Anaokulu-anasınıfı öğretmenlerinin program konusundaki bilgi yeterlikleri ve hizmet-içi eğitim kurslarının okulöncesi eğitim ve program bilgilerine katkıları

Abstract

88 ÖZET Günümüzde kadının çalışma hayatındaki yerini al ması, küçük yaşta öğrenmenin hızlı ve kalıcılığının yeni araştırma ve uygulamalarla ortaya konması, okulöncesi e- ğitimin önemini gün geçtikçe arttırmaktadır. Okulöncesi eğitimin belirlediği amaçlara ulaşılmasında en büyük rol öğretmenindir. Çocuk üzerinde etki ve yönlendirmenin is tenen şekilde yapılabilmesi, aile, okul, çevre üçlüsünde iletişimin sağlanabilmesi, istenen davranışların kazan- dırılabilmesi. istenmeyen davranışların düzeltilebilmesi, ruh sağlığı yerinde, yaratıcı, kendi kendine karar vere bilen, yeteneklerini tanıyan, toplum değerleriyle bütün leşmiş nesillerin yetiştirilelbilmesi için öğretmenin bir bütün olarak yeterli olması şarttır. Yapılan bütün çalışmaların başarısı; önceden yapı lan plan ve programlamaya- bağlı olmakta, programsız bir çalışma, yüzde yüz başarı şansını daha baştan kaybetmek tedir. Bu sebeple anaokulu-anasınıf ı öğretmenlerinin sa hip oldukları okulöncesi eğitimi alan bilgilerini mes leklerinde kullanabilmeleri için, okulöncesi eğitimde program geliştirme konusunda da yeterli olmaları şart tır. Bir mesleğe hazırlık, hizmet öncesi eğitimle her ne kadar kağlanmaya çalışılsa da mesleğe uyumun sağla nabilmesi ve yeniliklerden haberdar edilebilmesi için hizmet-içi eğitim gereklidir.89 Anaokulu-anasmıfı öğretmenlerinin program konu sundaki bilgi yeterlikleri ile hizmet-içi eğitim kurs larının okulöncesi eğitimi alanındaki katkılarını orta ya koymak amacıyla bu araştırma yapılmıştır. Araştırma için öncelikle program geliştirme ve okulöncesi eğitimde program geliştirme konularında kay nak taraması yapılmıştır. Kaynaklar incelenerek Van'da düzenlenecek hizmet-içi eğitimi kurs programı doğrultu sunda program konusunun test soruları klasik test teo risine göre hazırlanmıştır. Sürenin kısalığı ve testi alacak öğretmenlere bir arada imtihan yapılabilmesinin mümkün olamaması sebebiyle testin uygunluğunda uzman gö rüşleri esas kabul edilmiş ve bu doğrultuda testlerde gereken değişiklikler yapıldıktan sonra program testi son şeklini almıştır. Genel (okulöncesi eğitimi) testte bir önceki yıl kurs testlerinden faydalanılarak ve öğretim üyelerinin ye ni hazırladığı sorularla da birleştirilerek 50 soruluk ikinci bir test meydana getirilmiş ve her iki testte ön-son test olmak üzere iki defa uygulanmıştır, ön..teste 219 öğ retmen, son teste 221 öğretmen katılmıştır. Titizlikle uy gulanan testler cevap anahtarı yardımıyla genel test öğre tim üyeleri, program testi araştırmacı tarafından değer lendirilmiştir. Kursa katılan öğretmenlerin program ve di ğer testta aldıkları puanlar ve yüzdeleri tablolaştırıl- mıştır. Program test sonuçları mesleki kıdem ve hissettik leri yeterlik açısından da analiz edilerek ön ve son test sonuçla: mıştır. 2 sonuçlarının manidarlığı `t` testi ve x yardımıyla aran-90 öğretmenlerin kendilerini program konusunda yeter li ya da yetersiz hissetme nedenleri ile program konusun da faydalandxklari kaynaklar tablo halinde verilmiş ve yüzde hesaplamalarx yapılmıştır. Hizmet-içi eğitim kursunun okulöncesi eğitimi alan bilgisine katkısını ortaya koymak amacıyla 1985-1986 yılı hizmet-içi eğitim (okulöncesi eğitim) kursu ön ve son test sonuçları esas alınarak karşılaştırma yapılmıştır. Gerekli bütün hesaplamalar araştırmacı tarafından hesap makinası kullanılarak elle yapılmıştır. Verilerin analizi sonunda şu sonuçlar elde edilmiş tir: 1. 1986 yılında Van'da düzenlenen hizmet-içi eğitim (okulöncesi eğitimi) kursu öğretmenlerin program bilgile rine katkıda bulunmuştur. Program konusunda özellikle yeni program geliştirme anlayışının esas unsurları olan hedef hedef davranış tanımları, özellikleri ilişkileri, gelişim hedef-hedef davranışları kurs öncesinde öğretmenler tara fından bilinmemekte ve düzenelenen kurs da bu konuda etki siz kalmaktadır. Ancak eğitim durumlarına, program değerlendirilme sine, okulöncesi eğitimde programa ve planlamaya ilişkin soruların doğru cevaplandırılma durumun ön testte de %50 nin üstünde olması, bu konuların daha önceden de bilindi ğini ve son testteki artışın da bu bilgilerin pekiştiril- diğini ve daha iyi anlaşıldığını göstermektedir - olumsuz faktörlerin yok edilmesi, olumlu faktörlerin de bundan sonraki kurslar için temin edilmesi gereklidir. Çünkü; anaokul-anasınıfı öğretmenlerinin program91 konusundaki bilgi yeterlikleri, onların okulöncesi eğiti.- mi bilgilerini uygulamaya koymasında büyük ölçüde yardım cı olacak ve okulöncesi eğitimin kalitesini arttıracaktır. Okulöncesi eğitimde kalitenin arttırılmış olması daha iyi yetişmiş bir nesil onun da daha iyi bir gelecek olduğu hatırdan çıkarılmamalıdır.