Stratejik kaynakların Afrika`daki ayrılıkçı hareketlere etkisi: Sudan örneği

Abstract

Stratejik kaynaklar Afrika'da ortaya çıkan ayrılıkçı hareketlerin arkasında yatan başlıca sebebi oluşturmaktadır. Kaynaklar bakımından oldukça zengin olan kıtada sömürge sonrası dönemde yapay sınırlara sahip devletlerin oluşturulması istikrarlı ulus devletlerin inşa edilmesini zorlaştırırken sömürge dönemi uygulamaları ve dışa bağımlılığın devam etmesi bu ülkeleri dış müdahalelere açık ve siyasal bakımdan istikrarsız hale getirmiştir. Belirli ihraç ürünlerine bağımlı bulunan ülkelerde bu ürünlerin denetiminin sağlanması hem ülke içi hem de ülke dışı aktörler açısından önem teşkil etmekte, bu durum söz konusu ülkelerde ortaya çıkan isyanlar ve ayrılıkçı hareketlere karşı izlenilen politikaları şekillendirmektedir. Sudan'ın petrol ve su kaynakları bakımından sahip olduğu önem bu ülkenin yaşadığı iç savaşların seyrini etkilemiştir. Uzun yıllar devam eden iç savaşın sonunda iki ayrı devlete bölünen Sudan'da petrol ve su kaynaklarının denetimi konusunda yaşanan mücadeleler bölünmeden sonraki süreçte yeni boyutlar kazanarak varlığını devam ettirmiştir. İç savaşlara yapılan müdahalelerde insan haklarının korunması ve ayrımcılıklara son verilmesi gibi meşrulaştırıcı sebepler öne sürülse de Güney Sudan'ın bağımsız olmasıyla birlikte bu topraklarda yeni imtiyaz anlaşmalarının imzalanması ve kontrol bölgelerinin oluşturulması soruna müdahil olan güçlerin esas kaygılarının ekonomik temelli olduğunu göstermiştir.

Strategical resources are the main reasons in the secessionist movements in Africa. During the decolonization process the construction of new states with artificial borders made the construction of nation states in the resource rich continent complicated and the continuation of the colonial era practices and dependence on foreign aid made these countries fragile and open to intervention. In the countries which depend on primary commodity exports the control of these products is important for both the interior and extraterritorial actors and this shapes the politics that are pursuing against the secessionist movements in these countries.Sudan's importance for its oil and water resources has impacted the civil wars the country has experienced. In the end of the long-lasting civil war where Sudan split into two separate states, struggle over the control of the oil and water resources continued in new ways. Even if protecting human rights and ending discrimination are asserted as legitimizating reasons after South Sudan gained independence the new concession agreements and controlled areas have shown that the main concern for the powers who involved in the issue was economic-based.