Federal Almanya ve Türkiye`de okulöncesi eğitim (F. Almanya`daki Türk işçi çocuklarına sunulan okulöncesi eğitim imkanlarının karşılaştırılmalı olarak incelenmesi

Abstract

BÖLÜM VII ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER Bu çalışmada Inderal Alman ve Türk okulöncesi eğitim sistemleri ayrı ayrı ele alınmış ve Federal Almanya 'daki Türk işçi çocuklarına sunulan okulöncesi eğitim imkanları karşılaştırmalı olarak incelenerek, bu çocuklar için alın ması gereken önlemlerin neler olduğu ortaya konulmaya ça lışılmıştır* İkinci ve üçüncü bölümde Federal Alman ve Türk okul öncesi eğitim sistemlerine ilişkin tarihçe, amaç, kapsam, ilkeler, hedefler, yasal durum, kurumlar, denetim, finans man, personel, öğretmen yetiştirme, ana-baba eğitimi, prog ram ve mevcut duruma ait sayısal bilgiler verilmiştir. Dördüncü bölümde Federal Alman ve Türk okulöncesi eğitim sistemleri sekiz değişken açısından (amaç ve görev ler, kapsam ve öncelikler, ilkeler, hedefler, yönÜim, öğret men yetiştirme, denetim ve finansman, program)' karşılaş- tırılmıştır. Beşinci bölümde Federal Almanya 'daki Türk işçi çocuk larına sunulan okulöncesi eğitim imkanları ele alınmış, altıncı bölümde ise bu çocukların okulöncesi eğitimleri için neler yapılabileceği tartışılmıştır. 113Federal Almanya'da genel bir eğilim olarak ulusal nitelikteki okulöncesi kurumların desteklendiği görülmekte dir. Ulusal kurumlara devam eden Türk çocuklarının yaşa dıkları toplumun dilini öğrenme şansları olmamakta, böylece sosyalleşme ve Alman toplumuna uyum sağlama imkanları en gellenmektedir. Federal Almanya'da ulusal nitelikteki kurum lara yönelik çabalar toplumsal taleplere ve gerçeklere uygun gelişim gösterdiği stirece Türk çocuklarının problemlerinin çözümlenemeyeceği ortadadır. Bu yöndeki eğilimler ile Türk çocuklarının okulöncesi dönemde sosyal, duygusal ve bilişsel gelişimleri açısından Alman çocuklarıyla aynı çev rede yetişmelerinin ve lisan öğrenmelerinin önemi gözardı edilmektedir. Türk çocukları temel okullara başladığında götürülen yardımlar ise geç kalmaktadır. Türk çocuklarının Federal Almanya' daki durumlarının düzeltilmesi için okulöncesi alanda götürülen hizmetlerin artırılması ve niteliğinin Türk milli kültürünün özellik lerini içerecek şekilde düzenlenmesi gerekmektedir. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda 20.11.1959 tarihinde kabul edilen Çocuk Hakları Bildirisi'nde, çocuğun özel korunmadan faydalanma hakkı, sağlıklı ve normal bir şekilde, hürriyet ve haysiyet şartları içinde gelişebilmesi için kendisine gerekli imkan ve kolaylıkların sağlanması hakları belirtilmektedir. Türk Çocuk Hakları Bildirisi 'nin ilk maddesinde ise, `İyi bakım, iyi yetiştirilme ve çocuğa lllfuygun bir eğitim, her yerde ilgi, sevgi ve yardım görme her Türk çocuğunun hakkıdır. Resmi, özel her kurum, her yurttaş bu çocuk hakkını tanımak, elindeki imkanlarla onu gerçekleştirmek yükmündedir.