Memlûklerde Dîvânü`l-Mezâlim (1250-1517)

Abstract

Tez çalışmamızda Memlûklerde Dîvânü'l-Mezâlim (1250-1517) konusu bütün yönleriyle ortaya konulmaya çalışılmıştır. Tez çalışmamız Özet (Abstract) Giriş, Dört Bölüm, Sonuç, Kaynaklar ve Eklerden oluşmaktadır. Giriş Bölümünde öncelikle Memlûk Devleti ve teşkilâtını ortaya koyan ana kaynaklar ve araştırmalar hakkında bilgi verilerek, bunların tez çalışmasına olan katkıları belirtilmiştir. Daha sonra Memlûk Devleti hakkında muhtasar bir bilgi verilmiştir. Son olarakta Memlûklerden önceki devletlerde Dîvânü'l-Mezâlim konusu ele alınmıştır. Çalışmamızın Birinci Bölümde Türk-İslâm Devletlerinde dinî-adlî kurumlar ve Dîvânü'l-Mezâlim'in temel unsurları ele alınmıştır. İkinci Bölümde Memlûklerde Dîvânü'l-Mezâlim müessesesi ve gelişimi etraflıca ortaya konulmaya çalışılmıştır. Üçüncü Bölümde Dîvânü'l-Mezâlim'in teşkilât yapısı anlatılmış olup Dîvânü'l-Mezâlim toplantısına kimlerin başkanlık ettiği, Divânü'l-Mezâlimin yapıldığı şehirler, Divânü'l-Mezâlim'de yer alan asli ve yardımcı görevliler konuları ele alınmıştır. Dördüncü Bölümde Memlûklerde Dîvânü'l-Mezâlim'in işleyişi ele alınmış, Divânü'l-Mezâlim'in toplantı günleri, Divânü'l-Mezâlim'in toplantı yerleri, Divânü'l-Mezâlim görevlilerinin oturma düzeni, Divânü'l-Mezâlim'den çıkan kararlar ve ziyafet konularından bahsedilmiştir.Anahtar Kelimeler : Memlûk, Memlûkler Devleti, Dîvân, Mezâlim, Mısır, Suriye,Kahire, Şam, Türk, İslâm,

This dissertation tried to reveal the issue of Dîvânu'l-Mazâlim (1250-1517) in Memluks in its all aspects. The study consists of abstract, introduction, four parts, conclusion, references and annexes parts. First of all, information on the main sources and researches that revealed the Mamluk State and its organization, and their contribution to the study were provided in the introduction part. Then, brief information was given about the Mamluk State. Finally, Dîvânu'l-Mazâlim institution was examined in the states before the Mamluks. In the first chapter, the main elements of Dîvânu'l-Mazâlim and religious-judicial institutions in the Turkish-Islamic states were discussed. In the second chapter, Dîvânu'l-Mazâlim institution and its development in Mamluks were examined thoroughly. In the following chapter, the organizational structure of Dîvânu'l-Mazâlim was addressed; and those who headed the Dîvânu'l-Mazâlim meetings, the cities where the Dîvânu'l-Mazâlim meetings were held, and the main and auxiliary officers in the Dîvânu'l-Mazâlim were explained. Finally, the functioning of the Dîvânu'l-Mazâlim was discussed in the fourth chapter. The meeting places and the meeting days of Dîvânu'l-Mazâlim, the seating arrangements of Dîvânu'l-Mazâlim's attendants, the decisions taken in this institution, and the feast issues were also presented in this last chapter.Key Words : Mamluk, Mamluks State, Dîvânu'l-Mazâlim, Egypt, Syria, Cairo,Damascus, Turk, Islam