Türkiye`de opera program dergiciliği ve İzmir Devlet Opera ve Balesi program dergileri üzerine bir inceleme

Abstract

Kökenleri Antik Yunan'a dek uzanan opera, en temelde, tiyatro ve müziğin, organik birbiçimde örgütlenmesi sonucunda oluşan bir sanattır. Günümüzde öngörülen opera programdergilerinin içeriği hazırlanırken, operanın içinde barındırdığı bu iki sanat formundanyararlanılmaktadır.Batı'da ilk opera program dergicileri, XVII. yüzyılda, opera esnasında okunanlibrettolarken, XVIII. yüzyılda burjuva kültürünün topluma egemen olmaya başlaması sonucunda,opera program dergilerinde de farklı içerik ve biçim uygulamalarına geçilmiştir. XX. yüzyılagelindiğinde ise, opera program dergiciliği, tutarlı bir gelişim tarihini muhafaza ederek operasanatının anlaşılmasına yarayacak anlamlı kaynakları izleyiciye sunmuştur.Türkiye operaları program dergiciliği geleneğinin başlangıcını, ilk olarak Ankarakonservatuarının düzenlediği temsiller üzerine hazırlanan dergiler oluştururken, bu uygulamaAnkara Devlet Opera ve Balesi'nin açılmasının ardından devam etmiştir. Türkiye'de opera programdergiciliğinin içerik ve biçim olarak Batı'lı anlamda program dergisi hazırlama süreci, İzmir DevletOpera ve Balesi'nin başlatmış olduğu uygulamalarla gerçekleşmiştir.İzmir Devlet Opera ve Balesi program dergiciliği, bir opera eserinin, yalnıza konu anlatımıve eserle ilgili verilen bilgilerle sınırlı kalmayıp o eserin estetik ve tarihsel sorunlarına teorik birperspektiften ve çağdaş görsel bir açıdan yaklaşmaktadır. Program dergileri kendi anlamını, sonuçolarak günümüzde bir opera eserinin tarihinin ve onun sahip olduğu geniş ve disiplinlerarası anlamıüzerine inşa etmektedir.

The opera, the roots of which extend way back to ancient Greece, is an art, at verybasics, formed by integrated combination of theatre and music. At present, in pursuit ofaccordance with universally esteemed examples, while composing the contents of theanticipated opera program booklets, these two forms of art, which the opera inherits, areutulized.In the west, the first opera program booklets, in the 17th century, while were thelibrettoes of the operas, as an outcome of the bourgeoisie culture domination overtaking insocial structures in the18th century, there has been conversion into a different nature of formand content in opera program booklets as well. Whereas, by acquisition of 20th century,opera program booklet publication preserving a consistant history of development hasprovided the meaningful source to the audiences to help comprehension of the art of opera.The commencement of the the tradition of opera booklet publication of Turkeyrests first on the booklets prepared on plays performed by the Ankara Academy of Music andthis implementation has sustained following the foundation of the Ankara State Opera andBalet. In Turkey, the process of publication of opera program booklets in the Western senseregarding form and content, has been realized by the initiation of İzmir State Opera andBalet.İzmir State Opera and Balet program publication understanding does not limit itselfonly to the description of the subject of the work of art and general information with respectto that work but approaches to the aesthetics and historical aspects and problematics of thatwork from a theoretical perspective and contemporary visual angle. At final stage, at our day,the program booklets construct their meaning upon the past, vast and interdisciplinarymeaning an opera work of art possesses