Azerbaycan ve Kazakistan petrolleri ve bölgesel politikaya etkisi

Abstract

ÖZET Çağımızda teknolojinin hızla gelişmesi ve yaşam standartlarının yük selmesi, petrol maddesini değişilmez bir enerji kaynağı haline getirmiş du rumdadır. Gün geçtikçe artmakta olan petrol talebi, yeni petrol kaynaklan alanlarını aramaya itmektedir. SSCB'nin dağılması ile, petrole ihtiyaç duyan devletler için yeni petrol alanları açılmıştır. Azerbaycan ve Kazakistan petrolleri ve bölgesel politikaya etkisi konu sunu ortaya koyan bu araştırma, petrolün tarihî ve uluslararası politikadaki yeri, önemi ve petrol endüstrisine değinerek, 1991 yılında Sovyetlerin da ğılmasından sonra gündeme gelen Hazar havzası petrollerini de ele almak tadır. Araştırma özellikle Hazar petrollerinin büyük bir kısmına sahip olan ve dünya piyasasına çıkartılması planlanan Azerbaycan ve Kazakistan petrolle rini inceleyerek, bu devletlerin konuya ilişkin yaklaşım ve tavırlarını açıkla maktadır. Bunun yanı sıra Hazar petrolünün dünya piyasasına taşınması konu sunda mevcut boru hatları projeleri önerilerine olumlu veya olumsuz bak makta olan ülkeler ve kuruluşların görüşleri de araştırmada yer almaktadır. Dünyanın politik ve ekonomik gündemini halen meşgul etmekte olan Hazar petrol taşıma boru hatları projelerini, özellikle Bakü-Ceyhan boru hattı projesine yönelik ülke ve tarafların görüşlerine araştırmada geniş yer ayrıl mıştır. -Gündemi meşgul etmekte- olan bu aktüel konular -hakkında kullanılan - kaynakların çoğunluğu, asıl petrol sahibi olan ülke kaynaklarından sağlan mıştır. Araştırma Hazar'ın ekolojisi konusuna da değinilerek tamamlanmıştır. ft-f;'*

ABSTRACT In this century, the petroleum (oil) has been an inevitable material {product) as a result of speedily improving of technology and increase of living standarts. Everyday increasing need to petroleum necessitates to search new petroleum sources. With tne dismantling of the USSR, new petroleum zones have been opened to countries need of oil. This study has explained the matters of Azerbaijan and Kazakhstan oils and their effects on regional policies. Thi study has given emphasis to the history of oil, the oil's place and importance in international policy and the oil industry too. Moreover, it has examined the Caspian Basin which has been an interest point (source) after dismantling of the USSR. The study has especially studied the- petroleum of Az-erbijan and Kazakhstan. These countries have a large proportion of Caspian oil which is plannedlo be presented toThe international oil market. The study has also examined the approches and attidues of Azerbijan and Kazakhstan about this matter. However, the opinions (policies) of countries and companies which they positive and negative attidues abaut Caspian oil pipe-lines have taken place in the study. The policies (approches) of countries and parties about the pipe-line projects of the Caspian oil and especially of Bakü-Ceyhan have also taken place in the study. _...._ The large part of Jtıejstudy.-bibliograrıy. has.. been obtained from the countries which are real owner of the oil. The study has been completed (ended) by axamining of the ecologicl situation of the Caspian Sea. I ! J--.;- So f.G. YÜKSEKÖ?RETİM DOKÜMANTASYON MEBKEZİ