İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin eğitsel yazılım ekran tasarım seçimlerinin ve ekran tasarımında dikkat ettikleri noktaların değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Bu araştırmada ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin, eğitsel yazılımların ekran tasarımından biçimsel özellik olarak beklentileri ve eğitsel yazılım tasarım seçimleri incelenmektedir. Ayrıca öğrencilerin ekran tasarımından beklentileri ve tasarım seçimleri ile öğrenci özellikleri (cinsiyet, bilgisayar ve eğitsel yazılım kullanım tecrübesi) arasındaki ilişkiler de belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma, 2003-2004 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde izmir metropolünde yer alan üç ilköğretim okulunda öğrenimine devam etmekte olan 7. sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Bu okullar seçilirken sosyo-ekonomik düzeylerinin benzer yapı da olmasına dikkat edilmiştir. Araştırmada bilgisayar ve eğitsel yazılım kullanım anketi, eğitsel yazılım ölçeği, eğitsel yazılım ara yüz seçim programı kullanılmıştır. Eğitsel yazılım ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik değerlendirmeleri için ön uygulamalar İzmir metropolündeki bir ilköğretim okulu öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Yapılan uygulamalar sonucunda ön uygulamada 125, son uygulamada 247 ölçek geri dönmüştür. Araştırmada iki alt problem yanıtlanmaya çalışılmıştır. Bu alt problemler, tasarım beklentilerini ve seçimlerini belirlemeye yönelik olarak hazırlanmışlardır. İstatistiksel olarak; frekans, yüzde değerleri, aritmetik ortalama, standart sapma, t testi, f testi analizleri uygulanmıştır. Araştırmada önem denetimi 0,05 olarak belirlenmiştir. Araştırmanm bulguları aşağıdaki gibi özetlenebilir: 1. Öğrenciler tasarım öğelerinin özelliklerini değiştirebilmek istemektedirler. Fakat eğitsel yazılım kullanım tecrübelerinin sınırlı olmasından dolayı çekinceleri bulunmaktadır. VIII2. Öğrenciler, yazılımda tasarım özelliklerini değiştirebilmenin anlatılan konuyu öğrenme istekliğini olumlu yönde etkileyeceğini düşünmektedirler. 3. Erkek öğrenciler kız öğrencilere göre eğitsel yazılım tasarımındaki öğelerin değiştirilebilir olmasını ve tasarım kontrolünü elinde bulundurmayı daha fazla istemektedirler. 4. Erkek öğrenciler kız öğrencilere göre eğitsel yazılım tasarımındaki öğelerin değiştirilebilmesinin yazılımı kullanmaya ve anlatılan konuyu öğrenmeye olan istekliliğini arttıracağını daha fazla düşünmektedir. 5. Öğrencilerin arka plan rengi olarak açık renkleri, yazı rengi olarak koyu renkleri çok daha fazla tercih etmektedirler. Birbirlerine yakın tonlardaki arka plan rengi yazı rengi kombinasyonları düşük düzeyde tercih edilmektedirler. 6. Öğrenciler, yazı stili seçerken görünümlerine dikkat etmektedirler. 7. Öğrenciler buton tipi seçiminde butonlann görünümlerine önem vermektedirler. Buton konumu olarak öğrenciler yazılım ekranında en dikkat çekici alanlar olan sol ve üst bölümlerini tercih etmektedirler. 8. Renk seçiminde öğrenciler cinsiyet faktörünün etkisinde kalmaktadırlar. Erkek öğrenciler arka plan rengi seçiminde daha koyu renk tonlarını tercih ederken, kız öğrenciler açık ve pastel tonları çok daha fazla tercih etmektedirler. Ayrıca erkek öğrencilerin tek tercih etmedikleri arka plan rengi pembedir. 9. Yazı stili, buton tipi ve buton konumu seçimleri ile cinsiyet arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. ANAHTAR KELİMELER 1. Eğitsel Yazılım Tasarımı 2. Renkler ve Ruh Hali 3. Tasarım Seçimleri ve Cinsiyet ıx

ABSTRACT In this research, expectations of primary school seventh grade students on user interface designs of educational softwares as formative features and educational software design choices were examined. Moreover, correlation of these choices with students' features were tried to be found out. This research was conducted with the current seventh grade students of the three schools in the centre of İzmir in the second term of 2003-2004 educational year. While selecting these schools it was considered to have similiar features of social- economic level. In this resarch, a qustionaire to determine students' computer and educational software usage level, an educational software scale, a user interface design choice program were used. Educational software's reliability and validity were found out with the students of a school in central İzmir. In the Pre-practise 125 and in the Post-Practise 247 scales were taken back. In this research two sub questions were tried to be answered. While these sub questions were being prepared, the students' expectations on design and user interface design choices were considered. In istatistical measurement frequency, standard deviation, percent degree, mean, t test and f test analyses were used. In the research p amount was taken as 0,005. The datum of this research can be explained like these: 1. The students want to change and control the user interface desings of softwares. Because of their lack of experience they are anxious about making these settings. 2. The students think that changing softwares' user interface designs increase their learning desires.3. Male students prefer the designs of educational softwares to be changable and controllable more than female students. 4. Male students think more than female students that the changeable and controllable designs of educational softwares increase the learning desires of the text and using desires of educational softwares. 5. The students choose light colors as background colors and dark colors as font colors. They don't perefer color combinations with similiar tones 6. The students give importance to the shapes of font styles while choosing font styles. 7. They give importance to the shapes of button types. They select top and left parts of the screen which are so significant while using software. 8. Their genders affect their choices of software's design colors. Male students choose dark background colors. However, female students choose light and opaque colors. Also male students don't choose pink color as a background color. 9. No considerable difference was found out between students' genders and font styles, button types and places of buttons. KEY WORDS 1. Educational Software User Interface Design 2. Color and Mood 3. User Interface Design Choices and Gender. XI