Meniere hastalarının değerlendirilmesinde Dokuz Eylül Üniversitesi Meniere Yetersizlik Ölçeği`nin geçerlilik ve güvenilirliliğinin belirlenmesi

Abstract

Amaç: Meniere hastalığı, vertigo, ilerleyici işitme kaybı ve çınlama gibi belirgin semptomlara sahip kronik ve yaşamı tehdit etmeyen bir hastalıktır. Bu üç semptom, tek başına veya bir arada belirgin olumsuz etkiler yaratarak hastaların yaşam kalitelerini azaltabilir. Bu çalışmanın amacı, tarafımızdan geliştirilen Dokuz Eylül Üniversitesi Meniere Yetersizlik Ölçeği'nin psikometrik özelliklerinin analiz edilmesi, aynı zamanda Meniere hastalarının klinik, odyolojik ve vestibuler bulgularının kendi aralarındaki ve ölçekle ilişkisinin belirlenmesidir.Yöntem: Çalışmaya katılmaya gönüllü ve kesin Meniere hastalığı tanısı almış 93 hastanın KBB muayenesini takiben detaylı klinik öyküleri alındı. Odyolojik ve vestibuler değerlendirmeleri yapıldı. Ardından Dokuz Eylül Üniversitesi Meniere Yetersizlik Ölçeği ve daha önce Türkçe geçerlilik güvenilirlik analizi yapılan Dengesizlik Envanteri uygulandı. Dokuz Eylül Üniversitesi Meniere Yetersizlik Ölçeği'nin Cronbach alfa değeri, Tukey toplanabilirlik ve Hotelling ki-kare testlerinin p değerleri, ölçeğin sınıf içi korelasyon katsayıları, madde-ölçek korelasyon katsayıları, madde silindiğinde Cronbach alfa değerleri hesaplandı. Kaiser normalizasyonlu Varimaks rotasyonu ile açımlayıcı faktör analizi ve uyum iyiliği testleri ile doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirildi.Bulgular: Hastaların 45'i erkek (%48.4), 48'i kadındı (%51.6) ve yaş ortalaması 48.9±12.1 yıldı. Meniere hastalığının süresi ortalama 5.6 yıl olarak belirlendi. Unilateral Meniere hastalarının (n:87) patolojik kulak 0.5-2 kHz hava yolu saf ses işitme eşik ortalaması 46.8±21.4 dBHL, 0.5-3 kHz ortalaması ise 47.4±22.3 dBHL'di. Bilateral Meniere olgularında ise (n:6) 0.5-2 kHz hava yolu saf ses işitme eşik ortalaması sağ kulakta 58±14.4 dBHL, sol kulakta 46±14.7 dBHL, 0.5-3 kHz ortalaması ise sağ kulakta 54.8±19 dBHL, sol kulakta 49.5±21.4 dBHL'di. Romberg, Unterberger, göz açık ve kapalı düz hatta yürüme testlerini içeren vestibuler fonksiyon test bulguları hastaların yaklaşık %50'sinde patolojik taraf lehineydi. Videonistagmografide spontan nystagmus oranı %16 olarak belirlendi. Bitermal kalorik testte etkilenen kulakta kanal parezisi oranı %48'di. Hastaların yaşı odyolojik bulgularla ve atak şiddeti ile güçlü pozitif korelasyon gösterdi. Kalorik yanıt ile odyolojik bulguların da arasında anlamlı ilişki vardı. Ölçeğin Cronbach alfa değeri 0.92 olarak hesaplandı, sınıf içi korelasyon değeri anlamlıydı (p<0.001). Tukey ve Hotelling testleri anlamlılık gösterdi (p<0.001). Uyum iyiliği istatistiği bulguları, maddelerin ölçeği açıklama seviyesinin yüksek olduğunu ve madde-ölçek ilişkisinin yeterli düzeyde olduğunu gösterdi.Sonuç: Bu çalışmanın bir sonucu olarak Dokuz Eylül Üniversitesi Meniere Yetersizlik Ölçeği, Meniere hastalığının yaşam kalitesi üzerindeki etkilerinin ölçülmesinde geçerli ve güvenilir bir ölçektir.

Objective: Ménière's Disease is a chronic, non–life-threatening inner-ear disease, with attacks of disabling vertigo, progressive hearing loss, and tinnitus as major symptoms. All three symptoms, separately or in combination, cause great distress and have a considerable impact on the quality of life of patients. The first aim of this study was to analyze the psychometric properties of Dokuz Eylul University Meniere's Disability Scale developed originally. On the other hand the second objective of this study was to analyze the relationship between clinical, audiological and vestibular findings and the scores of the scale of patients with Meniere's disease.Method: ENT examination, clinical history recordings and audiovestibular tests were performed to 93 patients with definite Meniere's disease. Dokuz Eylul University Meniere's Disability Scale and Turkish version of the Dizziness Handicap Inventory were administered. Cronbach's alpha coefficient, p values of Tukey's additivity and Hotelling's chi-square tests, intra-class correlations coefficients, item-total correlations coefficients, Cronbach's if item deleted values were calculated. And exploratory factor analyses by Varimax rotation with Kaiser normalization and confirmatory factor analyses of Dokuz Eylul University Meniere's Disability Scale by goodness of fit tests were performed. Results: 45 (48.4%) of patients were male, 48 (51.6%) were female and the mean age was 48.9 ± 12.1 years. The mean duration of Meniere's disease was 5.6 years. Means of 0.5-2 kHz and 0.5-3 kHz hearing thresholds were 46.8±21.4 dB HL and 47.4±22.3 dBHL respectively at the pathological side of unilateral Meniere's disease patients (n:87). In bilateral cases (n:6) these values were 58±14.4 dBHL and 54.8±19 dBHL respectively at the right side, 46±14.7 dBHL and 49.5±21.4 dB HL respectively at the left side. Vestibular function test findings including eyes closed tandem gait, sharpened Romberg and Unterberger tests were encountered abnormal over 50% of the patients. In videonystagmography, spontaneous nystagmus was detected 16% and bi-thermal caloric test showed 48% canal paresis of the involved ear of the cases. Patient age was found to be significantly positively correlated with audiological findings and the attack severity. There was also a strong positive correlation between the caloric responses and audiological findings of involved ears. Cronbach's alpha was 0.92, intra-class correlation value was significant (p <0.001). Both Tukey's and Hotelling's tests showed significancy (p<0.001). Results of the goodness of fit statistics showed that the expression levels of the items to the scale was high, and the relationships of item-scale were sufficient.Conclusion: As a result of this study, Dokuz Eylul University Meniere's Disability Scale is a valid and reliable scale.