Proteinüri ile seyreden böbrek hastalıklarında aşırı yüksek hesaplanan kreatinin klirensinin, glomerül filtrasyon hızında gerçek bir artışı temsil edip etmediğinin ve uzun vadede böbrek fonksiyonlarına etkisinin araştırılması

Abstract

Giriş: Proteinüri, altta yatan primer hastalığın bir bulgusu olmasının yanı sıra, nefronlara hasar veren başlıca bir etkendir. Ayrıca, hiperfiltrasyona (CCr 150 ml/dk/1.73 m2), intraglomerüler ozmotik basıncı artırıp glomerüler hipertansiyona yol açarak da katkıda bulunmaktadır. Hiperfiltrasyon tayininde birçok yöntem geliştirilmiş olup klinikte en sık kullanılan kreatinin klirensidir (creatinine clearance, CCr). Fakat, birçok faktörden etkilebildiğinden glomerüler filtrasyon hızı (glomerular filtration rate, GFR) tayininde farklı endojen ve eksojen belirteçlerin kullanılması önerilmektedir.Amaç: Proteinürisi olan hastalarda aşırı yüksek saptanan CCr'i değerlerinin, düşük serum kreatinin düzeyleri ile birlikte düşük serum albumin düzeylerinin oluşturduğu düşük glomerüler onkotik basıncın bir sonucu olduğunu gösterilmesi amaçlanmıştır. Ek olarak, kreatininden daha güvenilir bir belirteç olan serum sistatin C düzeyleri ile de aşırı yüksek düzeylerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığının gösterilmesi hedeflenmiştir. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Dokuz Eylül Üniversitesi Çocuk Nefroloji Bilim Dalı tarafından proteinüri nedeniyle takipli 3-18 yaş arası 71 hasta ile 10 kişiden oluşan kontrol grubu dahil edildi. Hastaların başvuru anında, 3., 6., 12. ayları ve izlem süresince yıllık değerleri ile Test anındaki antropometrik ölçümleri ile birlikte serum kreatinin, serum albumin, proteinüri miktarı ve CCr değerleri kaydedildi. Test anında, tüm hastalara serum sistatin C düzeyi bakılarak eGFRcysC hesaplandı. Bulgular: Çalışma grubu üçe ayrılmış olup, remisyonda (grup 1) 52 (%73,2), atakta olan (grup 2) 8 (%11,2), izole proteinürisi olan (grup 3) 11 (%15,4) hasta ile 10 kontrol grubu hastası bulunmaktaydı. Grup 2'deki hastaların düşük serum kreatinin ortalamaları 0,3±0,3 mg/dL, düşük serum albumin ortalamaları 2,3±0,7 g/dL, yüksek proteinüri miktarları ortalamaları 173 ±119 mg/m2/sa ve yüksek CCr ortalamaları 262 ±128 ml/dk/1.73 m2 diğer gruplardan anlamlı ölçüde farklılık göstermekte idi. Fakat serum sistatin C ve eGFRcysC arasında anlamlı fark görülmedi. Aynı şekilde, test anında hiperfiltrasyonu olan hastaların olmayanlara göre kreatinin klirensleri (CCr) ve proteinüri miktarları yüksek, serum kreatinin ve serum albumin düzeyleri düşük iken, sistatin C ve eGFRcysC arasında anlamlı fark saptanmadı (p<0,05).Sonuç: Proteinüri hiperfiltrasyonun hem nedeni hem de sonucudur. Hiperfiltrasyonu göstermek için pratikte en sık kullanılan CCr, birçok faktörden etkilenmektedir. Aşırı yüksek saptanan CCr, düşük serum albüminin düzeyinin oluşturduğu azalmış glomerül onkotik basıncın bir sonucudur. Bu hastalarda, kreatinin temelli eGFR ölçümündense gerçek GFR'ye en yakın sonuçlar veren serum sistatin C düzeyinin ölçülmesi önerilmektedir. Anahtar kelimeler: Proteinüri, hiperfiltrasyon, serum sistatin C

İntroduction: Proteinuria is a primary cause of underlying disease, as well as a major cause of damage to nephrons. In addition, hyperfiltration (CCr 150 ml / min / 1.73 m2) contributes to glomerular hypertension by increasing intraglomerular osmotic pressure. Many methods have been developed for the detection of hyperfiltration and it is the most commonly used creatinine clearance in the clinic. However, it is recommended to use different endogenous and exogenous markers in the determination of glomerular filtration rate (GFR) as creatinine clerance (CCr) may affect many factors.Aim: It has been aimed to show that the excessively high CCr values in patients with proteinuria are a result of decreased serum creatinine levels due to increased tubular secretion and low glomerular oncotic pressure caused by decreased serum albumin levels. In addition, serum cystatin C levels, which is a more reliable marker than creatinine, were used to show whether excessive levels reflect the truth.Methods: The study group consisted of 71 patients aged 3-18 years who were followed up by Dokuz Eylül University Department of Child Nephrology for proteinuria and control group consisting of 10 people. At admission, 3., 6., 12. months and annually mean values of serum creatinine, serum albumin, proteinuria levels and CCr were recorded. eGFRcysC was calculated by looking at serum cystatin C level in all patients at the time of study.Results: The study group was divided into three groups, with remission (group 1) 52 (73.2%), with attack (group 2) 8 (11.2%), with isolated proteinuria (group 3) 11 (15.4%) patients 10 control group patients. The mean serum creatinine levels of patients in Group 2 were 0.3±0.3 mg / dL, low serum albumin levels' average was 2.3 ± 0.7g/dL, high proteinuria levels were found to be mean 173±119 mg /m2/h and high CCr' ranged from 262 ± 128 ml /min /1.73 m2 to other groups. However, no significant difference was observed between serum cystatin C and eGFRcysC. Likewise, CCr and proteinuria levels were higher, serum creatinine and serum albumin levels were lower in patients with hyperfiltration at the time of test, whereas cystatin C and eGFRcysC were not significantly different (p <0.05).Conclusion: Proteinuria is both a cause and a result of hyperfiltration. To demonstrate hyperfiltration, CCr, the most commonly used in practice, is affected by many factors. Extremely high CCr is a result of decreased glomerular oncotic pressure caused by low serum albumin levels. In these patients, it is recommended to measure the serum cystatin C level that gives the closest results to the actual GFR rather than the creatinine-based eGFR measurement.Keywords: Proteinuria, hyperfiltration, serum cystatin C