Osmanlı`da modernleşme sürecinde erkek giyimindeki değişim olgusu [ 1860 - 1925 ]

Abstract

Düşünsel bir üretim olarak ?Modernleşme?, simgesel bir değer olarak varlığını, en belirgin bir biçimde giyimde gösterir. Yüzyıllardır, geleneksel ile modernin bütün ilişkilerinde, uyumunda, çatışmasında, giysi, yine somut bir gösterge olarak varlığını sürdürmüş, sürdürmeye de devam edecektir.İnsanların, toplumların, giyim kuşamı öğrenme sürecinde, `giysi` ile `giyinme` olgularının evriminin, bugün gerçek anlamını `moda` sözcüğüyle kazandığını biliyoruz. Osmanlı'da, modernleşme sürecinde, erkek giyiminin gösterdiği değişim, askeri anlamda yapılan düzenlemelerle doğrudan bağlantılıdır. Tarihsel anlamda, erkek giyiminin değişim ve gelişiminde ilk adım, II. Mahmut?un, 11 Nisan 1829 günü yayımlattığı `Elbise Nizâm-nâmesi` ile atılır.Osmanlı?dan Cumhuriyet'e, `Erkek Giyimindeki Modernleşmeyi` araştıran çalışmamızda, bugüne kadar hiç araştırılmayan yazılı kaynakları ve belge olarak döneme ilişkin tanıklığı yansıtan fotoğraflarI değerlendirdim. Osmanlı'da giyim kuşama ilişkin ilk yayınlar, kitaplar ve eğitimli ilk terzilerimiz bu çalışmada tanıtılmıştır. Redingottan bonjur cekete, pardesüye, fraktan takım elbisenin kullanımına uzanan erkek giyimi öğelerinin, hem Avrupa?da hem Osmanlı'da kullanımlarını fotoğraflarla örnekleyip inceledim. Bu incelemede bize özgü bir üst giyim olarak İstanbulin modelinin moda olarak kullanımını tanıttım. Ayrıca Sultan II. Abdülhamit' in, 1870 yılında çektirdiği İstanbulin takımlı bir fotoğrafından yararlanarak uygulama çalışması yaptım. XIX. yüzyılın sonunda erkek giyiminde kesinleşen takım elbise gerçeğini örneklemek için de yine büyük önderimiz Mustafa Kemal?in bir fotoğrafından yararlanarak üçlü takım elbise uygulaması yapılmıştır. Osmanlı'da Modernleşme Sürecinde Erkek Giyimindeki Değişim Olgusu'nu incelerken, II. Mahmut' tan Mustafa Kemal'e, yüzyılı aşan modernleşme kavgamızın yakın tanığı oluyoruz.Türkçe Anahtar Kelimeler: 1- Erkek 2- Giyim 3- Osmanlı 4- Modernleşme 5- Moda

Modernization, as an intellectual production shows its existence as a symbolic worth in concrete way on dressing. For centuries, garment has been continued its existence as the most concrete demostration in all relations, harmonies and conflicts of the traditional and modern. We know that the evolution of the concepts wearing and clothing gained its todays real meaning with the word of fashion in the learning period of dressing of the people and society. In Ottoman modernization period , the changings of the men's wearing depend on directly to the arrangements in the military system. In the historical meaning, the first step of development and alteration in men's wearing has been stepped with `Elbise Nizam-namesi` which was published by Sultan II. Mahmut on 11 April 1829. In our study which had searched `The Modernization In The Men?s Wearing From Ottoman To Republic` I evaluated the written sources which has been never researched and photagraps as documents which showed the witness of that period. The first publications, books and our first educated tailors in the Ottoman Empire had been introduced in this study.I analyzed and illustrated from redingot to bonjour jacket, topcoat, frog coat and suit using as a men?s wearing parts in Europe and Ottoman.In this study I also introduced İstanbulin modal, which was a special overgarment for us, used as a fashion.In addition, I have made an application study by using Sultan II. Abdulhamit's photagraph with İstanbulin suit which had been taken in 1870. At the end of XIXth Century, suits came as a fact of men's wearing and for giving an example I have made three part suit application by using a phograph of our great leader Mustafa Kemal Atatürk.I was the close witness of the quarrel of our modernization period over 100 years while I was analyzing `The Alteration Fact In Men's Wearing In Ottoman's Modernization Period`.İngilizce Anahtar Kelimeler:1- Men2- Clothing3- Ottoman4- Modernization5-Fashion