Tiroidektomi sonrası hipokalseminin değerlendirilmesinde kalsiyum ve parathormon tetkiklerinin yeri

Abstract

Amaç: Tiroidektomi yapılan hastalarda parathormon ve kalsiyum tetkiklerinin hipokalsemiyi öngörmedeki yerini değerlendirmek.Yöntem: Ekim 2015-Temmuz 2017 tarihleri arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalında total ve tamamlayıcı tiroidektomi yapılan ardışık 121 hasta çalışmaya kabul edildi. Hastalar ameliyat öncesinde serum kalsiyum, iyonize kalsiyum ve parathormon tetkikleriyle değerlendirildi. Ameliyattan sonraki 4. ve 24. saatlerde tetkikler tekrar edildi. Bunların yanı sıra hastaların demografik verileri (yaş cinsiyet), ameliyat özellikleri (ameliyatın tipi, boyun diseksiyonu varlığı ve tipi, ameliyat sırasında paratiroid bezlerin durumu, paratiroid ototransplantasyonu yapılıp yapılmadığı), patolojik inceleme sonuçları (tiroidektomi materyali ağırlığı, spesmende paratiroid bezi varlığı, patolojik inceleme sonucunun malign ya da benign olması) ve kalsiyum metabolizmasıyla ilişkili diğer kan tetkikleri (serum magnezyum, fosfor, 25-OH D vitamini değerleri) de incelemeye alındı. Ameliyat sonrası kalsiyum takiplerinde tek bir değerin 8.0 mg/dL'nin altında saptanması ya da hastada hipokalsemi semptomları gelişmesi halinde hasta hipokalsemik kabul edildi. Tüm hastalara ameliyat sonrasında oral kalsiyum replasmanı verildi. Hipokalsemi gelişmesi halinde kalsitriol ve intravenöz kalsiyum replasmanı eklendi. Bulgular: 121 hastanın 17'sinde (%14) ameliyat sonrası hipokalsemi saptandı, bu hastalar hipokalsemik gruba alındı. Kalan 104 (%86) hastada ise hipokalsemi saptanmadı ve normokalsemik olarak değerlendirildi. Hipokalsemik ve normokalsemik grupların karşılaştırılmasında demografik özellikler (yaş, cinsiyet), ameliyat öncesi yapılan tetkikler (serum kalsiyum, iyonize kalsiyum, fosfor, magnezyum, parathormon, 25-OH D vitamini), ameliyat ve patolojik incelemeye ait özellikler (ameliyatın tipi, boyun diseksiyonu varlığı, tanımlanan paratiroid sayısı, paratiroid ototransplantasyon yapılıp yapılmadığı, tiroidektomi materyalinin ağırlığı, spesmende paratiroid bezi varlığı, patolojik değerlendirme sonucunun malign ya da benign olması) açısından istatistiksel anlamlı farklılık saptanmadı (p>0,05). Ameliyat sonrasında 4. ve 24. saatte ölçülen kalsiyum ve parathormon düzeyleri hipokalsemik grupta istatistiksel olarak daha düşük bulundu (p<0,05). Hipokalsemiyi öngörmede 4. ve 24. saatte ölçülen parathormon değerlerinin duyarlılık ve özgüllük eşik değerleri hesaplandı. PTH eşiği olarak 4.saat için 14,03 pg/mL değerinin %94,1 duyarlılık, %65,3 özgüllükle; 24. saat için ise 5,89 pg/ml değerinin %94,1 duyarlılık ve %70 özgüllükle postoperatif hipokalsemiyi öngörebildiği saptandı. 4. saatte ölçülen PTH değerinde ameliyat öncesi ölçüme göre %81,8 düşüş olmasının %88,2 duyarlılık, %82,7 özgüllükle; 24. saatte ölçülen PTH değerinde ameliyat öncesi yapılan ölçüme göre %85,8 düşüş olmasının %94,1 duyarlılık ve %73 özgüllükle hipokalsemiyi öngördüğü hesaplandı.Sonuç: 4. saat ve 24. saatte ölçülen parathormon değerleri hipokalseminin erken postoperatif dönemde güvenle öngörülmesini sağlayarak riskli hastaların belirlenmesinde ve uygun kalsiyum replasmanının planlanmasında yardımcı olabilecektir. Anahtar Kelimeler: Tiroidektomi, parathormon, hipokalsemi, paratiroid, komplikasyon , hipoparatiroidi

Objective: To determine the role of parathyroid hormone and serum calcium level measurements for prediction of hypocalcemia after thyroidectomy Methods: One hundred twenty one consecutive patients undergoing total or completion thyroidectomy between October 2015 and July 2017 were included in the study. Parathyroid hormone, serum calcium and ionised calcium levels were measured preoperatively, 4 hours and 24 hours postoperatively. Demographic data (age, gender), surgical features (type of surgery, neck disection, number of identified parathyroid glands, parathyroid autotransplantation), pathologic evaluation (specimen weight, presence of parathyroid gland in specimen, malign/benign) and other blood tests related with calcium metabolism (serum magnesium, phosphorus, 25-OH vitamin D levels) were also evaluated. Patients having at least one postoperative serum calcium level below 8.0 mg/dL were determined as hypocalcemic. Oral calcium supplementation were given to all patients. Calcitriol and intravenous calcium supplementation was also added as needed for patients with hypocalcemia.Results: Seventeen (%14) of 121 patients who developed postoperative hypocalcemia were named as hypocalcemic group and 104 (86%) patients who did not develop hypocalcemia were named as normocalcemic group. There was no statistically significant difference between hypocalcemic and normocalcemic patients in terms of demographic data (age, gender), surgical features (type of surgery, neck disection, number of identified parathyroid glands, parathyroid autotransplantation), pathologic evaluation (specimen weight, presence of parathyroid gland in specimen, malign/benign) and other blood tests related with calcium metabolism (serum magnesium, phosphorus, 25-OH vitamin D levels) (p>0,05). Postoperative parathyroid hormone and calcium levels were lower in hypocalcemic patients (p<0,05). Sensitivity and specifity of parathyroid hormone concentrations at 4 hour and 24 hour after the surgery were calculated for predicting hypocalcemia. Parathyroid concentration of 14,03 pg/mL measured at 4 hour after surgery had a 94,1% sensitivity and 65,3% spesificity; and parathyroid concentration of 5,89 pg/mL measured at 24 hour after surgery had a 94,1% sensitivity and 70% spesificity for predicting postoperative hypocalcemia. Parathyroid hormone decrement of 81,8% four hours after surgery had 88,2% sensitivity and 82,7% spesificity; and decrement of 85,8% twenty four hours after surgery had 94,1% sensitivity , 73% spesificity for predicting hypocalcemia.Conclusion: Measurement of parathyroid hormone levels at 4 and 24 hours after thyroidectomy reliably predicts hypocalcemia in the early postoperative period and helps identify patients at risk for planning appropriate calcium supplementation.Keywords: thyroidectomy, hypocalcaemia, hypoparathyrodism, parathyroid hormone, complication