Irak Cumhuriyeti`nin hukuki yapısı

Abstract

Bu çalışmanın sonucunda Irak'ın yeni 2005 Anayasasında büyük değişikler ortaya çıktı. Yasama Organında olan değişiklikten bahsedersek, artık bu anayasa Millet Meclisi ve Federal Meclis olmak üzere iki Meclis ortaya koydu. Ancak ikinci Meclis olan Federal Meclis anayasada tespit olduğuna rağmen hala teşkil edilmedi. Bunun sebebi, Amerikan işgalinin sürüyor olması, Temsilciler Meclisinin farklı guruplardan oluşuyor olması ve bu guruplar arasında yaşanan anlaşmazlıklardan dolayı bazı çekişmeli bölgelerle ilgili taraflar arasında bir uzlaşmanın sağlanamamasıdır. Bilindiği gibi bu kuruluşlar seçimle gelirler, yani artık kanun çıkarken milletin rolü daha çoktur. Üstelik Millet Meclisinde kadınların rolü artmaktadır. Çünkü kadınların sayısı 1/4 den az olmamak şartıyla Meclis kurulur. Meclis, nitelikli çoğunlukla toplanır ve salt çoğunlukla kararlarını alır. Ancak bu dönemi Saddam rejiminin dönemi ile kıyaslarsak çok önemli değişiklikler elde ederiz bunun da en önemli sebebi Saddam döneminde parlamentonun kanun çıkarma yetkisi yoktu bu yetki sadece Saddam'ın başkanlık ettiği meclis AL_Sawra'ya aitti.Yürütme Organı ise yeni Irak'ın 2005 Anayasası'na göre Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulundan oluşur. Ancak Cumhurbaşkanı'nın yetkilerine bakarsak çok kısıtlı yetkiler görüyoruz. Bununda sebebi diktatörlük rejiminin geri dönmesini engellemektir. Ama kanaatimizce Cumhurbaşkanı'na daha fazla yetkiler tanınmalıdır. Sonuçta bu makam devlet başkanının ve vatan birliğinin sembolüdür. Cumhurbaşkanı seçimi Millet Meclisi tarafından yapılır, ama kanaatimizce Cumhurbaşkanı'nın seçim doğrudan halk tarafından seçilmeli. Çünkü dediğimiz gibi bu makam devlet başkanının ve vatan birliğinin sembolüdür, bu sembolü halk seçerse daha iyi olacağı düşüncesindeyiz. Çünkü bu seçimle seçilen cumhurbaşkanı tarafsız olur veya parti, din, ırk, mezhep baskısından kurtulmuş olur. Yürütmenin diğer temeli Bakanlar Kuruludur. Bu kurul Millet Meclisinin önünde sorumludur.Yargı Organına gelince bu anayasa önemli iki kuruluş ortaya çıkardı. Bunlar Yüksek Yargı Kurulu ve Federal Yüksek Mahkemedir. Yüksek Yargı Kurulunun görevi çok önemlidir. Çünkü bütün yargı kurumlarının faaliyetlerini denetler ve yönetir. Benim düşünceme göre de bu kuruluşun doğuşu ile yargı organı bağımsız oldu ve Yürütme Organının kontrolünden kurtuldu. 1970 Anayasası'nda böyle bir kuruluş hiç dile getirilmemişti ve 1970 Anayasası'nda Yargı Organı Adalet Bakanlığı'na bağlıydı. İkinci kuruluş olan Federal Yüksek Mahkeme de yargı organına aittir. Anayasa, yargının bağımsız olduğunu söyler. Ayrıca çeşitli tür ve dereceli mahkemelerin oluşumunu belirler, sonra da federal otoriterlerin yetkisinden bahseder. Fakat bu yetkiler federal sistemle çelişki halindedirler. Çünkü bölgelere olağanüstü haklar tanınmaktadır. Son olarak ta sonuç ve geçiş hükümleri belirlenir ve bu bölümde anayasanın nasıl değiştirileceğinden bahsedilir.Anahtar Kelimeler:1.Anayasa.2.Federal Sistem3.Federal Otoriteler.4.Bölgeler.

As a result of this study, huge modifications are made on the new 2005 Constitution of Iraq. If we mention about the modifications related with Legislative Body, now this constitution brings two Assemblies, composed of National Assembly and Federal Assembly. But although second assembly, Federal Assembly is designated under constitution, it is yet not organized. Reasons of this are the continuance of American invasion, composition of House of Representatives from different groups and inability to form reconciliation between corresponding parties in connection with some disputed regions due to disputes between these groups. As well-known, these organizations are appointed via election, in other words, role of the nation is now heavier while introducing a law. Furthermore, role of number. Assembly gathers with qualified majority, and makes resolutions via absolute majority. But if we compare this epoch with Saddam?s epoch, we get very important changes, and the most important reason for this is that Parliament did not have the right to introduce a law during Saddam?s epoch and this power was only belong to the AL-Sawra, the Assembly to which Saddam was chairing.women are increasing in the National Assembly. Because Assembly is organized on condition not to have women members of less than ¼ of the overall memberExecutive authority is composed of the President of the Republic and Board of Ministers according to the new 2005 constitution of Iraq. But if we consider the powers of the President, we see very limited amount of powers. Reason of this is the prevention from recalling of the dictatorship regime. But we think President should have more powers. Eventually, this authority is the symbol of the State?s President and unification of the homeland. Election of the President is made by the National Assembly, but we think President should directly be elected by the nation of the Iraq. Because, as we said before, this authority is the symbol of the State?s President and unification of the homeland, and we think it shall be better if this authority is elected directly by the nation. Because the President, to be appointed via election, shall be neutral or he shall be free from the pressures of the political parties, religions, races and sects. Other basis of the executive authority is the Board of Ministers. This board is responsible below National Assembly.When we consider the judiciary, this constitution established two important organizations. These are Supreme Tribunal and Federal Supreme Court. Duty of Supreme Tribunal is very important. Because, it supervises and manages all judgment entities. According to my opinions, judiciary became independent with the establishment of this organization, and escaped from the control of executive authority. This kind of an organization had never been mentioned on the 1970 constitution, and judiciary was under control of Ministry of Justice according to 1970 constitution. Second organization, Federal Supreme Court also belongs to judiciary. Constitution declares that judiciary is independent. It also determines the formation of various types and grades of courts, and then it mentions about the power of federal authorities. But these authorities are in a disputed form with federal system. Because regions are entitled with extraordinary powers. Finally, conclusion and transition provisions are determined and in this section, how constitution shall be modified is mentioned.Key Words:1.Constitution.2.The Federal System.3.Federal Authorities.4.Regions.