H.Ü. Devlet Konservatuvarına devam eden 14-18 yaş grubu öğrencilerinin sosyal uyumları ile ana baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

VI- ÖZET Aile ortamı, çocukların büyüyüp gelişmeleri yönünden önemlidir. Ana babaların kendi değer ve inançlarına göre değişik tutumları vardır. Ana baba tutumları, sevgi, hoşgörü ve kabul etmeyi içine alan `Demokratik Tutum` ve sevgisiz, hoşgörüsüz, reddetmeyi içine alan `otoriter tutum` olarak sıralanabilir. Ana-babalarm aşırı hoşgörülü veya aşırı kısıtlayıcı olmaları, çocuklara aşırı düşkünlükleri veya ilgisizlikleri, bir takım uyum problemleri yaratmaktadır. Ergenlerin kendi içinde bulundukları döneme ait bir. takım özellikleri vardır. Bağımsızlık kazanmak istemeleri, akran ilişkilerindeki artış, giyecek ve yiyecek beğenmeme leri, karşı cinse karşı ilgi artması, gezme, gürültülü mü zik dinleme, bunlar arasında sayılabilir. Bu durum karşısında ana baba nasıl davranacağını bilememektedir. Dolayısıyla bu dönem genellikle mücadele ile geçmektedir. Çeşitli tec rübelerden geçen ergenin kişiliği şekillenirken, yanlış ana-baba tutumları, çocuklarının olumlu veya olumsuz davra nışlar geliştirmelerine neden olurlar. -61-?62- H.Ü. `Devlet Konservatuvarma devam eden 14-18 yaş grubundaki öğrencilerin sosyal uyunılarıyla ana baba tutum ları arasındaki ilişki olup olmadığını anlamak amacıyla bir araştırmaya ihtiyaç duyulmuştur. Araştırmanın evrenini H.U. Devlet Konservatuvarma devam eden 14-18 yaşları arasındaki 100 öğrenci teşkil et mektedir. Araştırmanın örneklemi, ölçekleri doldurtma imkanı bulunabilen 66 öğrenciden meydana gelmiştir. Araç olarak, Hacettepe Kişilik Envanteri ve Ana Baba Tutumu ölçekleri kullanılmıştır. Araştırmada; 1) Sosyal uyumları düşük ve sosyal uyumları yüksek olan iki grubun ortalamaları arasında fark olup olmadığına, 2) Sosyal uyumları düşük ve sosyal uyumları yüksek olan iki grubun ana baba tutumları arasında fark olup olma dığına, 3) Sosyal uyumun düşük veya yüksek olmasıyla ana baba tutumları arasında ilişki olup olmadığına cevaplar aranmıştır. Elde edilen verilerin analizinde fark olup olmadığını anlamak için, `t testi` ve sosyal uyumla ana baba tutumu?63- arasında ilişki olup olmadığını anlamak için korelasyon uygulanmıştır. Araştırma sonunda, Sosyal uyumları yüksek ve sosyal uyumları düşük iki grubun ortalamalara ve elde edilen t değerlerine göre aile ilişkileri, sosyal ilişkileri, sosyal normları ve antisosyal eğilimleri arasında önemli fark bu lunmuştur. Ergenlerin ailesiyle ve çevresiyle ilişkilerinin olumlu olması, toplumla uyum içinde olması ve istenmeyen tutum ve davranışlardan uzak olmaları sosyal uyumlarını olumlu yönde etkileyebilmektedir. Sosyal uyumları farklı iki grubun, ana ve babalarının demokratik ve otoriter tutumları arasındaki fark önemli bulunmuştur. Ana babaların sevecen, hoşgörülü ve kabul edici olmaları sosyal uyumu olumlu yönde.; soğuk, sınırlayıcı, katı ve reddedici olmaları olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Yine, öğrencilerin sosyal uyumlarının yüksek olması ile ana ve babalarının demokratik tutumları arasında, sosyal uyumlarının düşük olması ile ana ve babalarının otoriter tutumları arasında ilişki olduğu görülmüştür. Fakat babanın demokratik tutumu daha az ilişkili bulunmuştur. Bu durum sosyal uyumun yükselmesini, annenin tutumunun daha büyük ölçüde etkilediğini düşündürmektedir. Sosyal uyumun düşük olması ile babanın otoriter tutumu arasında ise, bunun aksine daha anlamlı bir ilişki bulunmuştur.