Fen bilgisi öğretmen ve öğrencilerinin proje hazırlama konusundaki bilgi ve becerilerinin araştırılması: Bu Benim Eserim proje çalışması

Abstract

Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin ve fen bilgisi öğretmenlerinin proje hazırlama konusundaki bilgi ve becerilerinin araştırılması, bunun yanında proje hazırlayarak bölge final sergisine katılan öğretmenlerin öz yeterliklerinin, öğrencilerin, fen bilgisi dersine yönelik tutumlarının ve fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarının nasıl olduğunun incelenmesi amaçlanmıştır.Çalışma kapsamında Milli Eğitimi Bakanlığı ve TÜBİTAK tarafından her yıl gerçekleştirilen `Bu Benim Eserim` fen ve matematik proje çalışmasında yer alan 260 fizik projesi, araştırmacı tarafından geliştirilen `değerlendirme rubriği` ile puanlanarak incelenmiştir. İncelenen projeler 2005-2014 yılları arasında bölge final sergisine katılan projelerle sınırlandırılmıştır. Ayrıca bu araştırmada 2014-2015 yılında İzmir ilinde bölge sergisine projeyle katılmış öğretmenlerin fen öğretimi inançları, bölge final sergisine katılmış öğrencilerin de fen öğrenmeye yönelik motivasyonları ve fen bilgisi dersine yönelik tutumları incelenmiştir. Son olarak bölge final sergisine katılan öğretmen ve öğrencilerden gönüllü olanlar ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır.Bu araştırmada betimsel araştırma modellerinden `durum çalışması` kullanılmıştır. İncelenen projelerin bölgesel farklılık, çalışma ekibi ve cinsiyet faktörü açısından aralarında anlamlı bir farklılığın olup olmadığı araştırılmıştır. Çalışma sonucunda bölgesel olarak hazırlanan projelerin `değerlendirme rubriği`nden almış oldukları puanlar arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Bunun yanında 2015 yılında İzmir de gerçekleştirilen bölge final sergisine katılmış olan öğretmenlerin `fen öğretimi öz-yeterlik inanç ölçeği`nde erkek öğretmenlerin bayan öğretmenlere göre, devlet okulunda görev yapan öğretmenlerin özel okulda görev yapan öğretmenlere göre puanları daha yüksek bulunmuştur. 2015 yılı İzmir bölge final sergisine katılan öğrencilerin `fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği`nde kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre, 7. sınıfta öğrenim gören öğrencilerin diğer sınıf seviyelerine göre, özel okulda öğrenim gören öğrencilerin devlet okulunda öğrenim gören öğrencilere göre almış oldukları puanlar daha yüksektir. Öğrencilerin `fen bilgisi dersi tutum ölçeği`nden almış oldukları puanlar devlet okulunda öğrenim gören öğrencilerin özel okulda öğrenim gören öğrencilere göre, erkek öğrencilerin kız öğrencilere göre ve 6. sınıfta öğrenim gören öğrencilerin diğer sınıf seviyelerine göre daha yüksektir. Ayrıca öğrencilerin `fen bilgisi dersi tutum ölçeği`nden ve `fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği`nden almış oldukları puanlar cinsiyet faktörü, sınıf seviyesi ve öğrenim gördüğü okul türü açısından aralarında önemli bir farklılık bulunmamıştır. Bunun yanında öğretmenlerin öz-yeterlik, öğrencilerinden tutum ve motivasyon ölçeklerinden almış oldukları puanlar alınabilecek en yüksek puana oldukça yakındır. Bu açıdan proje çalışmalarına katılan öğretmenlerin fen öğretimi öz-yeterlik, proje çalışmalarına katılan öğrencilerin tutum ve motivasyonlarının yüksek olduğu düşünülmektedir. Öğrenci ve öğretmenler ile yapılan görüşmeler, elde edilen sonuçları desteklemektedir.Çalışmadan elde edilen bulgulara dayanarak öğretmen yetiştirme programlarında, lisans eğitiminde proje hazırlama ile ilgili derslerin yerleştirilmesi, öğretmenlere proje hazırlamanın bilimsel basamakları açısından uzun süreli hizmet içi eğitim verilmesi ve öğrencilere proje hazırlamanın bilimsel basamakları ile ilgili aktiviteler yapılması önerilmektedir.

In this study it is aimed to research the knowledge and skills of science teachers in project preparation and to analyse self-efficacy of those teachers taking place in regional final exhibition, attitudes of students towards science lesson and their motivations for learning science, as well.Within the scope of this study, 260 physics projects in science and mathematics work called `this is my work`, organised by Ministry of National Education and TÜBİTAK, have been examined by grading with `assessment rubric` developed by the researcher. The projects to be examined were confined to the ones that participated in regional final exhibition between 2005 and 2014. Besides, in the regional final exhibition held in İzmir in 2014-2015, teachers' faith in science teaching with their projects and students' motivations and attitudes towards science learning was analysed within the framework of this study. Finally, semi-structured interviews were carried out with volunteer teachers and students having participated in regional final exhibition. In this research, `case study` was used among descriptive research models. It was examined as to whether there is a significant difference between the projects in terms of regional disparities, study team and gender. As a result of the study, it was clearly understood that there is a significant difference between the points that regionally prepared projects got from `assessment rubric`. Moreover, according to `the scale of self- efficacy` faith in science teaching` it was seen that male teachers got higher points than female ones and public school teachers than private school teacher. According to `the scale of science learning motivation` of the students having participated in İzmir regional final exhibition in 2015, female students got higher points than male students, private school students than public school students. Considering their points of `the scale of science lesson attitude`, public school students got higher points than private school students, male students than female ones and sixth-grade students than other levels, respectively. Furthermore, there was no significant difference between their points from `the scale of science lesson attitude` and `the scale of science learning motivation` in terms of gender, class level and school type. On the other hand, self- efficacy points of the teachers and their points they got from attitudes and motivations scales of their students are quite close to the maximum point. In this respect, within this project it is thought that the teachers' self- efficacy in science teaching and the students' attitudes and motivations study are high. Considering the findings attained from the study, it is recommended that project preparation lessons should be scheduled in teacher training programs, teacher should be provided with long-term in-service training programs in terms of scientific steps of project preparation and students should be trained accordingly.