Arabuluculuk eğitiminin iletişim ve çatışma çözme becerisine etkisi: Bir grup üniversite öğrencisi üzerinde çalışma

Abstract

VIII ÖZET ARABULUCULUK EĞİTİMİNİN İLETİŞİM VE ÇATIŞMA ÇÖZME BECERİSİNE ETKİSİ: BİR GRUP ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİSİ ÜZERİNDE ÇALIŞMA KORUKLU (ÖNER), Nermin Eğitim Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi Danışman: Prof. Dr. Ferda Aysan Ocak, 2003 Bu araştırmanın amacı `Arabuluculuk Eğitimi''nin bir grup üniversite öğrencisinin iletişim ve çatışma çözme becerisine etkisini incelemektir. İkincil amacı ise, arabuluculuk kavramı, içeriği ve uygulama şekillerini, Türkiye Üniversitelerinde arabuluculuk eğitimine ilişkin ihtiyaç ve talebin araştırılmasına bir çerçeve sağlayarak, eğitim araştırmaları gündemine sunmaktır. Bu çerçeve içinde, çatışma, çatışma çözümü ve arabuluculuk sözcüklerinin kavramsal bir tanıtımı yapılmıştır. Ayrıca iletişim ve çatışma çözme becerileri tartışılarak, arabuluculuk sürecinin üniversitelerde uygulanma biçimleri anlatılmıştır. Bu araştırma, kontrol gruplu öntest sontest modeline uygun deneysel bir çalışmadır. Denekler, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi ikinci sınıf öğrencilerinden seçilmiştir. Deney grubunda 30, kontrol grubunda 30 öğrenci olmak üzere toplam 60 öğrenci ile çalışılmıştır. Deney grubu, toplam 40 saatlik `Arabuluculuk Eğitimi`ne alınmıştır. Kontrol grubuna herhangi bir eğitim verilmemiştir. İletişim ve çatışma çözme becerisi Esanlı ve Balcı tarafından geliştirilen `İletişim Becerileri Envanteri` ile ; empatik olma eğilimi Üstün Dökmen tarafından geliştirilen `Empatik Eğilim Ölçeği` ile; iletişim çatışmalarına girme eğilimi ise Üstün Dökmen tarafından geliştirilen `Çatışma Eğilimi Ölçeği` ile ölçülmüştür. Ayrıca eğitime katılan öğrencilerin arabuluculuk sürecini uygulama düzeyleri, araştırmacı tarafından oluşturulan `Arabuluculuk Kontrol Listesi` ile saptanmıştır. Verilerin analizi için t-testi kullanılmıştır. `Arabuluculuk Eğitimi` sonucunda deney grubunun; a- iletişim ve çatışma çözme becerilerinde anlamlı düzeyde artış, b- empatik eğilimlerinde anlamlı düzeyde artış, c- iletişim çatışmalarına girme eğilimlerinde anlamlı düzeyde azalma görülrmüştür.IX Ayrıca eğitim alan öğrencilerin arabuluculuk sürecinin basamaklarını çatışma durumlarına uygulayabildikleri gözlenmiştir. Bunlara karşın kontrol grubunun öntest puanları ile sontest puanları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark saptanmamıştır. Özetle, bu çalışmanın sınırları içerisinde `Arabuluculuk EğitimP'nin üniversite öğrencilerinin iletişim ve çatışma çözme becerilerini artırdığı söylenebilir. Anahtar Sözcükler: Arabuluculuk, Akran Arabuluculuğu, Çatışma, Çatışma Çözme.

ABSTRACT THE EFFECT OF `MEDIATION TRAINING ` ON COMMUNICATION AND CONFLICT RESOLUTION SKÎLLS: A STUDY ON A GROUP OF UNIVERSTY STUDENTS KORUKLU (ÖNER), Nermin Ph.D. in Educational Sciences Supervisor: Prof. Dr. Ferda Aysan January, 2003 The purpose of this study is to investigate the effect of the `Mediation Training`, on the communication and conflict resolution skills of a group of universty students. The second purpose of this present study is to introduce the concepts of `meditiation`, its objectives, and methods to the agenda of educational research to provide a framework for further research concerning the need and demand for mediation at universties in Turkey. In this context, following a conceptual introduction to conflict, conflict resolution, mediation were explained. Then, the communication and conflict resolution skills were discussed. After that, training and implemantation of mediation at universty were introduced. This experimental study was based on both pre-test and post-test model with control group. The subjectts were selected from second grade students of Aydın Adnan Menderes Universty, The Faculty Of Education. The experimental group was consisted of 30 students,and the control group was made up 30 students. The experimental group received 40 hours `Mediation ` training. Control group was not given any training. Communication and conflict resolution skills were measured by the `Communication Skills Inventory-` developed by Ersanh and Balcı. Being empatetic was measured by `The Tendency Of Empaty Scale` developed by Üstün Dökmen; the tendency of conflict was measured by `The Tendency Of Conflict Scale` developed by Üstün Dökmen. In addition to these measurement, the using of mediation process* steps was observed with structured observation check list, its called `Mediation Check List`, prepared by researcher.XI In order to analysis data, paired samples t-test and independent-samples t-tests were used. Results concerning the effect of the `Mediation` were found as follows; a- A significant increase in the communication and conflict resolution skills ; b- A significant increase on being empatetic; c- A significant decrease on the conflict tendencies in the experimental group. In addition to these effect, experimental group students can use mediation process' steps after training. However, there was no differences between pre-test post-test scores in the control group. Overall, witin the limits of this present study, it can be concluded that the `Mediation Training` has a high probability of affecting iiniversty students' communication and conlict resolution skills. Key Words: Mediation, Peer Mediation, Conflict, Conflict Resolution. ÇJ8*