Eine übersetzungskritische untersuchung der dramen `Die Physiker` und `Der Mitmacher` Dürrenmatts in bereichen der redewendungen und sprichwörter

Abstract

FRIEDRICH DÜRRENMATT'IN FİZİKÇİLER VE UYARCA ADLI TİYATRO ESERLERİNDE KULLANILAN DEYİM VE ATASÖZLERİNİN ÇEVİRİSİNDE ORTAYA ÇIKAN SORUNLAR VE BU SORUNLARIN DİL ÖĞRETİMİNE YANSIMALARIGüleser KORKMAZER Yüksek Lisans Tezi, Alman Dili Eğitimi ABDTez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. N. Zehra BERÇİNHaziran- 2009, 114 Sayfa Bu araştırmada, Friedrich Dürrenmatt'ın iki tiyatro eseri Die Physiker ve Der Mitmacher ile söz konusu olan eserlerin Türkçe çevirileri karşılaştırılmıştır. İlk eser Die Physiker Türkçeye Mustafa Tüzel tarafından Fizikçiler olarak, diğer eser Der Mitmacher ise Yücel Erten tarafından Uyarca olarak aktarılmıştır. Ayrıca, her iki eserin de dilimizde birer çevirisi bulunmaktadır.Friedrich Dürrenmatt eserlerinde deyimler ve atasözleri gibi kültüre özgü ifadeleri ustaca kullanmıştır. Dolayısıyla, hem bu kültürel ifadelerin dilimize hangi çeviri yöntemine göre aktarıldığı ve hem de bu çevirilerin eşdeğerliliği ilgi uyandırmıştır. Zira çeviri yöntemleri motamot ve serbest çeviri olarak iki farlı şekilde kullanılmaktadır. Bu nedenle araştırmanın amacı, söz konusu çeviri metinlerindeki eşdeğerliliğin saptanmasıdır. Bu bağlamda, ilgili araştırmanın çevirmen adayları için somut bir çeviri örneği olması hedeflenmiştir.Anahtar Kelimeler: eşdeğerlik, yazınsal çeviri, anlambilim, dil oyunları

A TRANSLATION CRITICAL STUDY OF THE DRAMAS `DIE PHYSIKER` AND ` DER MITMACHER` BY FRIEDRICH DÜRRENMATT IN VIEW OF IDIOMS AND PROVERBS Güleser KORKMAZER Master, German language Teaching DepartmentAdvisor: Assist. Prof. Dr. N. Zehra BERÇİNJune 2009, 114 pagesIn this study, two dramas by Friedrich Dürrenmatt were analysed contrastively with their translations in Turkish. The first work which is titled Die Physiker was translated by Mustafa Tüzel into Turkish as Fizikçiler and the second work appearing with the title Der Mitmacher was translated by Yücel Erten into Turkish as Uyarca. For these two works there is one translation each in Turkish.Friedrich Dürrenmatt used idioms and proverbs in his works in a masterly manner. Therefore, both the translation method by which cultural expressions were transferred into Turkish, as well as the equivalence of such transfers have aroused great interest, since the translation methods were used in two different manners which might be defined as word by word translation and free translation. Thus, the aim of this study is to determine the equivalence found in these texts. In this context, the aim was that the respective study should act as a concrete pattern for all translator candidates. Keywords: Equivalence, literary translation, semantics, linguistic games