2010-2016 yılları arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi`nde amiloidoz patolojik tanısı alan hastaların klinik bulguları ve prognozu

Abstract

Amaç: Amiloidoz, farklı organ ve sistemleri etkileyerek değişken klinik tablolarla seyreden sistemik bir hastalıktır. Bu çalışmada fakültemizin veri tabanına kayıtlı amiloidozlu hastaların karakteristiklerini incelemeyi, bulgularımızı diğer merkezlerden bildirilen verilerle kıyaslamayı hedefledik. Hastalar ve Yöntem: Ocak 2010- Aralık 2016 tarihleri arasında sistemik amiloidoz tanısı alan 18 yaş üzeri hastalar çalışmaya dahil edilmiş ve verileri retrospektif olarak incelenmiştirBulgular: Yetmiş dokuz hastanın 37'sinin kadın olduğu (%46.8) ve ortalama yaşın 55.7±15.8 yıl olduğu belirlendi. Ortalama izlem süresi 38.2±27.3 ay olarak hesaplandı. Hastaların %78.4'ü AA, %17.7'si AL, %1.2'si ATTR tipleri tanımlanırken, 2 hastada amiloid tipi belirlenememişti. AA amiloidoz nedenleri arasında en sık sırasıyla ailevi akdeniz ateşi (AAA; %29.3), romatoid artrit (RA; %9.6), bronşiektazi (%9.6) olarak saptandı. En fazla biyopsi (%34.1) yapılan organ böbrekti. Hastalarda en sık başvuru sebebinin pretibial ödem olduğu görüldü (%37.9). Takipte hastaların %32.9'unda renal replasman tedavisi gereksinimi olduğu görüldü. Tek değişkenli analizde renal sağkalıma etkili faktörlerin tanı sırasında serumda bakılan kreatinin (p<0.001), total protein (p=0.018), albümin (p=0.010), CRP (p=0.011), ferritin (p<0.001), ALT (p=0.011), HDL (p=0.016) ve hemoglobin (p=0.004), lenfosit (p=0.005) ile 24 saatlik idrarda protein atılım miktarı (p=0.001), nefrotik sendrom varlığı (p=0.003), erkek cinsiyet (p=0.013) ve artmış böbrek ekojenitesi (p=0.001) olduğu belirlendi. Çok değişkenli analizde serum kreatinin [OR=0.09; (%95 güven aralığı, 0.02-0.47); p=0.004] ve albümin [OR=14.1; (%95 güven aralığı, 1.20-166.8); p=0.035] değerlerinin renal sağkalımı öngörmede bağımsız risk faktörü oldukları görüldü. Takip süresince hastaların %43'ü hayatını kaybetti. Hasta sağkalımına etkili faktörler tek değişkenli analizde yaş (p<0.001), serum total bilirubin (p=0.042), hipertansiyon varlığı (p=0.042), malignite varlığı (p=0.038) ve gastrointestinal sistem tutulumu (p=0.05) iken çok değişkenli analizde yaş faktörünün diğer etkenlerden bağımsız olarak mortaliteyi öngördüğü gösterildi [OR=1.06; (%95 güven aralığı, 1.02-1.10); p=0.002]. Elli yaş üzeri hastalarda ölüm oranı daha fazla bulundu (p=0.004). AAA'ya bağlı amiloidozu olan hastalarda sağ kalım anlamlı olarak daha uzundu (p= 0.035).Sonuç: Amiloidozlu hastalarda tanı sırasındaki serum kreatinin ve albumin düzeyi renal sağkalımı öngören faktörler iken, hasta yaşı mortaliteyi öngördürücü bağımsız risk faktörü olarak belirlenmiştir. AAA'ya bağlı amiloidozlu hastaların sağkalım süresi diğer inflamatuvar etyolojilere ikincil amiloidozlu hastalara kıyasla daha uzun iken bu durum genç hasta yaşına bağlanabilir.

Introduction And Aim: Amyloidosis is a systemic disease that affects different organs and systems, with variable clinical signs. In this study we aimed to examine the characteristics of patients with amyloidosis registered in the database of our faculty and aim to compare our findings with those reported by other centers.Material and Method: Patients older than 18 years age diagnosed with systemic amyloidosis between January 2010 and December 2016 were included in the study and the data were analyzed retrospectively.Results: Thirty-seven of the 79 patients were female (46.8%) and the mean age was 55.7 ± 15.8 years. The mean duration of follow-up was 38.2 ± 27.3 months. 78.4% of the patients were diagnosed with AA, 17.7% with AL and 1.2% with ATTR type, whereas 2 patients had no amyloid type. The most common causes of AA amyloidosis were family mediterranean fever (FMF, 29.3%), rheumatoid arthritis (RA, 9.6%) and bronchiectasis (9.6%). Pretibial edema was the most frequent complaints (37.9%). Renal replacement therapy was required in 32.9% of patients during follow-up. In univariate analysis; basaline serum creatinine (p <0.001), total protein (p = 0.018), albumin (p = 0.010), CRP (p = 0.011), ferritin (p <0.001), ALT (p = 0.011), HDL (p = 0.016), hemoglobin (p = 0.004), lymphocyte (p = 0.005), protein excretion in 24 hours urine (p = 0.001), nephrotic syndrome (p = 0.003) ) and increased renal echogenicity (p = 0.001) were the effective factors for renal survival. Serum creatinine [OR = 0.09; (95% confidence interval, 0.02-0.47); p = 0.004] and albumin [OR = 14.1; (95% confidence interval, 1.20-166.8); p = 0.035] were independent risk factors for prediction renal survival in multivariate analysis. 43% of the patients died during the follow-up period. Age (p <0.001), serum total bilirubin (p = 0.042), hypertension (p = 0.042), malignancy (p = 0.038) and gastrointestinal system involvement (p = 0.05) ) were the most effective factors for patient survival whereas age was independent risk factor to prediction of mortality in the multivariate analysis [OR=1.06; (%95 güven aralığı, 1.02-1.10); p=0.002]. Mortality rates were higher in patients older than 50 years old (p=0.004). Survival was significantly longer in patients with FMF-associated amyloidosis (p = 0.035).Conclusion: Serum creatinine and albumin levels were the predisposing factors for renal survival in patients with amyloidosis, whereas patient age was independent risk factor to mortality. While the survival of patients with FMF-associated amyloidosis is longer than patients with amyloidosis secondary to other inflammatory etiologies, this can be attributed to younger patient age.