Tokatlı Nuri`de gelenek ve halk eğitimi unsurları

Abstract

ÖZET XIX. yüzyılın önemli halk şairlerinden olan Tokatlı Nûrî üzerine şu ana kadar bilimsel nitelikte sayılabilecek bir çalışma yapılmamıştır. Onunla ilgili yapılan çalışmalar derlemelerle kalmıştır. Bu nedenle yapmış olduğumuz bu çalışmada, yapılan derlemeleri bir araya getirerek tam bir şiir metninin oluşturulması hedeflenmiştir. Yapılan derlemelerin eksik, hatalı ya da tartışılabilir nitelikteki sözcükleri üzerinde yer yer düzeltme yoluna gidilmiştir. Tez metni üç temel bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde `Halk Edebiyatında Gelenek`le ilgili bilgiler verilerek, Tokatlı Nuri'nin bu gelenek içindeki konumu belirlenmiştir. İkinci bölümde `Tokatlı Nuri'nin Şiirlerinde Eğitim Unsurları ve Dil Kullanımları` başlığı altında özellikle anlambilim yöntemlerinden yararlanılarak, Nuri'nin şiirleri tahlil edilmiştir. Üçüncü bölümde şiirlerin metni bulunmaktadır. Şiirlerde benzer metinler bir araya getirilerek metin karşılaştırması yapılmıştır. Böylece hem şairin kullandığı sözcükler hem de bu sözcüklerin kullanım biçimleri saptanmıştır. Ayrıca Tokatlı Nûrî ile Erzurumlu Emrah'ın karışan şiirleri ayrı bir bölümde verilerek, bu şiirler arasındaki farklılıklar dipnot olarak düşülmüştür. Çalışmamızın sonucunda, Tokatlı Nuri'nin `Halk Şiir Geleneği`ni sürdürdüğü ve ortaya koyduğu şiirlerde dil, kültür, eğitim gibi temel işlevleri yerine getirdiği yargısına varılmıştır.

ABSTRACT Up to now there has not been any scientific studies about Tokatlı Nûrî who was an important minstrel of 19th century. The studies about him were limited with anthologies. That's why in this study forming a whole text of poem has been aimed by gathering the anthologies. In some parts corrections have been made about the words that were missing, faulty or disputatious. This thesis text has three main parts: In the first chapter in information has been given about the `Tradition in Folk Literature` and the position of Tokatlı Nûrî in this tradition has been determined. In the second chapter Nûrî's poems have been analyzed under the title of `The Elements of Folk Education and Usage of Language in Tokatlı Nûrî's Poems` with the methods of semantics. The text of poems are in the third chapter. Compare of text has been made by gathering the similar texts in poems. In this way both the words that the minstrel used and their usage have been determined. In addition, the poems of Tokatlı Nûrî and Erzurumlu Emrah which were confused have been given in another chapter, and also their difference have been given as a footnotes. Next, the meanings of words in poems have been studied in `Dictionary` chapter. As a results of our study a conclusion has been completed that Tokat Nûrî continued the Folk Poem Tradition and in him poems he fulfilled the functions as language, culture, and education.