İnstagram kullanmaya yönelik tutumu etkileyen bilişsel, duygusal ve davranışsal faktörlerin incelenmesi

Abstract

Tek yönlü iletişime imkan veren Web 1.0 ve ardından çift yönlü iletişim sağlayan Web 2.0'ın gelişmesiyle birlikte etkileşimli web siteleri olan sosyal medya uygulamaları ortaya çıkmıştır. Hızla yayılan bu platformlara kullanıcılar çeşitli amaçlar için girmeye başlamış ve kısa sürede dünya genelinde en çok kullanılan dijital platformlar arasına girmiştir. Bu platformlar arasında Instagram gerek sosyal hayattaki gerekse de ticaretteki rolü ile birçok araştırmacının ilgisini çekmektedir. Bu çalışmanın amacı günümüzün popüler sosyal medya uygulamalarından biri olan Instagram'ın devamlı kullanılmasını etkileyen faktörleri bilişsel, duygusal ve davranışsal bileşenlere göre sınıflandırıp incelemektir. Bu amaç doğrultusunda Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Öğrenci Bilgi Sistemi üzerinden öğrencilere çevrimiçi cevaplayabilecekleri bir anket gönderilmiş ve toplam 900 anket verisine ulaşılmıştır. Çalışmanın kuramsal çerçevesinin ve araştırma modelinin oluşturulmasında, Kullanım ve Doyumlar Yaklaşımı, Bilgi Sistemleri Beklenti Onaylama Modeli, Üç Öğeli Kuram ve İletişim Gizlilik Yönetimi Modeli'nden yararlanılmıştır. Toplanan veriler ve geliştirilen yapısal model, SPSS 20 ve SmartPLS 3.0 paket programları kullanılarak Yapısal Eşitlik Modellemesi ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda araştırma modelinde yer verilen belgeleme, sosyal etkileşim ve havalı görünme değişkenlerinin devam etme niyetini anlamlı ve pozitif yönde etkilediği belirlenirken, yaratıcılık ve gizlilik endişenin devam etme niyeti üzerinde anlamlı bir etkisi bulunamamıştır. Ayrıca diğer motivasyon unsurlarından farklı olarak havalı görünme, memnuniyeti etkilememektedir.

With the development of Web 1.0, which enables unidirectional communication, followed by Web 2.0, which provides two-way communication, social media applications with interactive websites have emerged. Rapidly spreading platforms, users began to enter for various purposes and quickly became one of the most used digital platforms around the world. Among these platforms, Instagram attracts the attention of many researchers with its role in social life and trade. This study aims to classify and examine the factors that affect the continued use of Instagram, one of today's popular social media applications, according to cognitive, emotional and behavioral components. For this purpose, a questionnaire was sent to students via Atatürk University Open Education Faculty Student Information System to answer online and a total of 900 questionnaire data were obtained. Uses and Gratifications Theory, The Expectation-Confirmation Model (ECM), Tri-component Attitude Model, and Communication Privacy Management Theory were used to construct the theoretical framework and research model of the study. The data and the proposed model were analyzed by Structural Equation Modeling using SPSS 20 and SmartPLS 3.0 package programs. As a result of the analysis, while it was determined that the variables of documentation, social interaction and coolness in the research model had a significant and positive effect on the continuance intention, creativity and privacy concerns had no significant effect on the continuance intention. Moreover, unlike other motivation elements, coolness does not affect satisfaction.