Türkiye`deki kamu alım yöntemlerinin karşılaştırılmalı analizi

Abstract

Dünyada küreselleşme ve bilgi teknolojilerindeki ilerlemenin yön verdiği değişim süreci, ekonomik, siyasi ve kültürel tüm alanlarda olduğu gibi devletin yapısı ve işlevinde de köklü bir dönüşüm yaşanmasına neden olmuştur. Devletler, iktisadi ve sosyal alanda sınırlı görevler üstlendiği minimal bir yapıdan sosyo-ekonomik alanda aktif görevler üstlendiği ve refah devleti uygulamalarının ağırlık kazandığı bir yapıya dönüşmüştür. Söz konusu gelişmelerden kamu alım süreçleri de etkilenmiştir. Kamu alımlarının saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlayacak usullerle yapılması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda ihalelerin konusuna, hacmine, aciliyetine, uzmanlık veya ileri teknoloji gerektirmesine göre farklı alım usulleri belirlenmiştir. Bu ihale usullerinin birbirlerine karşı üstünlükleri ve eksiklikleri ortaya çıkmıştır. Türkiye'de yapılan ihale usulü düzenlemelerinde Avrupa Birliği ülkeleri ile paralellik kurmaya çalışıldığı görülmektedir. Bu ülkelerde uygulanan sistemlerin benzerleri ülkemizin şartlarına uyarlanmıştır. Bu durumun en büyük sebebi ülkemizin Avrupa Birliğine aday ülke statüsünde olması ve düzenlemelerini Avrupa Birliği müktesebatına uyarlama çabasından kaynaklanmaktadır.

The process of change, driven by globalization and the information technology, have led to a radical transformation in all the economic, political and cultural areas as well as in state's general organization and functions. States that have played a limited role in economic and social fields have transformed into an active player in socio-economic area with a greater emphasis on implementation of welfare systems. Public procurement processes have been also affected by these developments. In this process, it was understood that public procurement system should be in accordance with some basic principles like, transparency, competition, equal treatment, reliability, confidentiality, public supervision, and fulfilment of needs appropriately, promptly, and efficient use of resources. Within this framework, different procurement processes were determined according to the subject, volume and urgency of procurement, as well as the expertise area and the need of hi-tech of tender bids. As a result, preeminence and deficiency of different procurement processes came out. In Turkish procurement process regulation, it is evident that there is an effort to try to follow a similar path with the regulations of European Union countries. Current EU procurement legislations was adapted to Turkey, because Turkey is a candidate country for European Union membership and tries to adapt the Turkish regulations to EU legal acquis.