Postmenopozal osteoporozda egzersiz eğitiminin etkisi

Abstract

Amaç: Postmenopozal osteoporozlu hastalarda kuvvetlendirme ile denge ve koordinasyon egzersizlerinin kas kuvveti, statik ve dinamik denge fonksiyonları ve yaşam kalitesine etkisini değerlendirmek amacıyla planlandı.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya yaşları 47-69 yıl arasında değişen , 30 postmenopozal osteoporozlu hasta alındı. Olgular rastgele 2 gruba ayrılarak 1. gruba kuvvetlendirme ile denge ve koordinasyon egzersizleri (Grup 1), 2. gruba sadece kuvvetlendirme egzersizleri (Grup 2) verildi. Egzersiz programı haftada 3 gün ve 8 hafta olarak düzenlendi. Çalışmaya dahil olan hastalar egzersiz programına alınmadan ve 8. hafta sonunda değerlendirildi. Denge ölçümü için SportKAT kullanıldı. Her hastaya iki statik ve bir dinamik test uygulandı. Hastaların sırt ekstansör kasları ve diz fleksör ve ekstansör kas güçleri ölçümü Cybex Norm İzokinetik Dinamometre ile yapıldı. Hastaların yaşam kalitesini ölçmek üzere 5 alt ölçekten oluşan 41 soruluk Quality Of Life Quetionnarie Of The Europen Foundation For Osteoporosis (QUALEFFO) ölçeği kullanıldı.Bulgular: I.Grubun (kuvvetlendirme ile denge ve koordinasyon egzersizleri) ve II. Grubun (kuvvetlendirme egzersizleri) tedavi öncesi ve 8 haftalık tedavi programı sonrasında sırt ekstansör kaslarının gücü değerlendirmeleri karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı artışlar elde edildi (p<0.05), her iki gruptada (I.Grup 180º/ sn açısal hızda diz ekstansiyon kas gücü ölçümü dışında) tüm kas gücü ölçümlerinde istatistiksel olarak anlamlı artışlar elde edildi (p<0.05), kuvvetlendirme egzersizleri ile birlikte denge egzersizleri verilen I. Grupta statik denge parametreleriyle birlikte dinamik denge değerlendirmelerinde de istatistiksel olarak anlamlı düzelme elde edildi (p<0.05), sadece kuvvetlendirme egzersizleri verilen II.Grupta dinamik denge değerlendirmesinde istatistiksel olarak anlamlı düzelme elde edilmedi (p>0.05). Her iki grupta yaşam kalitesi değerlendirmesinde fiziksel fonksiyon,zihinsel fonksiyon, QUALEFFO toplam skor değerlendirmelerinde istatistiksel olarak anlamlı düzelme elde edildi (p<0.05), ancak II. Grupta I.Gruptan farklı olarak ağrı, sosyal fonksiyon, genel sağlık skorlarında ise istatistiksel olarak anlamlı düzelme elde edilmedi (p>0.05), Çalışmamızda I. Grubun ağrı (Vizüel Analog Skala, VAS, 0-10, istirahat, düz yolda yürüme, merdiven inip çıkma) değerlendirmelerinde istatistiksel olarak anlamlı azalma elde edildi (p<0.05), II. Grupta istirahattaki ağrı değerlendirmesinde ise istatistiksel olarak anlamlı azalma elde edilmedi (p>0.05) .Tartışma ve Sonuç: Çalışmamızda postmenopozal osteoporozlu hastalarımızda denge ve koordinasyon egzersizleri eklediğimiz I. Grupta, sadece kuvvetlendirme egzersizleri yapan II. Grup ile karşılaştırdığımızda dinamik denge değerlendirmesinde, QUALEFFO yaşam kalitesi (ağrı, fiziksel fonksiyon, sosyal fonksiyon, genel sağlık ve zihinsel fonksiyon,toplam skor) değerlendirmelerinde ve ağrı değerlendirmelerinde istatistiksel olarak anlamlı düzelmeler elde edildi(p<0.05). Sonuç olarak çalışmada postmenopozal osteoporozlu hastalarda kuvvetlendirme egzersizlerine ek olarak verilen denge ve koordinasyon egzersizlerinin sadece kuvvetlendirme egzersizleri ile karşılaştırıldığında denge fonksiyonları(dinamik denge) , yaşam kalitesi ve ağrı değerlendirmelerinde daha iyi sonuçlar oluşturduğunu ve bu sonuçların istatistiksel olarak anlamlı olduğu görüldü. Postmenopozal osteoporozlu hastalarda uygun egzersiz programları ile kas kuvveti, statik ve dinamik denge fonksiyonları ve yaşam kalitesinin geliştirilebilir olduğu sonucuna varıldı.

Aim: The study was planned to evaluate the effects of strengthening, balance and coordination exercises on muscle strength, static and dynamic balance functions and the quality of life in patients with postmenopausal osteoporosis.Material and method: Thirty women with postmenopausal osteoporosis aged between 47 and 69 were included in the study. The patients were randomly placed into two groups. Patients in group 1 were assigned strengthening, balance and coordination exercises whereas those in the second group were only assigned strengthening exercises. The exercise program was scheduled as three times a week for eight weeks. The patients were evaluated before the exercise program and at the end of the eighth week. For balance evaluation, SportKAT was used. Each patient had one dynamic and two static tests. The patients back extensor muscle strength, and knee flexor and extensor muscle strengths were measured with Cybex Norm Izokinetic Dynamometer. In order to assess their quality of life, Quality Of Life Quetionnarie Of The Europen Foundation For Osteoporosis (QUALEFFO) scale which includes 41-questions and five subscales was used.Results: When the evaluations of the strengths of the back extensor muscles of group 1 (strengthening, balance and coordination exercises) and group 2 (strengthening exercises) were compared before and after the 8-week treatment program, statistically significant increases were observed (p<0.05). Except for the measurement of the muscle strength for knee extension in 180º/ sec angular velocities in the first group, statistically significant increases were obtained in all muscle strength measurements in both groups (p<0.05). While there were statistically significant improvements in the static balance and dynamic balance parameters in the first group, who had strengthening, balance and coordination exercises (p<0.05), there was not a statistically significant improvement in the dynamic balance parameters in the second group, who had only strengthening exercises (p>0.05).There were statistically significant improvements in physical function, mental function, QUALEFFO total scores when the quality of life scores of both groups were evaluated (p<0.05). However, pain, social function and general health scores were statistically insignificant in the second group (p>0.05). In our study, there were statistically significant decreases in the visual analog scale, VAS resting, walking and stair climbing scores in the first group (p<0.05). In the second group, the decrease in the resting pain scores was statistically insignificant (p>0.05).Discussion and Conclusion: In our study, when the patients with postmenopausal osteoporosis in group 1 (strengthening, balance and coordination exercise group) and group 2 (only strengthening exercise group) were compared, statistically significant improvements were obtained in dynamic balance functions, QUALEFFO the quality of life scores (pain, physical function, social function, general health, mental function and total scores) and pain scores in group 1 (p<0.05). As a result, it can be suggested that when postmenopausal osteoporosis patients having balance and coordination exercises in addition to strengthening exercises are compared with those only having strengthening exercises, the former group had higher scores in balance functions (dynamic balance), the quality of life and pain scores which were all statistically significant. It was also concluded that muscle strength, static and dynamic balance, and the quality of life could be improved with the help of appropriate exercise programs.