İlköğretim öğretmenlerinin öğretmenlere yaptıkları rehberlik ve iş başında yetiştirme etkinlikleri

Abstract

ÖZET Bu araştırma ilköğretim denetmenlerinin ilköğretim okulu öğretmenlerine yaptıkları rehberlik ve iş başında yetiştirme etkinliklerinin etkililik derecesini belirlemek amacıyla yapılmıştır. İlköğretim denetmenlerinin öğretmenlere yaptıkları rehberlik ve iş başında yetiştirme etkinlikleri eğitim-öğretime hazırlık, sınıf içi etkinlikler, insan ilişkileri, okul çevre ilişkileri ile kendini geliştirme ve yenilikleri izleme olmak üzere 5 alt boyuta göre değerlendirilmiştir. Rehberlik ve iş başında yetiştirme etkinliklerinin etkililik derecesi konusunda denetmen ve öğretmen görüşleri belirlenerek, denetmen ve öğretmen görüşleri ile kişisel özelliklerine göre ilköğretim okulu öğretmenlerinin görüşleri kendi aralarında karşılaştırılmak istenmiş ve bu doğrultuda öneriler geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, 2000-2001 öğretim yılında Gaziantep İli merkez ilçelerinde gerçekleştirilmiştir. Örnekleme 2000-2001 Öğretim yılında ilköğretim okullarında görev yapan 333 öğretmen ve bu öğretmenlere rehberlik ve iş başında yetiştirme etkinlikleri gerçekleştiren 40 ilköğretim denetmeni olmak üzere toplam 373 denek alınmıştır. Araştırmada, öğretmenlere kişisel özelliklerini belirlemeye yönelik `Öğretmen Kişisel Bilgiler Anketi` ve tüm deneklere rehberlik ve iş başında yetiştirme etkinliliklerinin etkililik derecesini belirlemeye yönelik olarak da 'İlköğretim Denetmenlerinin Rehberlik ve İş Başında Yetiştirme Etkinlikleri Ölçeği` verilmiştir. Yapılan uygulamalar sonucunda geçerli 281 veri toplama aracı geri dönmüştür. Araştırmada 3 alt problem yanıtlanmaya çalışılmış ve verilerin analizinde `aritmetik ortalama`, `t testi` ile `varyans analizi` uygulanmıştır. Araştırmanın bulguları aşağıdaki gibi özetlenebilir: İlköğretim denetmenlerince ilköğretim okulu öğretmenlerine yapılan rehberlik ve iş başında yetiştirme etkinliklerinin etkililik derecesini öğretmenler düşük bulurken, denetmenler bu etkinlikleri öğretmenlere göre daha yüksek derecede gerçekleştirdiklerini belirtmişlerdir. İlköğretim denetmenlerince ilköğretim okulu öğretmenlerine yapılan rehberlik ve iş başında yetiştirme etkinliklerinin etkililik derecesi konusunda bütün alt boyutlarda (eğitim-öğretime hazırlık, sınıf içi etkinlikler, insan ilişkileri, okul çevre ilişkileri ilekendini geliştirme ve yenilikleri izleme) denetmen ve öğretmen görüşleri arasında önemli farklılık bulunmuştur. Bütün bu alt boyutlarda ilköğretim denetmenlerinin yaptıkları etkinliklerin etkililiğini öğretmenler `çok az`, denetmenler ise `kısmen` derecesinde etkili bulmuşlardır. İlköğretim denetmenlerince ilköğretim okulu öğretmenlerine yapılan rehberlik ve iş başında yetiştirme etkinliklerinin etkililik derecesi konusunda öğretmenlerin görüşleri, onların kişisel özelliklerinden kıdemlerine, öğrenim durumlarına, alanlarına ve hizmet içi eğitim kurslarına katılıp katılmamalarına göre önemli farklılık göstermemiştir. Ancak bu özelliklerden cinsiyet değişkeni açısından önemli farklılık bulunmuştur. Erkek öğretmenler denetmenlerin yaptıkları anılan etkinliklerin etkililik derecesini daha yüksek bulurken kadın öğretmenler daha düşük derecede bulmuşlardır.

ABSTRACT The purpose of this research is to determine the efficiency level of guidence and inservice training activities done by the primary school inspectors. These activities are evaluated according to the following five sub-dimensions: Preparation to education Classrom activities School environment relations whith the society, Self devolopment, Keeping up-date whit the latest education technics, The research was carrided out in some central towns of Gaziantep in the 2000- 2001 education year and 373 subjects took part in this research. 333 of them were teachers and the rest 40 teachers were primary scholl Inspectors. ''Personel Information Inguiry Form` was given to the teachers to determine their personel charecteristics and ``Primary Scholl Inspectors` Guidance and Inservice Training Acticities Scale` was given to all subjects to determine the effectiveness of these activities. All the end of the application 281 of the scales were valid. In the research three sub-problems were studied and in analyzing the data, aritmetic average, t- test and variance analysis were applied. The finding of the research can be summarized as follows: Teachers and inspectors did not agree on the efficiency of the inspectors* guidance and inservice training activities; also a significant difference was found between the teachers and inspectors on the all sub-dimensions. In all these sub- dimensiens the efficiency of the inspectors' activities were found `very little` by the teachers and `partly` by the inspectors. Althoug the teachers charecteristics such as experience, age and educational backround didn't create a significant difference in evaluating the efficiency of theinspectors' activities, the gender differences created a significant difference: These activities were found more efficient by the males than females.