Yaşlıların sağlığı geliştirme davranışları ve etkileyen etmenlerin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma yaşlıların Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen etmenlerin incelenmesi amacı ile tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Araştırmanın örneklemini Gürçeşme Zübeyde Hanım Huzurevinde yaşayan yaşlılar oluşturmaktadır. Kurum ve yaşlılardan izin alınarak araştırmaya katılmayı kabul eden ve Mini Mental Testten 24-30 arası puan alan 125 yaşlı çalışma kapsamına alınmıştır. Araştırmanın verileri araştırıcı tarafından oluşturulan `sosyodemografik veri toplama formu`, `sağlık durumunu algılama sorusu`, Standardize Mini Mental Test ve Akça tarafından geçerlilik güvenirliği yapılmış olan Pender'ın Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizi, t testi, varyans ve tukey analiz testi ile değerlendirilmiştir. Elde edilen verilere göre; yaşlıların Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ölçeği puanı orta düzeyde bulunmuştur (126±12,71). Yaşlıların Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği alt ölçeklerinden en yüksek puan ortalaması kişiler arası destek alt ölçeği (24.32±3.61) ve en düşük puan ortalaması ise egzersiz alt ölçeğinde (12.33±5.21) saptanmıştır. Yaşlıların cinsiyet ve yaş değişkenlerine göre Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği ve alt ölçekleri puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamıştır (p>0.05). Yaşlıların sağlık davranışlarını, sağlık algılamalarını, sağlık davranışlarında etkili olabilen kültürel özellikleri belirlemesi önemlidir. Böylece hemşireler yaşlıların sağlıklarını koruma ve geliştirmeye ilişkin girişimlerini etkin kullanabilirler. Anahtar kelimeler: sağlığı geliştirme, yaşlı ve hemşire

This is a descriptive study and aimed to investigate health promoting behaviors of the elderly and factors determining these behaviors. The study was performed on old people staying at Zübeyde Hanım Old People's Home. One hundred and twenty-five old people who received 24-30 from Mini Mental Test were included in the study sample. All subjects gave informed consent and approval was obtained from Zübeyde Hanım Old People's Home. Data were collected using a sociodemographic data form, developed by the researcher, a health perception questionnaire, Standardized Mini Mental Test and Pender's Healthy Life Style Behaviors Scale, found to be reliable and valid for Turkish population by Akça. Data were analyzed by using t test and variance and tukey analyses. As a result, the elderly received moderate scores from Healthy Life Style Behaviors scale (126±12,71). The elderly got the highest scores on the subscale of interpersonal support (24.32±3.61) and the lowest score on the subscale of exercise (12.33±5.21). There was no significant relation between gender and age and the scores of Healthy Life Style Behaviors Scale and its subscales (p>0.05). It is of importance that health behaviors and perceived health status of the elderly and cultural elements which affect their health behaviors. Thus, nurses make vigorous attempts to protect and promote health behaviors of the elderly. Key Words: health promotion, the elderly and nurses.