Bir grup lise öğrencisinin stresle başa çıkma yolları ile strese karşı dayanıklıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu araştırmanın amacı bir grup lise öğrencisinin stresle başaçıkma yollan ile strese karşı dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini İzmir İlindeki dört farklı liseden üçüncü sınıfa giden (K = 168 ve E = 82) olmak üzere toplam 250 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada Stres Yaşantılarıyla Başaçıkma Stratejileri Ölçeği (SYBSÖ), Strese Karşı Dayanıklılık Envanteri (SKD), Kişisel Bilgi Formu (KBF) kullanılmıştır. Veri analizlerinde ortalama, standart sapma ve F değerleri dağılım tabloları uygulanmıştır. Elde edilen bulgularda : 1. Lise öğrencilerinin cinsiyeti ile kendini suçlama stratejisi yönünden ilişki önemli bulunmuştur. Cinsiyet faktörü ile strese karşı dayanıklılık düzeyi yönünden ise ilişki önemli bulunmamıştır. 2. Lise öğrencilerinin ailelerinin algıladıktan sosyo-ekonomik düzeyleri ile problem çözme, sosyal destek arama, kendini suçlama ve kaçınma düzeyleri arasındaki ilişki önemli bulunmuştur. Farklı sosyo-ekonomik düzeydeki öğrencilerin strese karşı dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki anlamlı düzeyde önemli değildir. 3. Lise öğrencilerinin akademik basan düzeyleri ile problem çözme, sosyal destek arama, kendini suçlama ve kaçınma düzeyleri arasındaki ilişki önemlidir. Farklı akademik basan düzeylerindeki öğrencilerin strese karşı dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki anlamlı düzeyde önemli değildir. V4. Lise öğrencilerinin annelerinin tutumları ile kendini suçlama düzeyleri arasındaki ilişki önemlidir. Öğrencilerin annelerinin farklı tutumları ile strese karşı dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki önemlidir. 5. Lise öğrencilerinin babalarının tutumları ile problem çözme, sosyal destek arama, kendini suçlama ve kaçınma düzeyleri arasındaki ilişki önemlidir. Öğrencilerin babalarının farklı tutumları ile strese karşı dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki de önemlidir. 6. Lise öğrencilerinin sigara alışkanlığı ile kaçınma düzeyi arasındaki ilişki önemlidir. Öğrencilerin sigara alışkanlıkları ile strese karşı dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki de önemlidir. 7. Lise öğrencilerinin spor yapma alışkanlıkları ile kendini suçlama düzeyi arasındaki ilişki önemlidir. Öğrencilerin spor yapma alışkanlıkları ile strese karşı dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki de önemlidir. 8. Lise öğrencilerinin günlük ortalama uyku süreleri ile problem çözme ve kaçınma düzeyleri arasındaki ilişki önemlidir. Öğrencilerin uyku süreleri ile strese karşı dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki önemli bulunmamıştır. 9. Lise öğrencilerinin kahvaltı yapma alışkanlıkları ile kendini suçlama düzeyi arasındaki ilişki önemlidir. Öğrencilerin kahvaltı yapma alışkanlıkları ile strese karşı dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki önemli bulunmamıştır. 10. Strese karşı dayanıklılık ile kendini suçlama düzeyi arasındaki ilişki önemli bulunmuştur. Diğer başaçıkma stratejileri ile strese karşı dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki önemli bulunmamıştır. VI

SUMMARY The aim of this research is to find out correlation between the coping strategies of the high school students under stressful experiences and their level of hardiness in stressful situations. The sample of the study consisted of 250 students attending four different schools located in the city of Izmir.(G: 168 and B:82) The data examined in the study were collected through the use of the instruments `Coping Strategies Used In Stressful Experiences`.`Hardiness Level to Stress Inventory`, Personel Information Form`. In the analysis of the data means, standart deviations, analysis of varience and F tests were computed. The research findings are summarized as follows: 1. There was found to be a significant correlation between the gender of high school students and their level of self-blaming. There was no significant correlation found between gender of the high school students and their level of hardiness to stress. 2. There was found to be a significant correlation between the social-economic levels of high school students parents and their level of problem solving, seeking social support, self-blaming and avoidance behaviour. There was no significant correlation found between the different social-economic levels of high school students and their level of hardiness to stress. 3. There was found to be a significant correlation between the academic success levels of high school students and their level of problem solving, seeking social support, self-blaming and avoidance behaviour. There was no VIIsignificant correlation found between the different academic levels of high school students and their level of hardiness to stress. 4. There was found to be a significant correlation between the attitudes of high school students's mother and their level of self-blaming. There was significant correlation found between the different attitudes of high school students's mother and their level of hardiness to stress. 5. There was found to be a significant correlation between the attitudes of high school students's father and their level of problem solving, seeking social support, self-blaming and avoidance behavior. There was significant correlation between the different attitudes of high school students's father and their level of hardiness to stress. 6. There was found to be a significant correlation between the habit of smoking of high school students and their level of avoidance behaviour. There was significant correlation found between the habit of smoking of high school students and their level of hardiness to stress. 7. There was found to be a significant correlation between the habit of doing sports of high school students and their level of self-blaming. There was significant correlation found between the habit of doing sports of high school students and their level of hardiness to stress. 8. There was found to be a significant correlation between the period of sleeping of high school students and their level of problem solving and avoidance behavior.There was no significant correlation found between the period of sleeping of high school students and their level of hardiness to stress. 9. There was found to be a significant correlation between the habit of having breakfast of high school students and their level of self- blaming. There was VIIIno significant correlation found between the habit of having breakfast of high school students and their level of hardiness to stress. 10. There was found to be a significant correlation between the level of hardiness to stress and the level of self-blaming. There was no significant correlation found between the other coping strategies and the level of hardiness to stress. IX