Milli Kütüphane 06 Hk 3655 numaralı mecmuanın (6-55) çeviri yazımı ve incelenmesi

Abstract

Milli Kütüphane 06 Hk 3655 numaralı LUGAZÂT adlı Lugaz Mecmuası'nda (6ᵇ-55ᵇ) mevcut bulunan 288 adet lugazı lâ-edrî ile beraber 22 şâir nazmetmiştir. Lugaz şairlerinin yaşamış olduğu döneme baktığımızda ağırlıklı olarak 18.yy dikkat çekmektedir. Bu şâirler içerisinde divan edebiyatında nam salmış Nâbî, Vehbî ve Haşmet gibi isimlerin yanı sıra lugaz türünde ünlü olan Abdî, Fennî ve Reşîd gibi şâirler de mevcuttur. Halkın günlük hayatının, kültürünün ve dilinin lugazlara oldukça fazla şekilde hâkim olduğu görülmektedir. Müellifin, mecmuanın sonunda belirttiği üzere eser cemaziye'l-evvel'in 12. Gününde 1216'da yazılmıştır. Bu tarih miladi olarak 20 Eylül 1801'e tekabül etmektedir. Ayrıca yine müellifin belirttiği üzere bu eserin yazılış tarihi İskenderiye'nin fetih haberinin geldiği tarihtir. Lugazlar, genellikle mesnevî ve gazel nazım şekilleriyle yazılmıştır. Eserlerde genellikle Fâ'ilâtün Fâ'ilâtün Fâ'ilün, Fe'ilâtün Fe'ilâtün Fe'ilün ve Mefâ'îlün Mefâ'îlün Fe'ûlün kalıplarının kullanıldığı görülmüştür. Eserlerde, `nedir ol, ol nedir, bir acâyib nesne gördüm` gibi özel başlangıç ifadeleri kullanılmıştır. Lugazlarda, çok fazla yergi ifadesine rastlanmamakla beraber ödül ve övgü ifadelerine sıkça yer verilmiştir. Yer yer de şairlerin kendi lugazları ve şairlikleri hakkına yorum yaptıkları beyitler dikkat çekmektedir. Çalışmada mecmuanın metninin transkribesi yapılmış ve lugazların vezni, başlangıç ifadeleri, nazım şekilleri, ödül ve ceza beyitleri incelenmiştir.

The National Library organized 22 poets with 288 pieces lugazı lâ-edrî in the Lugaz Mecmua called LUGAZÂT with number 06 Hk 3655. When we look at the period of poets of Lugaz, mainly 18.yy draws attention. In these poets there are notorious poets in Divan literature such as Nâbî, Vehbî and Haşmet as well as there are famous poets in lugaz type such as Abdî, Fennî and Reşîd. It is observed that the people's daily life, culture and language dominate lugaz so much. The author, as stated at the end of the magazine, the work was written in 1216 on the day of 12nd of cemaziye'l-evvel. This corresponds to the Gregorian date of September 20, 1801. Besides,as stated by the author the date of writing of this work is the date on which the news of the conquest of Alexandria came. Lugazs generally was written by the form of verse of mesnevi, ode. It has been observed that Fâ'ilâtün fâ'ilâtün fâ'ilün, Fe'ilâtün fe'ilâtün fe'ilün ve Mefâ'îlün mefâ'îlün fe'ûlün pattern has usually been used in the works. In the works, special opening statements such as `nedir ol, ol nedir` and I saw a strange object have been used. In Lugazlar, while the expression of satire is not found often much, the expression of awards and praise have often been given. From place to place, couplets in which poets make a comment about their own lugaz and being a poet have been draw attention. In this study, the transcript of mecmua has been made and iamb (vezin) of lugaz, the initial statement, the forms of verse, the reward and punishment couplet has been examined.