Postpartum yorgunluğun incelenmesi

Abstract

ÖZET POSTPARTUM YORGUNLUĞUN İNCELENMESİ Nursel Alp, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı, nurselalp@yahoo.com Araştırma, postpartum ilk yirmi dört saatte, 2. ve 4. haftalarda görülen yorgunluk düzeylerinin ve uyku ile beslenmenin yorgunluğa etkisinin incelendiği tanımlayıcı bir çalışmadır. Araştırmaya; komplikasyonsuz vajinal doğum yapmış, tek ve canlı bir bebeğe sahip, herhangi bir kronik hastalığı olmayan, hemoglobin, hemotokrit düzeyleri normal sınırlarda olan olasılıksız örneklem yöntemi ile seçilen 50 anne alınmıştır. Araştırma ilk yirmi dört saatte; Dokuz Eylül Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Servisinde; 2. ve 4. haftalarda annelerin evlerinde yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında, kadınların sosyodemografik özelliklerini ve gebelik öyküsünü belirleyen soru formu; yorgunluğu belirlemeye yönelik hazırlanmış `Yorgunluk İçin Görsel Benzerlik Skalası kullanılmıştır. İlk yirmi dört saatte, 2 ve 4. haftalarda yorgunluk ölçeğinden alman puanların değerlendirilmesinde tekrarlı ölçümlerde tek yönlü varyans analizi; beslenme, uyku ile yorgunluk ve enerji arasındaki ilişldnin değerlendirilmesinde Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Annelerin yorgunluk alt ölçeğinden ilk yirmi dört saatte almış oldukları puan ortalaması 5.09; 2 haftada 4.31; 4. haftada 4.48; enerji alt ölçeğinden ilk yirmi dört saatte 2.50; 2.haftada 2.81; 4. haftada 2.82 olarak tespit edilmiştir. Annelerin ilk yirmi dört saatte 2. haftaya göre yorgunluklarının yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). Annelerin enerjilerinin 2. ve 4. haftalarda ilk yirmi dört saate göre arttığı tespit edilmiştir(p<0.05). İlk yirmi dört saatte beslenme ile yorgunluk ve enerji puanlan arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır(p>0.05). İlk yirmi dört saat, 2. ve 4. haftada uyku ile yorgunluk arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0.05). Anahtar Kelimeler: Postpartum dönem,yorgunluk, halsizlik

ABSTRACT A STUDY ON POSTPARTUM FATIGUE Nursel Alp, Dokuz Eylul University, Institute of Health, The Department of Birth and Women Diseases The research is a descriptive study planned with the purpose of examining fatigue levels in postpartum the first twenty-four hours and the 2nd and 4th weeks and the effect of sleep and nourishment on fatigue. The sampling of the research was constituted by 50 mothers who were selected by improbability sampling method and who experienced a normal vaginal delivery without any complication, had a single and alive infant, did not have any chronic illness, and whose hemoglobin and hemotokrit levels were within a normal range. The study was contacted at Dokuz Eylul University, Investigation and Application Hospital, Women Diseases and Delivery Service in the first twenty-four hours after delivery and at mothers' houses in the 2nd and 4th weeks. In data collection, a questionnaire form determining the sociodemographic characteristics and gestation history of women and the `Visual Similarity Scale for Fatigue` directed towards determining the fatigue were used. One-way ANOVA in repeated measures was used in the evaluation of the scores that were obtained from the fatigue scale for the first twenty-four hours and for the 2nd and 4th weeks whilst Mann- Whitney U test was employed in the evaluation of the relationship between nourishment, sleep and fatigue and energy. The mean score of mothers in the fatigue subscale was 5.09 for the first twenty-four hours, 4.31 for the 2nd week, and 4.48 for the 4th week whereas their mean score in the energy subscale was 2.50 for the first twenty-four hours, 2.81 for the 2nd week, and 2.82 for the 4th week. It was detected that the fatigue of mothers was higher in the first twenty-four hours than that of the 2nd and 4th weeks (p<0.05). When evaluated in terms of energy however, the energy level of mothers tended to increase in the 2nd and 4th weeks when compared to the first twenty-four hours after delivery (p<0.05). For the first twenty-four hours, no significant relationship was found between nourishment and fatigue and energy scores (p>0.05). In addition, the difference between sleep and fatigue was not significant for the first twenty-four hours, the 2nd week, and the 4th week (p>0.05). Key Words: Postpartum period, fatigue, tiredness