Sevr Antlaşmasının Hakimiyet-i Milliye ve İkdam gazetelerine yansımaları

Abstract

Milli Mücadele yıllarının şartlarından dolayı dönemin gazetelerinde önemli bir propaganda savaşı da yaşanmıştır. I. Dünya savaşından mağlup olarak çıkmış olması sebebiyle, Türk İstiklâl Mücadelesi öncesinde Osmanlı Devleti'ne imzalattırılan Mondros Mütarekesinin akabinde endişe ile beklenilen Sevr Antlaşması, dönemin gazetelerine çeşitli şekilleri ile yansımıştır. Söz konusu bunalım döneminde bu gazetelerden bazıları Anadolu'da ortaya çıkan Milli Müdafaa ruhunu desteklerken, bazıları ise çeşitli devletlerin manda ve himayesi ile Osmanlı'nın kurtuluşunun mümkün olacağını savunmuştur. Hatta kurtuluş reçetesini, önümüze en ağır antlaşma şartlarını sürmekte ısrarcı olan İngiltere'de bile arayanlar olmuştur. Ankara'da başlatılan işgale karşı direniş mücadelesinin havasında çıkartılan Hakimiyet-i Milliye Gazetesi ile işgal altındaki İstanbul'da karamsarlık havasında çıkartılan İkdam Gazetesi, Milli Mücadele'yi destekleyen söz konusu gazeteler olup, işgal altındaki İstanbul'da çıkarılan İkdam Gazetesi, Sevr öncesi dönemde anlaşmaya İtilaf devletlerinin tepkisini çekmeme düşüncesinden hareketle gerek daha ılımlı yaklaşırken, Sevr sonrası dönemde bu tutumunu sertleştirmiştir. Ankara'da çıkarılan Hakimiyet-i Milliye Gazetesi ise Sevr Antlaşması öncesi ve sonrası dönemde antlaşmaya karşı kararlı bir tutum sergilemiştir. Antlaşma öncesi Sevr Antlaşması'na karşı olan sert tutumunu Sevr Antlaşması'nın provası olan San Remo Konferansı'nda Türkiye önüne sürülecek antlaşma şartlarının taslağının aşağı yukarı belli olmasına bağlamak gerekir. Antlaşma sonrasında da Hakimiyet-i Milliye Sevr Antlaşması'na karşı bu kararlı tutumunu devam ettirmiştir.

In the newspapers of that period, it has been happened that an important struggle of propaganda because of the conditions of the National struggle. Since was overcome from World War I, Sevr Agreement that was waited with throught before ?Turk Independence Movement?, was reflected different various to period of newspapers. It was also the crisis period when these newspapers which was supported the soul of ?The National Defence? in Anatolia, the other one was decided that Ottoman would have been escape from allied countries, thanks to with protection the other countries. Even thought, the agreement conditions were presented tu us by England. In our opinion about journalist that was publication of which supported that national struggle. The period of that İkdam had began positivly as Sevr Agreement had been. İkdam was contrast after Sevr Teraty. But Hakimiyet-i Milliye that was stability, continued this behaviour to Sevr.