` denilmektedir. Ayrıca her bireyin kendi anadilini ve kültürünü öğrenme hakkına sahip olduğu, insan Hakları Beyannamesi' n de yer almaktadır. Türk işçi çocuklarının Federal Alman toplumunda temel okullara devam edebilmeleri ve meslek edinebilmeleri için küçük yaşlarda Almanca 'yi öğrenmelerinin gerekliliği açlk olup, okul ve buna bağlı olarak mesleki başarının lisan ve kültür birikimine bağlı olduğu ortadadır. Bu da çocukların yaşadıkları toplumla günlük yaşamda karşı kar şıya gelmeleri, ilişki kurmaları ve birlikte yaşamaları ile gerçekleşebilir. Federal Almanya' daki Türk işçi çocukları nın okulöncesi eğitimlerinin çözüme kavuşturulması için yapılması gerekenler aşağıda önerilmiştir: - Federal Almanya 'daki Türk işçileri okulöncesi eğitimin önemi ve gerekliliği konusunda aydınlatılmalıdır. Bu amaçla Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı bünyesin de kurulacak bir çalışma grubu Türk anne-babaları çocuk larının eğitiminde okulöncesi kurumların rolünü açıklayıcı broşürler, dergiler, ilanlar v.b. hazırlamakla görevlen- lendirilmelidir, - Türk işçi çocukları okulöncesi kurumlara ücretsiz olarak gidebilmelidir, - Bütün Türk işçi çocuklarına okulöncesi kurumları ziyaret edebilme hakkı tanınmalıdır, 115- Türk aileleri Federal Almanya'da en çok ihmal edilmiş mahallelerde oturmak zorunda kalmaktadır» Böylece Türk çocukları okulöncesi kurumlara gidebilmek açısından haksızlığa uğramaktadır, çünkü genelde okulöncesi kurumlar bu mahallelerin dışında veya uzakta bulunmaktadırlar. Türk işçilerinin yoğun yaşadıkları mahallelerde okulöncesi kurum ların açılması teşvik edilmelidir, - Okulöncesi kurumlarda Türk çocuklarının anadilini konuşan, çocukların edindiği yaşam tecrübelerini ve geli şimlerini daha iyi değeri en direbilen, çocukların hem ana dilde, hem de ikinci dilde gelişmesine yardımcı olabilecek (Almanca ve Türkçe bilen) eğitimciler görevlendirilmelidir, - Federal Almanya'da yüksek öğrenim amacıyla kendi imkanları ile giden, Türkiye'de liseyi bitirmiş, Türkçe ve Almanca'yı iyi bilen, çok sayıda Türk genci, halen Federal Almanya'da yaşamakta veya oraya yerleşmiş durumdadır, tki dile vakıf olan bu Türk gençleri belirli süreli kurslardan veya eğitimlerden geçirilerek öğretmen yardımcısı olarak görevlendirilmeleri sağlanabilir, - Okulöncesi eğitimde kullanılan araç-gereç ve mater yaller her ülkenin kendi örf, adet ve geleneklerine bağ lıdır. Türk kültürünün kendine özgü çocuk literatürü, müziği, oyunları, dansları ve oyuncakları vardır. Türk işçi çocuk larına okulöncesi kurumlarda uygun araç-gereçlerin ve ma teryalin sunulması için gerekli çalışmalar yapılmalıdır, (örn., Alman çocuklarının oyuncağı olan domuz Türk dinine ve milli kültününe uymamaktadır.) Federal Almanya' daki okulöncesi kurumların günlük faaliyetlerinde kullanacakları 116Türk milli kültürUne uygun oyuncak ve diğer materyalin hazırlanmasında Türk yetkilileri de görev almalıdır. özetle Federal Almanya' daki Türk işçi çocuklarının milli ve kültürel özelliklerini kaybetmeden, Alman top lumu ile iletişimlerini sağlayacak okulöncesi kurumlar için gerekli önlemler Federal Alman ve Türk yetkilileri tarafından acilen alınmalıdır. - V. m. Yükseköğretim Kurula Dokümantasyon Merîs@ii 117