Klasik edebiyatta nevruz ve bahar şiirleri üzerine bir inceleme

Abstract

ÖZET Klâsik Edebiyat'ımıza genel olarak baktığımızda şairler tarafından en çok işlenen konulardan birinin de bahar ve Nevruz olduğunu görmekteyiz. Ancak bu konuda yapılan çalışmalar oldukça azdır. Çalışmamızın konusu, Klâsik Edebiyat'ta bahar ve Nevruz şiirlerinin incelemesi oluşturmaktadır. Bu çalışmada, Klâsik Edebiyat'ın, yaşadıkları devirlere isimlerini vurmuş, Nesîmî, Ahmet Paşa, Şeyhî, Necati Beg, Fuzûlî, Hayalî, Nef î, Şeyhülislam Yahya, Nailî, Bakî, Nedîm, Şeyh Gâlîb, Enderunlu Vâsıf gibi ünlü şairlerin dîvânları esas alınmıştır. Nevruz ve Bahar şiirlerinin ortak ve farklı olarak pek çok özelliğinin bulunduğu tespit edilerek, bütün bu özellikler ayrı ayrı başlıklar altında incelenmiş, şairlerin Nevruz ve Bahar şiirlerinde kullandıkları unsurlar ve bu unsurları nerelerde, nasıl, hangi anlamlarda ve hangi ilişkiler içinde kullandıkları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çeşitli dîvânlardan tespit edilen bahar ve Nevruz'la ilgili beyitler özelliklerine göre ayn ayrı başlıklar altında incelenmeden önce, bahar mevsiminin özellikleri, Nevruz'un mahiyeti ve Nevruz hakkında çeşitli rivayetler, Türk Musikisi 'nde Nevruz makamları, Türk kültür ve geleneğinde Nevruz, Nevruz'un Millî Birlik ve Beraberlikteki Önemi, Osmanlılarda Nevruz geleneği hakkında bilgi verilmiştir. Sonuç bölümünde ise çalışmamızın genel bir değerlendirmesi yapılmıştır.

ABSTRACT We see that one of the most important and common subjects in our classical literature is the Spring and Navruz. But we can't see many works on these subjects. The topic of our study is to examine the poems of the Spring and Navruz is classical literature. In this study, we condensed on Dîvân and on the poems of Nesîmî, Ahmet Paşa, Şeyhî, Necati Beg, Fuzûlî, Hayalî, Nef î, Şeyhülislam Yahya, Nailî, Bakî, Nedîm, Şeyh Gâlîb, Enderunlu Vâsıf who one the most famous poets of Dîvân. It is obvious that there are a lot of different and common properties of the Spring and Navruz poems and we considered carefully all this properties underneath separate topics. We studied on the elements those the poets used in the poems of Navruz and Spring. We also studied where and how these poets used these elements in their poems. Before studying on the couplets related with Spring and Navruz underneath separate topics, we studied on the properties of the season `Spring`, the importance of Navruz and different rumours about Navruz, Navruz tunes in Turkish music, Navruz in Turkish culture and tradition, the importance of Navruz on national unity and Navruz in Ottoman Empire. In the conclusion part, we made a general summary of our study.