Nebahat Dolman Solidarity Centre for Aged' were examined for this study. Physical performance was evaluated with Physical Preformance Test (PPT), cognitive function was evaluated with Mini Mental Test (MMT) and Stroop Test, depression was evaluated with Yesavage Geriatric Depression Scale (YGDS), daily living activities were evaluated with Instrumental Daily Living Activities (IADL),quality of life was evaluated with SF-12. Results: PPT, Stroop Test and SF-12 mental composite score were significantly lower in nursing home group than the home group (p<0.005). MMT was not significantly lower in home group(p>0.05). PPT was significantly correlated with Stroop Test in home group(p<0.05) whereas no significant relation was found between MMT and PPT in both group. Although YGDS was significantly correlated with PPT only in home group (p<0.005), IADL was significantly associated with PPT in two groups (p<0.005). The SF-12 physical composite score was significantly associated with PPT (p<0.05) whereas mental composite score showed no correlation with PPT in both of the groups (p>0.05). Conclusions: Physical performance, cognitive function and mental composite score were significantly lower in nursing home group than home group. Depression frequency was higher in nursing home group. Physical performance was significantly related to cognitive function, performance of daily living activities, depression and SF-12 physical composite score. Key words: Older adults, physical performance, cognitive function, quality of life, nursing home